Is Enschede een bomenkerkhof? Check het zelf!

Anika Franke, organisator van dat festival, en aanjager Karin Vaneker stelden een mooi vormgegeven boekje samen met voorbeelden en kenmerken van zieke stadsbomen, informatie, tips en trucs en kunstuitingen.

Bomenkerkhof Enschede

Het boekje - Bomenkerkhof Enschede - bevat veel beelden en een aantal informatieve tekstkadertjes. Over hoe je een zieke stadsboom herkent, maar ook over hitte-eiland Enschede en de wijk Roombeek, waar veel bomen relatief kort geleden zijn aangeplant. Of herplant.

De Museumlaan als voorbeeld

Dat laatste gebeurde in de Museumlaan al tot twee keer toe. In 2008, kort voor het bezoek van - toen nog - koningin Beatrix, werden daar twee lange rijen Anna Paulowna’s aangeplant. “Er stonden toen nog maar twee huizen”, herinnert Tjibbe Knol zich. Knol woont aan de Bamshoevelaan, om de hoek. Negen jaar later moesten die worden vervangen. De grond was niet geschikt, de bomen kwijnden weg.

Er kwamen Amberbomen voor in de plaats. Maar ook die vertonen inmiddels, vier jaar later, tekenen van verval. Dat is met name te zien aan kale kruinen. Daarbij hebben deze bomen zacht hout en waaien de takken er na een jaar of tien uit, als het een keer stevig waait.

De Noorse Esdoorns in de Bamshoevelaan, waar Knol woont, vertonen bijna allemaal grote lengtescheuren in de bast.

Falend bomenbeleid

Volgens Vaneker, die zich diep in de materie heeft ingegraven en bomenexperts in het land heeft geraadpleegd, ligt de oorzaak in onkundig gemeentelijk beleid. De grond is ongeschikt dan wel te schraal, in de voorbije hete zomers liet het onderhoud te wensen over en de gekozen bomen zijn niet geschikt, zeker niet met het oog op verdergaande klimaatverandering.

Nieuwe bomen: 17 miljoen onderhoudskosten

Het onderhoud van een stadsboom kost, volgens Vaneker, honderd euro per jaar. Enschede wil in de komende jaren, om hittestress tegen te gaan, 170.000 nieuwe stadsbomen aanplanten. Dat zou een jaarlijks terugkerende onkostenpost van 17 miljoen euro betekenen.

Precies daar lijkt het te wringen, zo vermoedt de Enschede bomencoalitie van betrokken inwoners als Vaneker, Knol en Franke en bijvoorbeeld D66-politica Margarita Jeliazkova, die in en buiten de raadszaal haar zorgen over het bomenbestand in de stad uitte.

Het politieke debat over bomen

Voor de zomer diende de D66’er een motie in, die werd aangenomen. Kern: bomen moeten beter worden beschermd, waarbij inwoners kunnen en moeten worden betrokken. Burgerwetenschap, dus. Analoog aan wat Vaneker op dit moment aan het doen is. De wethouder - Jurgen van Houdt in dit geval - moet met een voorstel komen.

In oktober staat een ‘groen ambitieplan’ op de politieke agenda. Jeliazkova is vast van plan het bomenbeleid mee te nemen in zowel het debat als dat plan.