Broodfonds Hengelo-oprichter Marjan Engelen: 'zzp'ers gaan altijd tot het gaatje'
Ongeveer de helft van alle zelfstandig ondernemers in Nederland is niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Ze vinden het te duur of zien op tegen de controles in geval van ziekte. Die hoge drempel is er niet bij een Broodfonds. Daarvan zijn er ruim zeshonderd in Nederland. Het Hengelose fonds werd in 2014 opgericht door Marjan Engelen. Volgens haar blijven Broodfondsen nodig, zelfs als zzp'ers zich straks verplicht moeten laten verzekeren.
'Geen ordinaire verzekering'
Voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov) wordt in Den Haag al jaren geijverd. Van alle onverzekerde zelfstandigen vindt één op de vijf de kosten van een gemiddelde aov niet opwegen tegen de baten. Een groot deel sluit zich liever aan bij een Broodfonds. Een Broodfonds is meer dan een ordinaire verzekering, bezweert Marjan Engelen bij 1Twente Vandaag: "Financiële ondersteuning is slechts één van onze taken. We helpen elkaar met raad en daad."
'We gaan tot het gaatje'
Ze geeft een voorbeeld: "Uit de ziektecijfers van de Nederlandse Broodfondsen blijkt dat dertig procent van alle uitval burn-out-gerelateerd is. Dit is net zoveel als de ziektecijfers van verzekeraars voor de zelfstandigendoelgroep met burn-outklachten. De burn-outcijfers bij mensen in loondienst zijn juist hoger dan bij die van zelfstandigen. Om te voorkomen dat onze leden met een burn-out te maken krijgen, werken we met een buddysysteem. Bij ziekte kan iemand een buddy toegewezen krijgen. Dat is dan een van de andere leden uit de groep."
Wat is een Broodfonds?
Een Broodfonds bestaat uit minimaal twintig tot maximaal vijftig ondernemers, die elkaar kennen en vertrouwen. De leden steunen elkaar bij ziekte. Daarvoor zette ze elke maand een vast bedrag opzij. Wie langdurig ziek is, krijgt van de anderen schenkingen om van te leven. Dit kan maximaal 2 jaar. 99% van de leden is binnen twee jaar weer aan het werk. De eerste maand is voor eigen risico. Leden kiezen het schenkingsniveau dat bij hun inkomen past en er is geen sprake van controlerende artsen. Marjan Engelen over de reden daarachter: "Wij vinden dat je elkaar moet kunnen vertrouwen. Daarnaast wil elke ondernemer bij ziekte zo snel mogelijk weer aan het werk. Niemand is graag ziek." De Nederlandse Broodfondsen worden achter de schermen ondersteund door de BroodfondsMakers. Zij begeleiden bij de oprichting van de individuele groepen en zorgen ervoor dat aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Ze beheren de personenregistratie en ontzorgen de besturen. Nederland telt 622 groepen, waarbij ruim 28.000 ondernemers zijn aangesloten.
'Elkaars klussen overnemen'
Een andere voordeel van een Broodfonds is dat leden elkaars klussen in geval van ziekte kunnen overnemen. Engelen: "Of ze zorgen via hun netwerk voor iemand die die klus kan overnemen. We proberen elkaar zo min mogelijk te laten zwemmen." In coronatijd bleek het Broodfonds nóg een functie te hebben, vertelt de Deldense: "Een van onze leden bouwt frames voor motoren. Toen hij ziek werd, is een ander lid, die tijdelijk met minder werk zat, bijgesprongen. Na een stoomcursus metaalbewerken, kon hij aan de slag."
Inlegpauze
In coronatijd kon de verplichte inleg met maximaal 3 maanden worden gepauzeerd, om ondernemers die met inkomstenverlies te kampen hadden de tijd te geven op zoek te gaan naar een andere doelgroep of andersoortig werk. Van leden die langer dan 2 jaar ziek zijn, neemt het Broodfonds afscheid. Engelen: "Dat is ons één keer gebeurd. Dat is natuurlijk erg pijnlijk om mee te maken."
Interesse?
Op maandag 14 februari 2022 zijn geïnteresseerden van harte welkom om naar de algemene informatieavond over het Broodfonds in Almelo te komen. Ben je van plan om in Twente een Broodfonds te starten, laat je deze avond dan informeren. Zoek je mensen waarbij je aan kunt sluiten? Kom langs, maar meld je wel eerst even aan!
Nijverbij
In september stopte Marjan Engelen na twee termijnen met haar bestuurstaken. Ze werd daarvoor onlangs onderscheiden met een Nijverbij, de lokale onderscheiding voor mensen die veel voor de Hengelose gemeenschap betekenen. Wethouder Claudio Bruggink liet daarbij weten dat 'dit soort initiatieven de stad een beetje solidairder maken'. Marjan Engelen: "Ik hoef niet zo nodig in de picture te staan. Ik heb de Nijverbij dan ook ontvangen namens al die bestuurders die belangeloos dit werk doen. Want als je mij vraagt 'is besturen leuk?', dan zeg ik 'nee, er is geen zak aan'. Maar als je vraagt of het nodig is, dan zeg ik 'ja, het is broodnodig'."
Overigens zijn er nu plannen voor een verplichte aov voor zelfstandigen. Dankzij lobbywerk van de BroodfondsMakers is er een verzekering in de maak, die na twee jaar arbeidsongeschiktheid uitkeert, waarbij de premie de eerste twee jaar erg laag is. Ideaal, volgens Engelen: "In dat geval blijft een Broodfonds de eerste twee jaar dus wel van nut en dat is nu net het mooie van zo'n fonds: na twee jaar houdt het sowieso op. Het één zou dan dus naadloos aansluiten op het ander."
