Werken ter aanvulling op de bijstandsuitkering. De gemeente Enschede wil er graag mee experimenteren. Toch wordt een proefproject, waaraan tientallen inwoners zouden kunnen meedoen, op de langere termijn geschoven.
Het college heeft de gemeenteraad op laten weten dat de zogeheten basisbaan voorlopig van de baan is. Er komt namelijk nogal wat bij kijken. Qua wet- en regelgeving, maar ook financieel zijn er losse eindjes. "Het betreft een overwegend kwetsbare doelgroep waarvoor een duurzaam perspectief van groot belang is", aldus het college. En dat perspectief kan nu niet worden geboden.
Enschede telt op dit moment zo'n 6.100 bijstandsgerechtigden. In 1.800 gevallen gaat het om een uitkeringssituatie die langer dan twee jaar duurt, in zo'n 1.450 gevallen zelfs al langer dan vijf jaar. Binnen dit 'granieten bestand' is er niet of nauwelijks sprake van perspectief op een betaalde baan.
De gemeente verwacht dat een basisbaan kan helpen bij het bieden maatschappelijk perspectief, meedoen in de samenleving, herstel van sociale contacten en minder beroep op (gemeentelijke) voorzieningen zoals gezondheidszorg en jeugdhulp.
Tot zover de positieve effecten. Er zijn ook (juridische) vraagtekens. Als bijstandsgerechtigden een klein bedrag mogen bijverdienen, zou het kunnen betekenen dat zij voor sommige steunregelingen niet meer in aanmerking komen en er financieel juist op achteruit gaan. Ook zijn er vragen over het mogelijk verdringen van betaalde banen en vrijwilligerswerk.
Daarnaast gaat het om een kwetsbare doelgroep, waarbij begeleiding gewenst is. Alle kosten (begeleiding, loonkosten) en baten (minder beroep op zorg) tegen elkaar weggestreept kost het volgens onderzoeksbureau Nautus 120.000 euro om 28 langdurig werklozen tegen een vrijwilligersvergoeding aan het werk te zetten. Bij een gesubsidieerd dienstverband van 16 uur zijn de kosten al ruim 4 ton.
Het liefst wil de gemeente Enschede experimenteren door een groep bijstandsgerechtigden een basisbaan aan te bieden. Maar omdat er onduidelijkheid is over de beschikbare middelen en de wetgeving, wil het college de kwetsbare groep geen loos perspectief geven. De verwachting is dat in het nieuwe regeerakkoord landelijke aandacht komt voor basisbanen. Zodra die spelregels er liggen, wil Enschede er verder mee aan de slag.