De leden van de Enschedese afdeling van de PvdA zijn in grote lijnen akkoord gegaan met het conceptakkoord voor een nieuwe coalitie met Burgerbelangen, VVD en ChristenUnie in de grootst stad van Overijssel. Datzelfde geldt voor de leden van ChristenUnie en Burgerbelangen. De VVD heeft volstaan met een akkoord van het bestuur.
Daarmee staan de lichten voor een vierjarig huwelijksfeestje tussen BurgerBelangen, VVD, PvdA en ChristUnie op groen. Maandagmiddag wordt het akkoord gepresenteerd.
De PvdA-leden stuurden hun onderhandelaars voor twee onderwerpen terug naar de tekentafel. Dat ging over de bed-, bad- en broodregeling en veiligheid. Enkele teksten in het conceptakkoord zijn donderdag, in overleg met BBE, VVD en CU wat roder gekleurd en opnieuw aan een aantal leden voorgelegd, die hun fiat gaven.
De thema’s waarop de leden aanscherping van de tekst voor een coalitie-akkoord wilden, zijn dan ook bijna voorspelbaar. Als het om opvang van asielzoekers gaat - en dat geldt zeker als het om uitgeprocedeerde asielzoekers gaat - liggen zowel de VVD als BBE en de sociaaldemocraten een eind uit elkaar. Zeker lokaal.
Daarnaast wilden de PvdA-leden in de veiligheidsparagraaf meer aandacht voor preventie. VVD en BBE zetten zwaarder in op meer toezicht en handhaving, meer camera’s. De PvdA wil meer inzetten op preventie. Denk daarbij bijvoorbeeld aan meer geld voor jongerenwerkers.
Lees verder onder de afbeelding
Die PvdA-achterban was het meest kritisch over een hernieuwde vrijage met BBE en VVD. Vanzelfsprekende partner GroenLinks bleef buiten de onderhandelingen en datzelfde gold voor die andere progressieve partner: D66. Zonder een van die twee erbij, was een nieuwe samenwerking met die partijen geen uitgemaakte zaak.
Daarbij zegde de PvdA, samen met coalitiegenoten D66 en CU, vlak voor de verkiezingen het vertrouwen in de VVD-fractie nog op
Fractieleider Yara Hümmels toonde zich desgevraagd content. “Natuurlijk haal je nooit alles binnen wat je zou willen, maar als je kijkt naar wat we hebben bereikt met vier zetels, dan ben ik heel tevreden.” Dat gevoel werd door de leden gedeeld. Volgens Hümmels is het akkoord met applaus begroet.
Over de inhoud van het akkoord wilde zij, evenals de andere fractieleiders, verder nog niets zeggen.
Ook BurgerBelangen en ChristenUnie hebben woensdagavond de concepttekst voorgelegd aan de leden. Volgens fractieleider Marc Teutelink waren er enkele vragen over tekstfragmenten, maar steeg er meteen witte rook op. Teutelink is blij met de onderhandelingen en was lovend over de sfeer waarin die verlopen zijn. “Ik heb nu een aantal coalitieonderhandelingen meegemaakt en deze was echt goed. Met respect en waardering voor elkaars standpunten. We hebben elkaar de ruimte gegund.”
Ook de achterban van de ChristenUnie was tevreden over de tekst van het akkoord, zo stellen fractieleider Hadassa Meier en mede-onderhandelaar Henri de Roode.
Het coalitieakkoord is volgens zowel Hümmels als Teutelink op hoofdlijnen vastgesteld. Zoals beloofd. Teutelink: “Dat is democratie. De meerderheid die oog en oor heeft voor de minderheid. Ik heb er zin in.”
Niemand wil een herhaling van de afgelopen vier jaar, waarin de twee flanken in de coalitie - VVD en BBE aan de ene en D66, PvdA, CU aan de andere zijde - zich aan elkaar hadden verbonden met een gedetailleerd uitgewerkt akkoord. Daarmee werd de kloof tussen die partijen nooit echt gedicht - asielbeleid, energie en veiligheid bleven thema’s die hen scheidden - en de kleinere partijen in de raad hadden te vaak te weinig inbreng.
In een akkoord op hoofdlijnen laten coalitiegenoten elkaar meer ruimte om op onderwerpen van mening te verschillen. Dat houdt meteen in dat de mening van andere partijen over die onderwerpen dan een stuk belangrijker wordt. Wil een voorstel een meerderheid halen, dan zullen ook partijen uit de coalitie die soms niet bij hun strijdmakkers vinden en bij andere partijen in de raad steun moeten zoeken.
Naar alle waarschijnlijkheid telt het nieuwe college straks vijf wethouders - evenveel als in de voorgaande periode. Naar alle waarschijnlijkheid worden dat Niels van de Berg en Marc Teutelink voor BBE, Jeroen Diepemaat voor de VVD, Arjan Kampman voor de PvdA en Jurgen van Houdt (CU). Teutelink - voorheen fractievoorzitter en coalitieleider - is de enige nieuweling in dat rijtje. Als onze prognose klopt.
In de verdeling van portefeuilles vinden vermoedelijk enkele verschuivingen plaats, maar blijft ook veel wat het was. Meest waarschijnlijk is, in onze inschatting, de navolgende verdeling. Kampmen (PvdA) gaat verder met zijn programma voor meer menselijke maat in de bijstand. Diepemaat (VVD) blijft wonen en stadsontwikkeling doen, maar krijgt de Wmo (o.a. hulp in de huishouding) erbij.
Dat laatste was de verantwoordelijkheid van Van den Berg (BBE). Die gaat wel verder met de energietransitie en sport, waaronder de ingezette samenvoeging van sportparken. Dat eerste - energietransitie - leidde eerder deze week, in de eerste raadsvergadering over dat onderwerp, tot een motie van treurnis, ingediend door GroenLinks.
In de voorbije coalitieperiode is er te weinig gebeurd, vinden de groenen. Nieuwkomers Volt en de Partij voor de Dieren, maar ook de D66 en een deel van de SP, ondersteunden de motie. Andere partijen, waaronder PvdA en de CU, deelden de mening dat er te weinig op dat vlak is gebeurd. Kortom: Van den Berg zal in de komende periode wel wat moeten laten zien.
Van Houdt (CU) neemt - schatten wij in - de portefeuille van afzwaaiend wethouder June Nods over en wordt verantwoordelijk voor de penningen. Nieuwkomer Teutelink krijgt de verantwoordelijkheid voor de publieksfuncties en neemt daarmee ook Enschede Fietsstad en het afvaldossier van Van Houdt over.
Als er niks geks gebeurt, wordt het nieuwe coalitieakkoord maandagmiddag aanstaande gepresenteerd. Dan zal blijken wat onze glazen bol waard is.