Toen Jannemiek Tukker art brut ontdekte, kon ze eindelijk zichzelf zijn
Op de AKI was Jannemiek Tukker ongelukkig. De Hengelose kon niet uit de voeten met hoe daar tegen hedendaagse kunst werd aangekeken. Echter, op het moment dat ze over art brut las, wist ze wat ze wilde: kunst maken vanuit haar gevoel. Werk van haar en ruim 150 andere kunstenaars is vanaf zaterdag 14 mei ruim een week lang te zien op de Art Brut Biënnale in de oude V&D in Hengelo.
Aboriginals
Volgens Elvira van Eijl, curator van de biënnale, maken deze kunstenaars geen art brut-kunst, maar zijn ze 'van intentie art bruter'. Van Eijl: "Kijk naar Jannemiek. Zij kon op de AKI haar ei niet kwijt en ze bleef zoeken. Art bruters blijven altijd zoeken naar puurheid, naar echtheid. Jannemiek vond die bijvoorbeeld in de kunst van de aboriginals."
Oorlogstrauma
Jannemiek Tukker is de dochter van een door de oorlog getraumatiseerde vrouw uit Hardinxveld-Giessendam. Haar moeder had vaak last van paniekaanvallen. Dat, en haar eigen psychische instabiliteit, maakten haar leven tot een zoektocht: hoe kan ik m'n demonen de baas? Dat bleek door te tekenen met een kroontjespen, inkt en eindeloos veel geduld. Het vak leerde ze aan de Open Universiteit.
Breekijzer
Kunst bleek een breekijzer bij de verwerking van haar trauma's en het dealen met emoties. In 2013 echter kwam ze terecht in een psychose. Daarbij vernielde ze twintig werken met een schroevendraaier. Ze vond de doeken niet goed genoeg. Eerste voelde ze opluchting, daarna kwam de spijt en uiteindelijk draaide ze het om in iets positiefs.
Tukker: "Met naald en draad heb ik de scheuren gedicht. Het herstel is zo zichtbaar, zowel psychisch als materieel. Sommige werken zijn zelfs beter geworden, vind ik. Ze hebben meer betekenis gekregen." Elvira van Eijl: "Het heeft in elk geval aan zeggingskracht gewonnen en een diepere gelaagdheid gekregen. Jannemiek heeft iets heel moois uit die negatieve ervaring weten te halen."
Art Brut Biënnale
Van 14 tot en met 22 mei wordt voor de vierde keer de internationale Art Brut Biënnale in Hengelo gehouden. Ruim 150 kunstenaars uit 10 landen met een verstandelijke beperking of psychische problematiek exposeren hun werk. De biënnale is de grootse expositie in haar soort in Europa. Naast de expositie is er een randprogramma bestaande uit een atelierplein, kunstwerkplaats voor kinderen, workshops, rondleidingen en optredens. Het volledige programma is te vinden op de website www.artbrutbiennale.nl
Gerelateerd
