Wat moeten we met vuurwerk? Hengelose handelaar, burgemeester en politiechef in gesprek

In de maandelijkse talkshow Hengeloos Peil gingen burgemeester Sander Schelberg, Hester Scholten, teamchef politie Midden-Twente en Marije Busscher van vuurwerkhandel Busscher met elkaar in gesprek.

'Niet ons vuurwerk'

Vuurwerkhandelaar Busscher zegt ongelukken met vuurwerk afschuwelijk te vinden, zoals een jongen in Hengelo die een oog kwijtraakte en gewond raakte aan zijn gezicht, in dit geval veroorzaakt door zwaar illegaal vuurwerk. Ze wijst naar de campagne 'Niet ons vuurwerk', die vanuit de vuurwerkbranche is gevoerd dit jaar. Daarmee willen vuurwerkhandelaren de beeldvorming veranderen dat overlast, schade, vernielingen en letsel door legaal siervuurwerk wordt veroorzaakt.

Afsteken met verstand

"Je moet opletten met vuurwerk, maar je moet ook opletten met drank en met autorijden. Als je het met verstand doet, dan hoeft siervuurwerk niet gevaarlijk te zijn. Dat is opletten en niet dronken met je hoofd boven een vuurwerkpot hangen." De vuurwerkhandel heeft veiligheid zelf hoog in het vaandel staan en geeft bij iedere bestelling een vuurwerkbril en aansteeklont mee. "Dat iedereen een veiligheidsbril op heeft, is al normaal geworden tegenwoordig."

Illegaal vuurwerk

Busscher zegt ook dat de weg naar illegaal vuurwerk korter is geworden, dan in tijden dat er nog wel astronauten en kanonslagen verkocht mochten worden. "Jongens komen bij ons in de winkel en vragen met hetzelfde gemak of we Cobra's of Nitraten hebben." Als het om illegaal vuurwerk gaat dan wijst burgemeester Sander Schelberg op de grote schaal van ondermijning die daarachter zit. "Het is vaak verweven met andere criminaliteit."

Grenscontroles

Politiechef Hester Scholten vindt dat elk incident er eentje teveel is. De politie in Oost-Nederland zet daarom vol in op het onderscheppen van zwaar illegaal vuurwerk. Zo werd het afgelopen jaar bij grenscontroles zo'n driehonderdduizend kilo illegaal vuurwerk onderschept. Ze constateert wel dat als oudjaarsdag vordert er vaak drank in het spel is. "Bij een combinatie van vuurwerk en drank gaat het vaak mis. Ik doe daarom ook een appel op het gezond verstand van mensen."

Acceptatie

Scholten constateert dat veel mensen genieten van vuurwerk en het heel erg leuk vinden om het zelf af te steken, maar dat er minimaal zoveel mensen zijn die vragen om ermee te stoppen. "Het is niet erg als de ene groep een pas op de plaats moet maken ten behoeve van de ander, maar ik kan me wel voorstellen dat op het moment er generatie overheen gaat de acceptatie van minder of geen vuurwerk kan toenemen."

Vuurwerkverbod

Meteen na de jaarwisseling laaide de discussie weer op over een mogelijk vuurwerkverbod, maar daarover zijn de mensen in het land verdeeld. Scholten: "Laten we eerlijk zijn dat dit heel lastig te handhaven is. Als er ergens wordt geknald, dan is de politie nooit op tijd. In die zin is het ook wel een beetje een illusie." De politiechef denkt wel dat een vuurwerkverbod het werk van de politie gemakkelijker zal maken, zeker als het gaat om verlagen van de druk op het politieapparaat die door het jaar heen ook toeneemt.

Afsteek- én verkoopverbod

Burgemeester Sander Schelberg neigt naar een verbod, maar het is volgens hem een rijksverantwoordelijkheid. "Voorwaarde is dat het om een afsteek- én verkoopverbod gaat. Dat zagen we dit jaar in gemeenten die een lokaal afsteekverbod hadden, maar geen verkoopverbod. Dat werkt dus niet."

Schelberg fungeerde tijdens oud en nieuw als hoofd van de Veiligheidsregio Twente. “We zijn 364 dagen per jaar bezig als hulpdiensten om te voorkomen dat er zo min mogelijk brand, letsel en ander gedoe is. We lijken dat met oud en nieuw maar allemaal normaal te vinden. Ik vind dat we dit niet meer kunnen vragen van de hulpdiensten.”

De weg naar oud- en nieuw is een druk traject wat de voorbereiding betreft. "Er is al zo'n vier, vijf maanden voor oudjaar overleg met politie, brandweer en hulpverleningsdiensten," zegt Schelberg. Op de dag zelf is er een constante briefing door de meldkamer naar de jaarwisseling zelf. "Dan hoop je en bid je dat het niet te gek wordt allemaal."

Anarchie

Burgemeester Sander Schelberg constateert dat de samenleving hier niet kan omgaan met het afsteken van vuurwerk in tegenstelling tot bijvoorbeeld in Duitsland. "Daar wordt het nog makkelijker verkocht en kan men er wel mee omgaan. Tijdens de jaarwisseling wordt er veel minder afgestoken dan in Nederland. Hier is het haast een moment van anarchie."