Onderzoek naar spoorlijn richting Duitsland: kan de trein bij station Enschede ondergronds?
Eén ding is zeker: er moet iets gebeuren met de spoorlijn tussen Enschede en Gronau. Om een toekomstige intercity tussen Zwolle en Münster mogelijk te maken is elektrificatie van het spoor een vereiste. De gemeente ziet in het project dé kans om de trein verdiept door binnenstad te laten rijden. Het komende half jaar wordt onderzocht in hoeverre dat mogelijk is.
Nu nog rijdt er op het traject tussen Enschede en partnerstad Münster twee keer per uur een boemeltrein. Als alles volgens plan verloopt is dat vanaf 2027 verleden tijd. Aan beide kanten van de grens wordt er flink gelobbyd om een intercity tussen Zwolle en Münster (via Enschede) mogelijk te maken. Die gaat vaker én sneller dan de huidige verbinding.
Verdiepte aanleg
Die beoogde sneltrein rijdt op elektriciteit. Dat betekent dat de gemeente, het Rijk, de provincie Overijssel, ProRail en de NS moeten investeren in aanpassingen aan het stuk spoor tussen het centraal station van Enschede en de Duitse grens. Er zullen bovenleidingen moeten worden geplaatst, maar daarvoor is op dit moment bij enkele bruggen te weinig ruimte. Ook de drie spoorwegovergangen in de binnenstad zijn een doorn in het oog, omdat deze voor te veel oponthoud zorgen voor het verkeer.
De bovengenoemde partijen hebben daarom de handen ineen geslagen voor een haalbaarheidsonderzoek naar een verdiepte aanleg van het spoor. Als de trein vanaf het centraal station richting Oldenzaalsestraat (deels) ondergronds wordt aangelegd, zijn er geen overgangen. Ook komt er op de plek van de huidige spoorlijn ruimte vrij voor nieuwe ontwikkelingen, zoals een uitbreiding van het Stationsplein.
Meer ruimte rond station
Zo ver is het nog niet. Een uitkomst van het onderzoek kan ook zijn dat het goedkoper en haalbaarder is om twee bruggen te verhogen. Maar dat is duidelijk niet de wens van Enschedese bestuurders. "Wat naar mijn mening echt moet gebeuren is die elektrificatie van het spoor. Anders krijg je die verbinding met Zwolle en Münster niet voor elkaar", aldus wethouder Jurgen van Houdt.
Enschede wil naar zogeheten mobiliteitshubs. Het Stationsplein en de directe omgeving moet een plek zijn waar deelscooters, fietsenstallingen, een nieuw busstation en een ontmoetingsruimte samenkomen. Bovendien is de spoorzone aangewezen als hét ontwikkelgebied van de stad. "Het is de nieuwe kantoorlocatie van Enschede", legt wethouder Jeroen Diepemaat uit. "Er is geen grote stad in Nederland waar het centraal station zo ver in hartje centrum ligt. De elektrificatie van het spoor is sowieso een prijzige opgave, dan kan je het beter in één keer goed doen."
Duitsers zijn er klaar voor
Hoewel het voor de hand ligt dat de gewenste verdieping van het spoor vele miljoenen gaat kosten, zullen de geschatte kosten pas bij de afronding van het haalbaarheidsonderzoek in oktober bekend zijn. Dat heeft alles te maken met de verschillende scenario's. In schetsen van de gedroomde toekomstige situatie is de spoorlijn Enschede-Gronau ter hoogte van het Stationsplein in ieder geval volledig onder het maaiveld verdwenen.
Ondertussen wordt ook in Duitsland werk gemaakt van de elektrificatie van de spoorlijn. Sterker: volgens de Enschedese bestuurders zijn de oosterburen al een stap verder dan de Nederlandse overheden. In de grensregio Münsterland zijn vorige maand de OV-plannen voor de zogeheten S-Bahn vastgesteld. Kortgezegd wordt er in het Duitse grensgebied geïnvesteerd in snellere elektrische treinverbindingen. De aansluiting op Enschede (en Zwolle) wordt daarin uitdrukkelijk benoemd.
