In deze kast zit Marie, de vrouw die je laat terugkeren naar je jeugd
Voor ouderen in een verzorgingstehuis blijkt het horen van de eigen streektaal een heel positief effect te hebben. Dit blijkt niet alleen uit wetenschappelijk onderzoek, maar ook uit de ervaringen van ouderen zelf. Het project 'Marie', dat nu in zorgcentrum De Posten in Enschede te bezoeken is, maakt van streektaal een interactieve belevenis.
Klankkast Marie
"Uit onderzoek blijkt dat streektaal net als muziek herkenning en emotie oproept," zegt Ellen Peters. Ze is 'streektaalprogrammeur' en heeft meegeholpen om dit theatrale project naar Enschede te halen.
Theatraal wil overigens niet zeggen dat je in een zaal gaat zitten en naar acteurs kijkt. De 'klankkast' is een kamer die speciaal voor het personage Marie is ingericht. Hierin staan verschillende kasten die de bezoekers open mogen doen. Op dat moment begint Marie te vertellen. De ervaring wordt onderstreept met licht en bewegende elementen. Het voelt als een kleine attractie, maar met een bijzondere bedoeling.
Iets van mezelf
Zo ervaren de bezoekers het ook, die in kleine groepjes naar binnen mogen. Daar luisteren ze naar de verhalen van Marie die in haar eigen streektaal vertelt.
"Ikzelf ben door mijn ouders niet met streektaal opgevoed, maar zij spraken het wel. En ik versta het zelf ook," zegt een mevrouw die net de kast weer heeft gesloten. "En ik dacht dat het best ver van me af stond. Mijn ouders zijn ook alweer een flink aantal jaren overleden. Maar als ik hier zo naar luister, voelt het toch als iets van mezelf. Van vroeger."
Oorsprong
Marie komt oorspronkelijk uit Limburg. Het project is daar mede bedacht door Lubert Priems, die 'Mia' introduceerde. Mia is in die regio een veel voorkomende naam, net als Marie in Twente.
Voorafgaand aan de verhuizing naar Overijssel is voor Marie uitgebreid onderzoek gedaan. De makers interviewden ouderen in verzorgingstehuizen en schreven op basis daarvan de verhalen van Marie. Die werden vervolgens door een actrice in streektaal ingesproken. "Ja het zijn dus werkelijk ervaringen die de bron zijn van de verhalen van Marie," zegt Ellen Peters.
Marie is te bezoeken in Zorgcentrum de Posten. Marie gaat overigens ook op tournee en zal onder meer Almelo aandoen, waarbij steeds de lokale streektaal wordt gebruikt.
