Opgraving Typhoon in Aamsveen: 'Britten moeten graf van piloot eindelijk zijn naam geven'
In het Enschedese Aamsveen wordt deze week een jachtvliegtuig opgegraven dat daar in de Tweede Wereldoorlog is neergestort. Er wordt rekening mee gehouden dat het lichaam van de piloot, Derek Carter, nog in het toestel zit. Maar volgens oud-stadsarchivaris Adrie Roding hoeft dat niet: hij weet bijna zeker dat Carter ligt begraven op de Oosterbegraafplaats in Enschede, in het zogenoemde graf van de onbekende soldaat.
Geen speld tussen te krijgen
“Voor mij is het een duidelijk verhaal en er is geen speld tussen te krijgen”, zegt voormalig stadsarchivaris Adri Roding over het graf van de onbekende soldaat. Dat graf ligt op de Oosterbegraafplaats. Roding vindt dat de grafsteen de naam van Derek Carter moet dragen. Carter is de piloot van een Typhoon die op 31 maart 1945 boven het Aamsveen werd neergeschoten.
Lappenpad
Dat vliegtuig ligt al 80 jaar onder een weiland langs het Lappenpad en wordt deze week opgegraven. Het is de stellige overtuiging van de oud-stadsarchivaris dat in het wrak het lichaam van de piloot niet meer te vinden is.
Dna-materiaal
Maar hoe overtuig je de Engelsen dat er bewijs genoeg is om het graf een naam te geven? Als ze het nog een keer openmaken kan via dna-materiaal sluitend bewijs worden gevonden. “Dat moeten de Britten doen, want de plek waar de piloot is begraven, is Brits grondgebied. Maar tot voor hen is de zaak afgedaan. In 1947 hebben ze het lichaam opgegraven en is vastgesteld dat het om een onbekende RAF-man ging.”
Familie
Roding, die al zo’n dertig jaar met deze zaak bezig is, hoopt dat de Engelsen toch nog een keer actie ondernemen. “Je moet aan de familie denken. Die willen weten wat er met hun nabestaanden is gebeurd. Vermist zijn is erger dan te weten dat er iemand is overleden.”
Getuigenverklaringen
Het verhaal is overbekend voor de Enschedeër. Hij deed oproepen, onderzocht de schriftelijke bronnen, sprak getuigen, Glanerbruggers die het meemaakten en hoorde de Duitse schutters die het vliegtuig beschoten.
Parachute ging niet open
“Twee vliegtuigen werden die dag aangeschoten. Een maakte een noodlanding. De andere met piloot Derek Carter ging neer. Hij sprong uit de Typhoon, maar zijn parachute ging niet open waardoor hij te pletter viel in het weiland op zo’n 250 meter afstand van het neergestorte vliegtuig”, verhaalt Roding.
Berging van Typhoon
De opgraving van de Typhoon Hawker beginnen maandag 10 oktober. En duren naar verwachting tot en met 14 oktober. Kinderen van diverse Enschedese basisscholen zijn op 13 oktober uitgenodigd om de berging mee te maken.
In zijn ondergoed
Daar vonden inwoners van Glanerbrug de omgekomen piloot. Voordat het lichaam op 2 april op een platte wagen via de Aamsveenweg en Schipholtstraat naar de school werd vervoerd, werden zijn kleding en identiteitsbewijzen gestolen. De piloot lag daar dus in zijn ondergoed. “Dan is er ook nog een verklaring van ene meneer A.B. Jannink die de vermoedelijk Derek Carter al op 31 maart in het weiland zag liggen. Hij vond papieren in een portefeuille die hij aan de Engelsen overhandigde. Die papieren zijn nooit boven water gekomen.”
Overall
Uiteindelijk zorgde het verzet voor de begrafenis van de man uit het Aamsveen. Hij werd aangekleed met een overall en bijgezet in zijn graf op de Oosterbegraafplaats. “Ik heb een nu 90-jarige Glanerbrugger gesproken die elk jaar bloemen legde op het graf als eerbewijs aan de omgekomen piloot.”
Naamgeving graf
Roding gaat deze week zeker een kijkje nemen bij de berging van het vliegtuig. “Ben benieuwd of het de Typhoon is. We hebben daar met een detector al eens rondgelopen en denken dat er nog delen van de motor te vinden zijn.” Maar het belangrijkste is wat hem betreft de naamgeving van het graf: “Het is aan de Britse autoriteiten om het graf te openen en evident te bewijzen of Derek Carter er ligt.”
