Olha ontvluchtte de oorlog en exposeert nu in Hengelo: 'Mijn werk is duisterder geworden'

Kleurrijk

Het is een bonte verzameling met kleurrijke kunstwerken, waarin vrouwen de boventoon voeren. “Ik haal inspiratie uit het dagelijks leven. Het is echt mijn gevoel wat ik schilder”, zegt Olha Kovalova. Voor de 24-jarige Oekraïense is creativiteit en kunst al vanaf jongs af aan een belangrijk onderdeel van het leven. Ze studeerde aan de enige middelbare school in Oekraïne waar artistieke vorming centraal staat. Via de Hengelose kunstenaar Henk Lassche kon de Oekraïense exposeren in de schouwburg.

Irpin

Kovalova komt uit Irpin, een stad net buiten de hoofdstad Kyiv. "Een stad met veel parken, bossen en veel nieuwbouw. Een ontzettend fijne plek”, zegt de kunstenaar. Toen de Russen op 24 februari de aanval openden op Oekraïne veranderde die fijne plek in een regelrechte hel. “Mijn moeder maakte mij die dag wakker met de meest verschrikkelijke woorden uit mijn leven: ‘De oorlog is begonnen’”, zegt Kovalova.

Verwoesting

Om de stad werd zwaar gevochten en de stad werd veelvuldig beschoten met zware granaten en raketten: “Irpin werd voor 71 procent verwoest, waaronder mijn huis.” Veel van haar kunstwerken, die zij al vanaf jongs af aan maakte, overleefden de beschietingen niet. “Het is alsof een deel van mij verloren ging”, zegt Kovalova. Wonder boven wonder bleef een aantal werken gespaard. Een deel van die werken hangt nu in de schouwburg.

Vluchten

In maart vorig jaar vluchtte Kovalova samen met haar moeder en schoonzus naar Polen: “Via West-Oekraïne zijn we in Polen terechtgekomen.” Daarna vervolgde ze de reis naar Nederland. Kovalova kon een woning betrekken in De Nijverheid in Hengelo. Eén van de locaties in Hengelo waar Oekraïners worden opgevangen. “Ik ben heel blij met deze plek. Nederland is een fijn en rustig land.” Zoals zoveel Oekraïners heeft ze een baan gevonden in Hengelo.

'Geen inspiratie'

De eerste maanden na aankomst in Hengelo kon de schilder geen penseel vasthouden: “Ik voelde mij depressief en had totaal geen inspiratie. Ik wist niet wat ik moest schilderen. Dat was heel moeilijk. Ik moest echt eerst tot mijzelf komen.”

Na verloop van tijd lukte het haar weer om de draad op te pakken. In Hengelo maakte ze vier werken. Er is duidelijk een verschil te zien tussen de werken die ze voor en die ze na 24 februari 2022 maakte: “Mijn stijl is een beetje veranderd na het uitbreken van de oorlog. Het is duisterder en meer pijnlijker geworden.

Stijl

Na verloop van tijd lukte het Kovalova weer om de draad op te pakken. In Hengelo maakte ze vier werken, wel is er duidelijk een verschil te zien tussen voor en na 24 februari: “Mijn stijl is een beetje veranderd na het uitbreken van de oorlog. Het is duisterder en meer pijnlijker geworden.

Thuisland

Ze wil niets liever dan terug naar haar thuisland: “Wanneer de oorlog voorbij is, keer ik terug naar Oekraïne.” Voorlopig gaat ze verder met het maken van kunst. Haar droom is om ooit in een grote stad te mogen exposeren. “Met kunst kun je jezelf echt ontwikkelen als mens, of dit nou via schilderen, muziek of film is. Als we dat allemaal zouden doen, zou de wereld een stukje vrediger en mooier zijn”, sluit Kovalova af.