De Enschedese undergroundscene is groter dan je denkt en groeiende. Op allerlei verschillende plekken - vaste locaties en gelegenheidsterreintjes - komen creatieve geesten samen rond een scala aan nieuwe vormen van (podium)kunst. Stichting Stichting De Sektor is de kersverse vertegenwoordiger van die rauwe randjes in het culturele landschap. Vrijdagochtend overhandigde De Sektor een manifest aan cultuurwethouder Jeroen Diepemaat.
Dat manifest van De Sektor is de resultante van een verkenning onder makers en gebruikers van undergroundcultuur in de grootste stad van Twente. Aanleiding daarvoor is de nieuwe cultuurnota, die binnenkort op de politieke agenda staat.
In de afgelopen jaren is de aandacht voor experimentele vormen van kunst flink gegroeid. Plekken als Studio Complex, Hangarrrrrr en De Loods in en rond het voormalige Tubantiacomplex, Warp Technopolis op het Stationsplein en Tankstation daar vlakbij, aan de Deurningerstraat, trekken steeds meer publiek. Internationaal en divers.
Onder het manifest prijken ruim tweehonderd inderhaast bij elkaar gesprokkelde handtekeningen. Maar Jasper Schütz, boegbeeld van De Sektor, schat het aantal ‘afnemers’ van de niet-zo-mainstream-cultuuruitingen op dat soort plekken op tienduizend. Illegale party’s onder snelwegen en op andere plekken meegerekend.
Ook de politieke belangstelling voor het culturele experiment groeit. Niet in de laatste plaats omdat het besef is geland dat Enschede weliswaar relatief veel jonge makers opleidt, maar dat die na hun opleiding hun heil veelal elders zoeken. Zij kunnen zich in Enschede onvoldoende ontwikkelen: het ontbreekt er aan broedplaatsen.
In de nieuwe cultuurnota - de vorige stamt uit 2012 - worden creatieve broedplaatsen dan ook expliciet genoemd. De huidige plekken zijn stuk voor stuk ondergebracht in tijdelijk leegstaande gebouwen. Vroeg of laat - vroeg voor WARP en de organisaties en kunstenaars op dat oude Tubantia-terrein - verdwijnen die ook weer.
De behoefte aan blijvende faciliteiten voor het culturele experiment is dan ook een van de acht speerpunten uit het manifest van De Sektor. Andere speerpunten die wat De Sektor betreft meegenomen moeten worden in de nieuwe cultuurnota zijn de mogelijkheid voor een 24-uursvergunning en meer aandacht voor promotie van activiteiten in het niet-mainstream-circuit.
Die culturele underground schuurt soms met de gevestigde orde. Dreunende elektronische muziek wordt niet door iedereen op dezelfde manier gewaardeerd en een gemeente kan moeilijk illegale feestjes gaan gedogen. Maar underground is ook de voedingsbodem voor vernieuwing, stelt Schültz. En zonder voedingsbodem geen bloeiende culturele sector.
Het is dan ook precies in dat spanningsveld waar De Sektor een taak ziet: het leggen van de verbinding tussen de bovengrond van het stadsbestuur en dat wat er ondergronds voor moois borrelt in de stad.
Het manifest van De Sektor noemt acht speerpunten die in de nieuwe cultuurnota meegenomen zouden moeten worden. De korte versie, zoals hieronder weergegeven, is in het Engels. Een langere, Nederlandstalige versie staat online.
1. Keep the party going, 24 hour permit.
2. Support for creative breeding grounds, more experimentation.
3. Include nightculture in city promotion.
4. Room for the new avant-garde.
5. Flexible approach to cultural subsidies.
6. Include creatives in the future vision of Cultural Enschede.
7. Inclusivity and diversity as a condition for subsidy.
8. Make space for all types of creativity.