Tekening in Rijksmuseum Twenthe legt ons geldsysteem uit en toont groeiende ongelijkheid in één beeld
Geld als water. De uitdrukking is bekend. Veel minder bekend is het systeem achter dat geld. En dat is best raar, want geld bepaalt heel veel. In Rijksmuseum Twenthe hangt nu een fascinerende tekening die ons geldsysteem in één beeld uitlegt. Het werk is onderdeel van een onderzoeksproject over geld van onder andere journalist Thomas Bollen van Follow the Money. De tekening is gemaakt door kunstenares en cartograaf Carlijn Kingma, terwijl ze begon zonder enige voorkennis.
Een video waarin de tekening in detail zichtbaar is en stap voor stap wordt uitgelegd kun je zien op de website van Follow the Money: ftm.nl/waterwerk.
Onderzoek naar geldsysteem
Twee jaar waren ze bezig met hun onderzoek naar ons geldsysteem. “Een belangrijk onderwerp, maar voor mij ongrijpbaar", zegt Kingma in 1Twente Vandaag. "Ik ben cartograaf en wil onzichtbare structuren in kaart brengen.” En dat deed ze onder andere met journalist Thomas Bollen die artikelen schrijft over de invloed van geld op het dagelijks leven.
Toren van onze samenleving
Samen pluisde het tweetal dat geldsysteem uit, ontrafelde het en bracht het in kaart. Centraal in de tekening staat de toren ‘van onze samenleving’. Door die toren stroomt geld: ‘Denk aan huren en salaris’ vult Carlijn in. Om die toren heen, maakte ze de financiële sector zichtbaar. Zo kregen banken, pensioenfondsen en de belasting, om er maar een paar uit die sector te noemen, een plek.
Op de kaart van Carlijn zijn alle belangrijke spelers ingetekend die zorg voor de doorstroming van geld in onze samenleving. Ze gebruikt in de tekening water als beeld voor het geld.
Zonder geld kun je niks
“Ik begon met nul voorkennis. Thomas was elke dag aan mijn zijde. Ik ging op zoek naar experts die me konden rondleiden in de wereld van het geld”, legt Carlijn uit.
“De bedoeling van de tekening is om ons geldsysteem beter te begrijpen", aldus Thomas. "Want het systeem beïnvloedt het leven van iedereen. Je moet werken voor geld. Als je geld hebt, ga je verduurzamen. Als je het niet hebt, gaat niks door. Kortom: geld heeft heel veel invloed op onze samenleving. En het mooie is dat je delen van het systeem die niet goed functioneren, kunt veranderen."
Uitleg en informatie
Carlijn Kingma en Thomas Bollen en anderen zijn donderdag 10 november vanaf 19.00 uur in het Rijksmuseum Twenthe om uitleg en informatie te geven over het kunstwerk en het geldsysteem. Kaarten via de website van het museum: 7,50 euro. De tekening van Carlijn is nog tot en met 29 januari in het Rijksmuseum te zien.
Perverse prikkels
Beiden zijn van mening dat het geldsysteem perverse prikkels in zich heeft die ervoor zorgen dat de ongelijkheid tussen mensen wordt vergroot. “Een samenleving met heel veel ongelijkheid wordt onhoudbaar en graaft zijn eigen graf”, zeggen de kunstenaar en de journalist. Hun credo: Nadenken en hervormen.
Veranderen
Daarvoor gingen ze al in gesprek met politici en ‘denkers’. Het resultaat is dat ze ook kaarten gaan maken hoe het systeem ander kan werken. Thomas: “Het is niet zo dat mensen niet willen veranderen. Velen zien de ongelijkheid, maar hebben geen idee wat ze eraan kunnen doen. Dat moeten we dus via de politieke weg bespreekbaar maken."
Gerelateerd
