Gemeente Enschede wil bijstandsschuld kwijtschelden, zelfs na bewezen fraude
Meer dan duizend Enschedeërs krijgen te horen dat zij hun bijstandsschuld niet hoeven afbetalen. De gemeente gaat, om te beginnen, zo'n 5 miljoen euro aan langlopende (en grotendeels oninbare) schulden kwijtschelden. Het nieuwe beleid moet inwoners met problematische schulden weer toekomstperspectief geven.
Bijstandsschulden ontstaan onder meer als inwoners in gebreke zijn gebleven tijdens de aanvraag of ontvangst van de uitkering. Dit kan bewust gebeuren, met het plegen van fraude, maar ook na het missen van een verplichte afspraak of het onbewust verkeerd aanleveren van informatie. Na (herhaaldelijke) overtredingen volgt een boete of terugvordering. Niet zelden komen bijstandsgerechtigden daardoor in de financiële problemen.
Complex thema
Wie moet rondkomen van een bijstandsuitkering, kan zijn of haar schulden niet of nauwelijks afbetalen. Inwoners worden soms nog jaren door betalingsregelingen achtervolgd, terwijl de gemeente Enschede juist in haar beleid heeft vastgelegd dat problematische schulden voorkomen moeten worden. Volgens wethouder Arjan Kampman van Werk en Inkomen was de wens om met een kwijtscheldingsbeleid te komen er al langer.
“Maar het is een complex thema”, aldus Kampman. “Het gaat om individuele zaken. Daarnaast zijn we bij de gemeente ook harstikke druk geweest met alles met corona te maken heeft.” De afdeling die over bijstandsuitkeringen gaat, heeft ook de coronasteunpakketten voor huishoudens, zzp’ers en ondernemers in goede banen moeten leiden. “En dan was er ook nog de toeslagenaffaire.”
Ook gratie na fraude
Nu ligt er dan toch een voorstel om schulden kwijt te schelden. Voor de meeste mensen kan de bijstandsschuld na drie jaar worden weggestreept. Daar waar sprake is van bewezen fraude, verleent de gemeente pas na tien jaar gratie.
Wel wordt verwacht dat de betreffende inwoner zich altijd heeft gehouden aan de betalingsregeling van de schulden. “In het verleden konden fraudeschulden niet in aanmerking komen voor kwijtschelding”, aldus Arjan Kampman. “Waar het hier om gaat is: hoe krijgen we mensen schuldenvrij.”
Hulp van Stadsbank
Door schulden kwijt te schelden zegt de wethouder inwoners weer perspectief op een toekomst te geven. Maar daar zitten wel wat haken en ogen aan, omdat er in een deel van de gevallen ook sprake is van andere schuldeisers. Kampman: “Het lijkt heel gemakkelijk om de gemeentelijke restschuld kwijt te schelden, maar als dat betekent dat andere partijen daardoor meer geld kunnen terugvragen, schiet je daar niets mee op.” Onderdeel van de kwijtschelding is dan ook dat inwoners met problematische schulden worden doorgeleid voor hulp bij de Stadsbank Oost-Nederland.
'Zoek op tijd hulp'
De bijstandsdossiers die direct kunnen worden opgelost, waar geen schulden bij anderen open staan, zullen sneller worden afgerond. Mensen die meer schulden open hebben staan zullen worden begeleid door de gemeente en stadsbank.
Maar ook voor mensen die buiten de regelingen van de bijstandsschulden vallen heeft wethouder Arjan Kampman een boodschap: “Daar waar mensen überhaupt schulden of problemen hebben, trek alsjeblieft aan de bel. Kijk op de site van de gemeente Enschede... als je daar 'schuld' intypt kun je meerdere adressen vinden waar je geholpen kunt worden. Laat het niet oplopen. Mensen die bij de Stadsbank kwamen hadden soms 48.000 euro schuld.”
20 miljoen aan bijstandsschuld
In totaal komen 1.082 Enschedeërs met terugwerkende kracht in aanmerking voor kwijtschelding. Daarnaast ziet wethouder Kampman dat er nog 1800 bijstandsgerechtigden binnenkort de 3- of 10-jaartermijn overschrijden. Deze mensen hoeven zichzelf niet te melden, maar worden actief door de gemeente benaderd.
Het kwijtschelden van bijstandsschulden is niet gratis. Op de begroting van de gemeente staan deze bedragen genoemd als (toekomstige) inkomsten, al is bekend dat een groot deel van de schulden oninbaar is. Voor de eerste kwijtscheldingsreeks is een bedrag van zo’n 5 miljoen euro over. Ter vergelijking: in totaal staat er voor 20 miljoen aan bijstandsschulden (boetes, terugvorderingen en leningen) open.
Gerelateerd
