“Stuk voor stuk eerlijke, ontwapenende beelden van mensen die te veel leed hebben moeten zien gedurende de hele covid periode.” Een citaat van fotograaf Engelbert Visscher uit Enschede. Hij legde tot nu toe een kleine 20 IC-verpleegkundigen uit Twente vast. En dat niet zomaar met een simpele spiegelreflexcamera.
De fotograaf gebruikt een antieke camera uit 1903 om de portretten van de IC-verpleegkundigen vast te leggen op een glasplaat. “Ik wilde heel veel scherpte creëren waarbij de nadruk op de ogen valt, want die zijn de spiegel van de ziel”, verklaart hij zijn keus.
Visscher wilde weten wat er met de verpleegkundigen gebeurt als ze dag-in-dag-uit worden geconfronteerd met het leed van mensen. “Wat zie je dan in de ogen Ik vroeg ze ook na te denken over situaties in het afgelopen jaar waar ze diepe gevoelens over hebben.”
Hij kreeg wat hij al dacht: haarscherpe portretten ‘waarop je de shit ziet die zij mee hebben gemaakt’. “Je kunt niet iedereen redden. En dat zie je terug.”
IC-verpleegkundige Andrea Schot deed mee. Fotograaf Visscher laat in de studio een levensgroot en ingelijst portret van haar zien dat hij haar aan wil bieden.
Schot liet zich evenals andere collega’s met ontblote schouders fotograferen. “Als je je pak aanhebt, is dat deels een schild. Het gaat om kwetsbaarheid en puurheid. We willen laten zien wat het afgelopen jaar met ons gedaan heeft.”
“Je kon niet doen wat je moest doen. Het kwam allemaal tegelijk. Teveel zorg, teveel zieke mensen, alles kwam tegelijk. We werden voor de eerste keer geconfronteerd met de grootheid van een pandemie. De mensen waren zo ontzettend ziek, je had ook nog eens zorg voor je eigen gezondheid en je gezin. We voelden de onmacht. Het gevoel van: wat gebeurt hier allemaal?’
Schot werkt al meer dan 25 jaar op de IC. En sommige collega’s nog langer. “Je hebt momenten en mensen die je nooit zult vergeten. Ik weet zeker dat al mijn collega’s dit een heftige periode vonden die zeker een onuitwisbare indruk achterliet. Dat geldt ook voor schoonmakers, mensen van de logistiek, techniek. Iedereen heeft meer dan een paar tandjes bij moeten zetten.”
De bijzondere fotoserie is voor Visscher zijn applaus voor de zorg. “We hebben de mensen in de zorg vorig jaar afgescheept met een applaus. Dat vond ik een aanfluiting. Laten we eens zorgen voor meer werkgelegenheid, fatsoenlijke budgetten, een goed salaris. Deze foto’s gaan honderden jaren mee. De verpleegkundigen hebben een prachtige job gedaan. Ik zet ze met deze portretten in het licht.”
Hij heeft eer van zijn werk. Andrea Schot en haar collega’s vinden ze prachtig. “Heel bijzonder. Ik heb een aantal foto’s gezien en die komen binnen. Wow.”
Er komt een tentoonstelling van de foto’s, belooft Visscher. “Ik zit te denken aan een kleine expositie. Niet met die glasfoto’s, maar in lijsten van groot formaat zodat je ziet wat de ogen doen.”