Huisvestingsproblemen: studenten van buiten vragen zich af of ze wel welkom zijn

Dat stelt Nadhila Savira, afkomstig uit Indonesië en net afgestudeerd aan Saxion. Zij is een van de initiatiefnemers voor een ‘woon-challenge’ over de woningnood onder studenten, die afgelopen weekend plaatsvond. Bij zo’n challenge wordt een probleem ontleed en naar oplossingen gezocht.

Talent aantrekken, vasthouden of afstoten?

En een probleem is het, die woningnood onder studenten. Niet alleen voor die studenten zelf; Enschede en Twente willen immers talent aantrekken en vasthouden. Het helpt dan niet als studenten - aan het begin van hun loopbaan - al nauwelijks onderdak kunnen vinden.

Eind augustus - vlak voor de sluitingsdatum van de inschrijving - stuurde de UT nieuwe studenten een e-mail die illustratief is, vertelt Savira. Strekking: als je onderhand nog geen woonruimte hebt kunnen vinden, kun je misschien beter maar niet komen.

85 procent vertrekt na opleiding

Het probleem is niet nieuw. In 2017 wees onderzoek uit dat maar liefst 85 procent van alle afgestudeerden aan de UT en Saxion wegtrekt uit de regio. De reden: het imago van Twente, carrièremogelijkheden, een gebrek aan binding met stad en streek en… huisvesting.

Het was de aanleiding voor de oprichting van Keeping Talent in Twente, een denktank van studenten en alumni - Savira is een van hen - waarin gezocht wordt naar mogelijkheden om dat patroon te doorbreken. “Maar er is niet veel veranderd,” observeert Savira.

Informatie laat en niet transparant

De Indonesische constateert nog een probleem: “Die informatievoorziening naar nieuwe studenten over huisvesting is laat en niet transparant. Zij weten pas heel laat waar zij aan toe zijn. Dan kom je voor vervelende verrassingen te staan.”

Anders gezegd: hogeschool en universiteit doen weliswaar hun best om studenten aan te trekken, maar kunnen ze vervolgens niet allemaal kwijt. Sommigen slapen maanden op de bank bij mede-studenten, anderen haken af.

Woningbouw is geen taak van UT of Saxion. “De oplossing moet komen van beleidsmakers van zowel de gemeente als de opleidingen, en van woningcorporaties.”

Wonen van een beurs: oud en klein (als je al iets kunt vinden)

Savira zelf heeft naar eigen zeggen veel op moeten geven voor haar studie in Enschede. “Het eerste jaar was huisvesting geregeld omdat ik van buiten de EU kwam. Daarna moest ik zelf op zoek. Uiteindelijk heb ik iets gevonden dat goedkoop was, maar ook heel oud en klein. Alle andere opties kostten meer dan een student zich kan veroorloven.”

Huisvestingsbehoefte veranderd

Wiro Kuipers, coördinator van het EnschedeLAB en mede-facilitator van de woon-challenge, herkent het probleem en schetst de context. Hijzelf studeerde aan de UT. “Maar in mijn tijd waren er zo’n negenhonderd eerstejaars, afkomstig van de Antillen en uit Nederland. Die kwamen hier voor vier jaar of langer. Nu zijn het er twee keer zoveel. Sommigen komen voor vier jaar, maar er zijn ook allerlei uitwisselingsprogramma’s waarbij studenten hier maar een paar maanden blijven.”

Dat betekent, aldus Kuipers, dat de huisvestingsbehoefte voor studenten enorm is veranderd. Een poging eerder dit jaar om beschikbare plekken en nieuwe studenten te matchen leverde een verhouding van dertig plaatsen op vierhonderd studenten op.

Piekmaanden

Vooral in augustus en september schuurt het. Dan is het de toestroom aan nieuwe studenten die grote moeite heeft een behoorlijk dak boven het hoofd te vinden. Het was een van de speerpunten tijdens de woon-challenge, waaraan alle belangrijke partijen - beleidmakers, wooncorporaties, huisvesters en studenten - deelnamen.

“Dat was meteen de belangrijkste winst”, stelt Kuipers. “Alle partijen hoorden elkaars kant van het verhaal. Soms voor het eerst.”

Cruiseschip in de haven

Op de campus van de UT worden plannen gesmeed voor tijdelijke huisvesting van nieuwe studenten. Daarmee zou een deel van die eerste golf kunnen worden opgevangen. Kuipers: “Er zijn ook ideeën geopperd voor hostels, gerund door studenten. Of een cruiseschip in de haven voor die maanden. Alles beter dan bankslapers.”

Regels zitten in de weg

Aanwezige inwoners gaven aan dat zij best ideeën en ruimte hebben, maar dat regelgeving vaak in de weg staat. Tiny housing ligt nog altijd lastig en een oude schuur ombouwen om er studenten in te huisvesten, mag ook niet zomaar.

Savira: “Maar als de stad en regio meer studenten en talent willen, moeten ze wel beter voor hen gaan zorgen. Nu leeft toch het gevoel dat je niet echt welkom bent.”