Draaiende dieselmotoren en luide muziek in de vroege ochtenduren. Ratten in de tuin, die afkomen op stapels volle vuilniszakken. Gebroken glas en peuken op straat. Het zijn dagelijkse observaties van Elco Smits, bewoner van de Cornelis Dopperstraat in de Hasseler Es. Smits heeft al vaak aan de bel getrokken, maar kreeg tot nu toe steeds nul op z'n rekest. Overlast veroorzakende arbeidsmigranten; het is een probleem dat ook in andere wijken speelt en de gemeente lijkt de klachten eindelijk serieus te nemen.
Het probleem speelt al jaren, aldus Smits, wiens koopwoning pal tegen de woning op nummer 67 aan staat. Ooit was die woning van Welbions. De laatste huurders, een gezin, vertrokken zo'n drie jaar geleden. De wooncorporatie verkocht het aan een man, die liet het geschikt liet maken voor kamerverhuur. Smits: "Ik heb bij hem wel eens geklaagd over lekkage in een tussenmuur. Hij zou er op terug komen, maar da's nooit gebeurd. Uiteindelijk heb ik het maar afgehandeld met m'n eigen verzekeraar. Dat speelde anderhalf jaar geleden."
De woning is net groot genoeg voor een klein gezin, maar niet voor de soms wel acht volwassenen die er verblijven. Ze werken bij een vleesverwerker in 's Heerenberg, op een uur rijden van Hengelo. Dat verklaart de vroege vertrektijden. Smits: "Elke morgen rond een uur of 5 komt het busje hier aan. Vanmorgen stonden ze zelfs te ruziën op straat. Geen idee waarover. Ik kan ze niet verstaan. Het zijn de laatste tijd vooral Roemenen."
Het verloop is groot. Da's nog een reden waarom klagen bij de bewoners weinig zoden aan de dijk zet: "Soms wonen ze er een weekend, soms een paar weken. Soms staat het huis een paar dagen leeg; dat zijn de fijnste momenten."
Elco en z'n partner hebben een klein kind dat ze graag in de tuin zouden laten spelen, maar dat durven ze niet vanwege de ratten, de wietlucht, de stank. "Achter het huis staan geen gewone afvalcontainers, maar een bedrijfscontainer. Die is echter geregeld vol en dan worden de volle zakken ernaast gegooid. Dat trekt natuurlijk weer ratten aan. Ik heb er al wel eens eentje gevangen met een val. En vooral zomers stinkt het enorm. Dan zit je niet voor je lol in de tuin."
Problemen met overlast veroorzakende arbeidsmigranten spelen niet alleen in de Hasseler Es. In Groot Driene wonen Polen en Roemenen illegaal in een woning aan de Anna Bijnsstraat. Daar heeft de gemeente inmiddels opgetreden en de verhuurder twee maanden geleden per brief gesommeerd te stoppen met kamerverhuur, omdat daar geen vergunning voor is. Inmiddels is een gesprek met die verhuurder gearrangeerd, laat de gemeente weten.
Een gemeentewoordvoerder laat weten dat er ook gehandhaafd zal gaan worden aan de Cornelis Dopperstraat. Nu bewoners op verschillende plekken in Hengelo de noodklok luiden, lijkt het effect te gaan sorteren. Een gemeentewoordvoerder: "Los van de vaak grote overlast die deze mensen veroorzaken, nemen ze ook schaarse woonruimte is. Juist nu er zo'n groot tekort aan woningen is voor de gewone woningzoekende, gaan we kijken wat er wel mag en wat niet." Volgens de woordvoerder is de situatie aan de Cornelis Dopperstraat 'zeer waarschijnlijk illegaal', maar omwille van privacyredenen wil hij niet op specifieke gevallen ingaan: "We zullen daarvoor eerst gaan controleren en de verhuurder moet ook nog worden ingelicht."
Vanaf 2019 geldt de parapluherziening wonen. Dit houdt in dat er voor elke toevoeging van zogeheten '(on)zelfstandige woonruimte', zoals kamerverhuur, een omgevingsvergunning is vereist. Als die vergunning er niet is en er zijn wel signalen dat er onzelfstandige woonruimtes zijn toegevoegd, dan is dat illegaal en wordt nader onderzoek ingesteld en beoordeeld of de benodigde vergunning kan worden verleend.
Als er een omgevingsvergunning is verleend, staat daarin ook hoeveel wooneenheden maximaal zijn toegestaan. Dit heeft vooral te maken met de constructie en de brandveiligheid. Indien er sprake is van vijf of meer verhuurde kamers, moet een 'melding brandveilig gebruik' worden gedaan.
De gemeentewoordvoerder laat weten dat na een melding van 'vermoedelijke illegale bewoning' de omgevingsvergunning wordt gecontroleerd en getoetst aan de werkelijke situatie: "Bij twijfel volgt een huisbezoek, waarin aanvullend wordt getoetst op het bouwbesluit en op brandveiligheid. Als we een illegale situatie constateren, gaan we in gesprek met de eigenaar. We kijken dan of de situatie gelegaliseerd kan worden. Als hiervoor geen mogelijkheid is, dient de eigenaar te stoppen met de illegale activiteiten. Daarna kan worden gehandhaafd met een last onder dwangsom."
Smits is niet de enige bewoner van de straat die overlast ervaart: "Sommige buren hebben al wel geklaagd bij de gemeente of bij Welbions (de woning links naast de overlastgevers is een huurwoning), maar als er na een paar keer klagen niks gebeurt, leggen mensen zich erbij neer."
Dat geldt niet voor Smits. Hij richtte zich onlangs tot Jeffrey Scholten, raadslid namens BurgerBelangen. Scholten heeft kort daarna vragen gesteld aan het college van B en W. Die gaan meer over de aantasting van het woongenot door arbeidsmigranten in Hengelo in het algemeen. Hij wil onder meer weten voor hoeveel woningen er een vergunning voor kamerverhuur is verleend op basis van de oude regeling en die volgens de nieuwe regels (Parapluherziening Wonen 2019) géén vergunning meer zouden krijgen. En Scholten vraagt zich af welke mogelijkheden er zijn om reeds verstrekte vergunningen voor ongewenste kamerverhuur in woonwijken in te trekken?
Tenslotte wil hij dat de gemeente nadenkt over alternatieven: "Zijn er mogelijkheden om de arbeidsmigranten andere huisvesting aan te bieden, zodat deze eengezinswoningen beschikbaar komen voor de doelgroep waarvoor de woningen bestemd zijn?"