Gerard Bergsma is tweeënzeventig jaar oud, dakloos, en heeft een fikse longontsteking. Hij slaapt al maanden in een fietsenhok op een locatie die hij graag een beetje geheim houdt. Gisteravond kwam Sheltersuit-oprichter en -ontwerper Bas Timmer bij hem langs. Met een warme jas/tas/slaapzak.
Wat de achtergronden zijn die ertoe hebben geleid dat Bergsma - een Fries van oorsprong - het nu moet doen met een matras in een met betonplaat betimmerd hoekje van een fietsenstalling weten we niet. De man zelf laat er weinig over los. Ook René Beunders van ‘Sociaal Hart Enschede’, die Bergsma al enige tijd kent en Sheltersuit heeft ingeschakeld, kent niet meer dan een paar flarden van dat verhaal. Het doet er voor hem ook niet toe, net als voor Timmer. “In een stad als Enschede zou niemand buiten moeten slapen, ongeacht de achtergrond.”
Timmer legt de vinger op een gevoelige plek als hij stelt dat veel steden liever niet weten dat er zwervers binnen hun poorten leven. “We proberen ook hier in Enschede al jaren samen te werken met officiële instanties, maar dat lukt niet. Dat vinden ze niet nodig. Niemand hoeft in Enschede op straat te slapen, is dan de stelling. Nou… je ziet het.”
Bergsma zelf heeft het niet zo op hulpverlening. Hij mijdt zorg zoveel hij kan. “Ik kon bij het Leger slapen. In een stretcher, twee trappen op. Eten of drinken was er niet. Daar moest ik zelf voor zorgen. Dat gaat dus niet.” Penicilline haalt hij bij zijn huisarts, al had hij die aanvankelijk niet. Hij is niet verzekerd en kon nergens terecht. Artsen, ziekenhuis en hulpposten weigerden zijn hulpvraag. Tot hij via-via toch iemand vond die hem wilde behandelen.
Het aantal daklozen in Enschede is niet precies bekend. Volgens de laatste cijfers - die dateren van de winter van 2016-2017 - maken een kleine honderd mensen gebruik van nachtopvang, als de temperatuur daalt naar waarden onder de vijf graden. Maar lang niet alle daklozen doen dat. Naar schatting zijn er in Enschede ergens tussen de 150 en 250 mensen die het gedurende langere tijd buiten moeten zien te rooien.
Sheltersuit, met Enschede als thuisbasis, heeft inmiddels zijn tienduizendste exemplaar gemaakt en afgeleverd. Gratis. In de nacht van 14 op 15 maart vindt op de Oude Markt in Enschede een ‘Sheltersuit Sleep Out’ plaats, een wereldprimeur: met zoveel mogelijk mensen een nacht in de buitenlucht doorbrengen. Gesponsord. Met de opbrengsten willen Timmer en de zijnen 1.500 sheltersuits uit gaan delen.