De langste litho van Nederland is vijf meter en twintig centimeter lang. Je hebt er wel een flinke muur voor nodig, maar dan heb je ook wat. Het kunstwerk, gemaakt door Hengelose beeldende kunstenaars, is op dit moment te zien in Galerie Dédé Grutzmacher in Enschede.
De lange litho is één van de resultaten van een samenwerkingsproject van twee jaar. Dat drie beeldende kunstenaars lange tijd samenwerken binnen in één project mag best bijzonder worden genoemd.
Frank Haafkes, Onno Dirks en Ria Geerdink wisten in 2020 nog niet wat de samenwerking zou opleveren. Ze hebben alle drie een andere achtergrond en werken vanuit verschillende disciplines: lithografie, fotografie en ruimtelijk.
"Samenwerking vanuit verschillende disciplines ligt niet meteen voor de hand," zegt Geerdink. Toch namen ze de stap, nadat Frank Haafkes in een spontane opwelling de andere twee vroeg om samen een project te starten en kennis te maken met lithografie. Geerdink en Dirks moesten er even over nadenken, maar waren al snel enthousiast over het idee.
"We dachten eerst één jaar samen te werken met Frank, maar dat werden er twee", zegt ze. Dat kwam mede door de coronapandemie. Eigenlijk een geluk bij een ongeluk, want daardoor werd het project groter dan oorspronkelijk de bedoeling was. Het resultaat is een eigen expositie en de realisatie van een catalogus, die tijdens de opening van de tentoonstelling in Enschede is gepresenteerd.
En hoe zit het nu met die zogeheten 'langste litho van Nederland'? Is het écht de langste? Geerdink zeg van wel: "Dat vertelde Frank me. Hij is een van de weinige steendrukkers van Nederlanders."
Ze vertelt over het lastige maakproces, waarin het papier wel vijftien keer over de druksteen is gegaan. "Het drukken is een nat proces en als het papier onder de wals is gegaan en weer losgetrokken moet worden, dan moet je dat heel voorzichtig doen. Het is Japanse rijstpapier, dat scheurt zo."
Haafkes vertelt over lithografie, een oude druktechniek: "Het is een echt ambacht en fysiek zwaar werk. Je kunt het zien als slow-art. Je hebt eigenlijk niet meteen het beeldresultaat dat je als kunstenaar zou willen. Snel werken moet je dus uitstellen en je moet geduld hebben. Wij laten de stenen ook vierentwintig uur rusten, zodat het vette materiaal echt in de steen kan trekken." Na deze voorbereiding volgt het etsen en het drukproces dat heel veel kracht kost. "Zeker met de formaten die je hier ziet hangen, gaat je dat niet in de koude kleren zitten", zegt Haafkes.
De kunstenaars kijken tevreden terug op het samenwerkingsproject: "De samenwerking is heel spontaan en leuk verlopen. Na twee jaar zie je wat er allemaal uit voorkomt en met een heel mooi resultaat", zegt Haafkes.
De expositie met werk van Frank Haafkes, Onno Dirks en Ria Geerdink en de langste litho van Nederland is nog tot en met 13 november te zien in Galerie Dédé Grutzmacher aan de Blekerstraat in Enschede. Geopend van vrijdag tot en met zondag van 14.00 tot 17.30 uur of via telefonische afspraak: 06-139 870 71.