Kinderarmoede bestaat niet

Onderaan dit artikel vind je de opname van het hele twee uur durende symposium.

In de voorbereiding is overwogen om dat symposium de titel ‘Kinderarmoede bestaat niet’ mee te geven. De reden: armoede onder kinderen is nooit iets dat alleen kinderen aangaat. Het is veel complexer. Ouders hebben (te) weinig middelen van bestaan, maar ook de geboden hulp is onvoldoende om armoede te doorbreken. Je bent er niet met kindpakketten en ondersteuning op school alleen. Kinderarmoede is een probleem van heel het systeem, van de hele samenleving.

Kansenkaart.nl

Bastian Ravesteijn, assistent professor en onderzoeker aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit, publiceerde vorig jaar de resultaten van een uitgebreid data-onderzoek onder dertigers die opgroeiden in gezinnen met een laag inkomen. Een van de opmerkelijkste conclusies uit dat onderzoek was dat de dertigers die opgroeiden in achterstandswijken nu, eenmaal volwassen, soms wel tienduizenden euro’s per jaar minder verdienen dan de dertigers uit gezinnen uit sociaal-economisch sterkere wijken.

Daaruit blijkt dat niet alleen het gezin waarin je opgroeit een belangrijke factor is voor de kansen die je in het leven hebt, maar dat ook de omgeving daarin erg bepalend is. Dat onderzoek van Ravesteijn heeft data van alle Nederlandse postcodegebieden met elkaar vergeleken. De verschillen tussen dertigers die opgroeiden in twee aangrenzende wijken - op een steenworp afstand van elkaar - bleken soms groot.

Falend rijksbeleid

Vraag is dan hoe dat kan. En wat eraan gedaan kan worden. Bij het symposium gingen onder meer Maud Diemer, actief bij kenniscentrum voor sociaal maatschappelijke vraagstukken SMO STAMM, en de Tilburgse wethouder Emah Lahlah daar dieper op in. Lahlah hekelde, net als haar college Arjan Kampman, die aan tafel zat, het Haagse beleid. “Gemeenten compenseren en verbergen eigenlijk falend rijksbeleid. Wij breien recht wat het rijk faalt om te doen.”

Lahlah doelde daarmee op onder meer ‘onmenselijke’ wet- en regelgeving waarin inwoners verdwalen. Iets waar ook Kampman op wees. “We vragen het meeste van de inwoners die misschien wel het minst in staat zijn om aan al die eisen te voldoen. Wij zijn pleisters aan het plakken.”

Anders gezegd: gemeenten tuigen allerlei regelingen op om de gevolgen van armoede te dempen, maar in de basis zijn de regels voor uitkeringen en toeslagen te ingewikkeld en heeft een groeiende groep inwoners simpelweg te weinig inkomen. Structureel. Het minimumloon en de bijstand zouden inmiddels tweehonderd euro hoger moeten zijn om voldoende bestaanszekerheid te bieden.

Aan tafel zat onder meer ook Martine Nijkamp, moeder van twee zoons die al acht jaar moet rondkomen van een inkomen onder het minimum. Geen uitkering. Nijhof heeft twee baantjes. “Maar eigenlijk ben ik knettergek dat ik werk. Als ik nu in de uitkering ga, heb ik tweehonderd euro per maand meer.”

Andere tafelgasten waren Rob Rijnbeek, directeur van een basisschool in Almelo, en Saxion-onderzoeker en lector vernieuwingsonderwijs Patrick Sins.