Negentig jaar geleden landde de Graf Zeppelin in Twente en veroorzaakte zo de eerste file

Gigantisch

De Zeppelin maakte op zaterdag 18 juni 1932 de reis naar Twente. Iets voor zevenen verscheen het gigantische sigaarvormige gevaarte boven Enschede. Het beeld moet ontzettend imponerend zijn geweest voor de Enschedeërs, want klein was ‘ie niet: “Een Boeing is een speelgoedvliegtuigje vergeleken met de Graf Zeppelin”, zegt René Vossebeld. Vossebeld gaf vrijdagavond een lezing over de komst van de zeppelin.

De eerste file

De aankomst van de Graf Zeppelin in Twente trok veel bekijks. Vanuit heinde en ver kwamen mensen naar Enschede om een glimp op te vangen van het megaluchtschip. Het werd er zelfs zó druk, dat er zelfs een file ontstond op de Lasondersingel in Enschede: “In die tijd waren er gemiddeld acht auto’s op honderd inwoners. Een file was voor die tijd ongekend”, aldus Vossebeld.

Vrij

Op het vliegveld net buiten Enschede hebben zich in de vroege ochtend van 18 juni 1932 duizenden mensen verzameld. De prijs voor een kaartje varieerden van 50 cent tot ‘vip-kaarten’ van ruim tweeëneenhalve gulden. In die tijd hoorde de zaterdag bij een gewone werkweek, dus de fabrieksarbeiders mochten van hun bazen later beginnen en óók schoolkinderen kregen vrij om de landing van de zeppelin te kunnen zien.

Naast textielarbeiders en schoolkinderen waren er ook hoogwaardigheidsbekleders naar het vliegveld gekomen. Onder hen prins Hendrik, de burgemeester van Lonneker J.G Manssen, voorzitter van het vliegveld en tevens burgemeester van Enschede Edo Bergsma én KLM-oprichter Albert Plesman.

Turners

Om de zeppelin aan de grond te krijgen werden er 250 Twente turners opgeroepen om te komen helpen. Zij kwamen van turnverenigingen uit Enschede, Hengelo en Oldenzaal. De turners moesten middels touwen het luchtschip aan de grond krijgen: “Zij moesten de zeppelin achter naar beneden trekken en het ook in balans houden.” Het toestel heeft zo’n veertig minuten aan de grond gestaan. Als dank voor hun inzet kregen de turners een speciale handdoek cadeau waar de zeppelin op geborduurd was. De handdoeken werden gemaakt door de studenten van de Hogere Textielschool in Enschede.

Rondreis om de aarde

De Graf Zeppelin werd in 1928 opgeleverd bij Luftschiffbau Zeppelin GmbH in het Duitse Friedrichshafen. De zeppelin is vernoemd naar oprichter van het bedrijf graaf Ferdinand von Zeppelin. Hij wordt beschouwd als de geestelijk vader van de zeppelins. Het luchtvaartuig werd voornamelijk gebruikt voor demonstraties en experimenten en maakte als eerste luchtvoertuig een rondreis om de aarde. In totaal heeft het toestel zo’n 1,7 miljoen kilometer afgelegd in haar loopbaan.

Het einde

De zeppelin heeft nog een aantal jaar doorgevlogen, maar werd net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog uit de vaart genomen. Oorzaak is de ramp met die andere bekende zeppelin, de Hindenburg. In 1937 vatte de Hindenburg vlam in het Amerikaanse Lakehurst en ontplofte. Vijfendertig mensen kwamen om het leven, waaronder 22 bemanningsleden. Een aantal van die omgekomen bemanningsleden werkten ook aan boord van de graf Zeppelin die destijds in Twente landde. “Door de ramp met de Hindenburg werd het boek van de zeppelin gesloten”, aldus Vossebeld.