RTV Oost-oprichter Henny Everts: 'Reorganisatie is goed, maar komt misschien wel te laat'
Als tiener was hij de hele dag met voetbal bezig en niet met schrijven, laat staan journalistiek. "Ik haalde de hoogste cijfers voor spijbelen. En okay, opstellen schrijven, dat kon ik ook wel aardig. Daardoor ben ik na mijn schooltijd misschien wel in de journalistiek beland." Een carrière als profvoetballer zat er in elk geval niet in voor RTV Oost-oprichter Henny Everts. Nu ligt er zijn biografie, genaamd 'Jongen van Kotte'. En daarin heeft hij ook een boodschap voor de huidige bazen van de regionale omroep.
'Meer dan een biografie'
De geboren Hengeloër stond niet alleen aan de wieg van wat nu RTV Oost is, maar feitelijk was hij verantwoordelijk voor het ontstaan van regionale televisie in Nederland en dat van regionale dramaseries zoals 'Van jonge leu en oale groond'. Peter Schavemaker pende het levensverhaal van Everts neer in een boek, dat volgens hem 'meer is dan een biografie'. Schavemaker: "Het gaat ook over een periode in de Nederlandse geschiedenis en hoe een jongen van eenvoudige komaf het tegen dat decor tot omroepbaas schopte."
Wapenfeit
Het is volgende week exact dertig jaar geleden dat Everts de regionale tv in ons land introduceerde. Het is misschien wel zijn belangrijkste wapenfeit. Hij woonde jarenlang in de bossen bij Haaksbergen, maar koos er onlangs voor om terug te keren naar Tuindorp 't Lansink in Hengelo, de wijk waar 75 jaar geleden zijn wieg stond. Daarnaast resideert hij enkele maanden per jaar in Thailand, het geboorteland van z'n huidige vrouw. De komende weken is hij echter in Nederland om zijn biografie aan de man te brengen.
Openhartig
Schrijver Peter Schavemaker is, net als Henny Everts, trots op het eindresultaat. "In 2018 kwam mijn boek '100 Jaar Mediastad Hilversum' uit. Henny had het gelezen en toen ik in interviews naar aanleiding van dat boek liet doorschemeren dat ik graag een boek wilde schrijven over RTV Oost benaderde Henny mij. Hij had op dat moment zijn memoires al grotendeels op papier staan. Hij was daarin echter zo openhartig geweest over bepaalde zaken, dat ik eerder op de rem moest gaan staan, dan dat ik hem moest aanmoedigen eerlijker te zijn."
'Boerenomroep'
Na een carrière als journalist bij De Gooi- en Eemlander en de Twentsche Courant ging Henny Everts in 1985 aan de slag bij Radio Oost als de eerste eindredacteur nieuws: "In die tijd was de omroep nog echt een 'boerenomroep' met veel muziek, folklore en dialect. Ze brachten er nauwelijks nieuws." De Omroep CAO bracht uitkomst toen Everts wilde reorganiseren: "Die CAO had een heel mooie afvloeiingsregeling. Veel mensen maakten daar maar wat graag gebruik van en vanuit krantenland trok ik jonge, ambitieuze journalisten aan."
Tuindorp 't Lansink
Henny Everts is de Jongen van Kotte in het gelijknamige boek van Peter Schavemaker. Everts groeide op onder de rook van Stork, aan 't Kotte, een straat in Tuindorp ’t Lansink. Zijn vader werkte als bankwerker bij de metaalfabriek. Het boek geeft naast een verslag van Everts' jonge jaren ook een weergave van de sociaaleconomische omwentelingen in Twente in de jaren vijftig en zestig en de turbulente regionale en landelijke ontwikkelingen bij de radio- en televisieomroepen.
300.000 luisteraars
Uiteindelijk werd Everts directeur/hoofdredacteur van RTV Oost: "Als radio-omroep hadden we dagelijks tot wel 300.000 luisteraars. Ik dacht: dan moeten er ook zoveel kijkers zijn. Waarom beginnen we niet met tv?" In Hilversum waren er omroepbazen die daar voor gingen liggen, maar uiteindelijk wonnen we de slag met dank aan de toenmalige Commissaris van de Koningin Jan Hendrikx. Die liet energiemaatschappij EDON (wat nu Essent is, red.) twee kwartjes per maand per huishouden heffen via de energierekening en daarmee waren we gered van een faillissement."
Harm oet Riessen
Voor de eerste uitzending op 2 oktober 1992 werd nog gebruik gemaakt van het tweede kanaal van de Vlaamse publieke omroep BRT, was er strikt genomen sprake van piraterij en keek er een handjevol Overijsselaars, maar toen de zender eindelijk zijn licentie had, schoot het aantal kijkers snel omhoog richting de gedroomde 250.000. "Dat was mede dankzij kijkcijferkanonnen als Jan Meedendorp, Willy Oosterhuis en Harm Agteresch (Harm oet Riessen, red.)", deelt Everts de credits met zijn belangrijkste mensen uit de beginjaren.
'Van jonge leu'
De grootste successen behaalde de omroep met 'Van jonge leu en oale groond', de regiosoap met onder anderen Herman Finkers. Bij andere regionale omroepen bleef het succes niet onopgemerkt, waarop ook zij met televisie aan de slag gingen. Schavemaker: "Henny was absoluut de grondlegger van het regionale televisiedrama in ons land. De geestelijk vader ervan."
'Kerntaken uit oog verloren'
Henny Everts weet dat bepaalde uitspraken in het boek hier en daar wat stof zullen doen opwaaien. Zo steekt hij z'n mening over de huidige koers van 'zijn kindje' niet onder stoelen of banken: "RTV Oost heeft zich de afgelopen jaren teveel beziggehouden met de website en de app, waardoor ze hun kerntaken radio en televisie uit het oog zijn verloren. Er zitten nu nieuwe mensen aan het roer, die terecht willen reorganiseren, maar de vraag is of dat niet te laat is. Want wat je kwijt bent geraakt, heb je niet zo weer terug."
Gerelateerd
