Onhaalbaar, zegt waarnemend burgemeester Theo Bovens van Enschede, net als zijn voorganger Onno van Veldhuizen. Maar toch wordt hij opgedragen om cameratoezicht in te voeren bij de fietstunnels in Enschede-Zuid. Een meerderheid van de gemeenteraad vraagt om deze actie na aanhoudende incidenten en gevoelens van onveiligheid.
Over het toepassen van (mobiel) cameratoezicht wordt al maanden gesproken in de lokale politiek. Onlangs nog in een gezamenlijke vergadering van de stadsdelen Zuid en West. In diezelfde vergadering vroegen buurtwachten, die in hun vrije tijd een oogje in het zeil houden bij de fietstunnels bij Boswinkel/Wesselerbrink en Ruwenbos/Helmerhoek, om extra maatregelen te nemen.
Door Democratisch Platform Enschede en VVD is naar aanleiding daarvan een motie opgesteld die oproept om bij wijze van pilot verplaatsbare camera's op te stellen bij de tunnels. Dit moet het veiligheidsgevoel vergroten en - indien er sprake is van een misdrijf - kunnen bijdragen in de opsporing van de daders.
Maar zo simpel zitten de regels niet in elkaar, waarschuwt waarnemend burgemeester Theo Bovens. In eerdere vergaderingen wees hij de raadsleden erop dat voor de invoering van ingrijpende en privacy schendende maatregelen zoals cameratoezicht een zekere vorm van proportionaliteit moet zijn.
Dat houdt in dat het aantal (gewelds)incidenten zo hoog is, dat de veiligheid op geen andere manier gewaarborgd kan worden. Om die reden staat in de Van Lochemstraat in het centrum sinds enkele maanden wel een mobiele camera. Bij de fietstunnels gaat dat volgens Bovens niet op, omdat er op beide locaties in totaal 'slechts' acht misdrijven (straatroven en mishandeling) bij de politie zijn gemeld sinds 2018.
De genoemde cijfers geven volgens Bovens juridisch te weinig handvatten om cameratoezicht toe te passen. Een onveilig gevoel is daarvoor geen maatstaf. Alle incidenten (waaronder het gooien van een molotovcocktail, scheldpartijen of dreigende situaties) hadden dus officieel gemeld moeten worden.
Er worden voor de komende donkere maanden extra beveiligers ingehuurd en de verlichting bij de fietstunnels wordt aangepast. Naar verwacht verschijnt rond het voorjaar een app waarmee passanten uitdrukkelijk toestemming kunnen geven om gefilmd te worden. Zo kan cameratoezicht wel worden ingevoerd.
Maar dat duurt voor veel fracties te lang. "In andere gemeenten kan het ook", aldus Arjan Brouwer (DPE). Hij krijgt bijval van Gert Kel van Burgerbelangen: "Elke dag constateren ze wel weer wat, de buurtwachten. We kunnen het simpelweg niet meer verkopen om geen camera's te plaatsen."
De twee indieners van de motie worden gesteund door Burgerbelangen, CDA, PVV, SP, EnschedeAnders en Groep Versteeg. Daarmee draagt een meerderheid van de gemeenteraad de burgemeester tóch op om mobiel cameratoezicht toe te passen. Theo Bovens zal binnen een maand laten weten of hij de motie kan uitvoeren, maar drukt de gemeenteraad op het hart dat er een zekere kans is dat hij het voorstel 'ter vernietiging' moet aanbieden.
De overige partijen in de gemeenteraad verbaasden zich over de motie, die door Vic van Dijk (D66) in de categorie populisme wordt geplaatst. "Dingen beloven die je niet kan waarmaken. En het dan vervolgens raar vinden dat de inwoners van de stad niets meer van de politiek moeten hebben."