EU-commissie neemt nieuwe staatssteun Apollo Vredestein in Hongarije niet onder de loep: ‘We blijven vragen stellen’

In 2014 was er ook al bijna 100 miljoen euro subsidie verstrekt voor de bouw van een nieuwe fabriek met bijna duizend arbeidsplaatsen in het dorpje Gyöngyöshalász. Het leidde tot veel ophef, omdat de verplaatsing van een deel van de productiecapaciteiten naar het lagelonenland in Enschede tot een massa-ontslag leidde, maar volgens de toen geldende staatssteunregels van de Europese Unie wel was toegestaan. Apollo Vredestein schreef de reorganisatie overigens zelf toe aan verslechterde omstandigheden op de markt voor goedkope autobanden.

100 miljoen staatssteun voor nieuwe fabriek Apollo Vredestein in Hongarije, hoe zat dat ook alweer? Bekijk hieronder een video van vorig jaar, met uitleg.

De Europese Commissie startte een staatssteunonderzoek en vroeg de Hongaarse regering om uitleg. Het laatste dat daarvan bekend is, een (geheim) tussentijds verslag in het najaar van 2020, geeft volgens Eurocommissaris Margrethe Vestager geen aanleiding om te concluderen dat de steun voor Apollo Tyres in strijd met de regels is.

Nieuwe vraagtekens

Toch klimmen Europarlementariërs Agnes Jongerius (PvdA), Tom Berendsen (CDA) en Annie Schreijer-Pierik (CDA) voor de jaarwisseling 2020/2021 weer in de pen. Nu zorgt een voorgenomen nieuwe subsidie van omgerekend 4 miljoen euro van de Hongaarse regering aan de bandenfabrikant voor vraagtekens. De subsidie onderdeel van een investering van 12 miljoen euro door de Indiase eigenaar van de fabriek en is afkomstig vanuit een potje voor coronasteun.

'Openstelling naar het Oosten'

De Hongaarse Minister van Buitenland Zaken omschreef de subsidie als een voorbeeld van het kabinetsbeleid voor ‘openstelling naar het Oosten’. Al tien jaar onderhoudt het land warme banden met grote (auto)bedrijven uit Azië. Het geld zou onder meer worden gebruikt om de productielijn te vergroten. En dat verbaast de drie Nederlandse Europarlementariërs. Er wordt namelijk met geen woord gerept over het compenseren van verliezen als gevolg van de coronacrisis, slechts dat de subsidie er voor zorgt dat de duizend banen in Gyöngyöshalász behouden blijven.

Uit het antwoord van Vestager van afgelopen vrijdag, drie maanden na het indienen van de vragen, blijkt dat de Eurocommissaris weinig trek heeft in een onderzoek naar het gebruik van de gelden. Ze laat weten dat er geen redenen zijn om aan te nemen dat de subsidie niet conform de Europese regels voor coronasteun is verstrekt.

Saillant is dat uit de jaarrekening van het Indiase moederbedrijf Apollo Tyres (zie afbeelding hierboven) blijkt dat uitgerekend de bandenfabriek van Vredestein in het havengebied van Enschede een moeizaam jaar heeft gehad. Omgerekend in euro's noteerde de Enschedese fabriek een verlies van ruim 60 miljoen, dat vooral aan de reorganisatiekosten is toe te schrijven. De fabriek in Hongarije, daarentegen, maakt zo'n 16 miljoen euro winst, nog meer dan in 2019.

Waarheid boven tafel

Tom Berendsen van het CDA (fractie EVP in het Europees Parlement) laat weten dat hij het niet bij deze antwoorden laat zitten. “Voor ons is de zaak nog niet afgedaan. We blijven vragen stellen om de waarheid boven tafel te krijgen”, laat hij weten. Onder meer de informatie die Hongarije aangeleverd heeft aan de Europese Commissie wil hij onder de loep nemen.

Als rapporteur van het Europees Parlement voor het Europese industriebeleid gaat hij de situatie ook aankaarten. “We moeten meer aandacht hebben voor regionale werkgelegenheid en voorkomen dat Europese landen uit elkaar worden gespeeld door niet-EU-eigenaren van bedrijven.”