Onrust rond de Van Lochemstraat in Enschede: 'Vooral 's avonds voel ik me niet meer veilig'

De angst zit er bij sommige bewoners van het noordelijke deel van de binnenstad goed in. Praten op camera is er dan ook niet bij. Wel willen buurtbewoners praten over hun jarenlange ervaringen met overlast en criminaliteit in hun buurt.

Donkere steegjes en hoekjes

De Van Lochemstraat, Breugelmansgaarde en Wenninkgaarde vormen samen een verzameling van steegjes en donkere hoekjes, net buiten de drukte van de binnenstad. En dat trekt allerlei soorten criminaliteit aan, weten omwonenden inmiddels maar al te goed. Al zo’n tien jaar is er eerder sprake van een toename dan afname van de overlast.

Een schietpartij op een zomeravond in 2016 staat veel bewoners bijvoorbeeld nog in het geheugen gegrift. Vorige week, in de nacht van zaterdag op zondag, was het voor de zoveelste keer raak: een 18-jarige Enschedeër werd na een korte woordenwisseling door een voorbijganger op een scooter neergestoken. Het slachtoffer raakte daarbij zo ernstig gewond, dat hij een stukje van zijn darm moet missen.

150 handtekeningen

Volgens betrokkenen en een omwonende is de verdachte van het steekincident afkomstig uit dezelfde groep die al jaren voor problemen zorgt op en rond het Wilminkplein, de Noorderhagen en het gebied rond de voormalige Polaroidfabriek. Buurtbewoners zijn het zat en vrezen dat hun kinderen of andere omstanders vroeg of laat de dupe worden van de volgende geweldsexplosie in hun buurt.

Sommige bewoners van de binnenstadswijk hebben de hoop op verbetering al opgegeven. Maar anderen zijn juist een nieuw initiatief gestart om de problematiek in hun leefomgeving op de politieke agenda te krijgen. Bewoonsters Wendy en Debbie zijn onlangs een handtekeningenactie gestart. Afgelopen week overhandigden zij meer dan 150 krabbels van bezorgde omwonenden aan de gemeenteraad. “Het zegt genoeg”, zeiden de dames bij de overhandiging, “dat sommige bewoners zelfs hun handtekening alleen anoniem wilden zetten.”

Ouderen durven niet naar huis

De angst onder buurtbewoners is groot. Wendy en Debbie - die alleen via een geluidsopname willen vertellen over hun ervaringen - maken het mee dat ze met oudere bewoners moeten meelopen. “Laatst nog een mevrouw”, aldus Wendy. “Die moest naar haar woning toe, maar die ziet daar een groep van tien man staan. Dan snap ik wel dat je dan liever een blokje om loopt of wacht tot ze weg zijn.”

Het gaat om groepen voornamelijk jonge mannen, tot een jaar of 30. “Ze schelden en drinken”, vertelt Debbie. “Maar ze intimideren ook, alleen al door aanwezig te zijn. Dan is er nog het naroepen. Dat begint met schatje of meisje, totdat je niet reageert en dan is het slet of erger.” Het blijft niet alleen bij verbale intimidatie. “Twee jaar geleden ben ik hier in deze straat uit het niets tussen mijn benen gegrepen door een voorbijganger op een fiets. Ik was totaal in shock.”

Is een hek genoeg?

Enkele jaren geleden zijn de gemeente en de politie begonnen met hardere maatregelen rond het Wilminkplein, om het aantal geweldsdelicten en drugsgerelateerde criminaliteit terug te dringen. Dat heeft op die locatie enigszins zijn vruchten afgeworpen. Daarvoor waren er wel zware juridische maatregelen, zoals samenscholingsverboden en gebiedsverboden nodig. Nu de problemen op het Wilminkplein en de Noorderhagen zijn aangepakt, merken bewoners van de Van Lochemstraat, Wenninkgaarde en Breugelmansgaarde dat de overlast toeneemt.

Na de overhandiging van de handtekeningen hebben de initiatiefnemers al een gesprek gehad met vertegenwoordigers van de politie en de gemeente om het over hun zorgen te hebben. Daaruit zijn ook een aantal maatregelen naar voren gekomen, zoals het plaatsen van een extra hek ter hoogte van een steegje aan de Van Lochemstraat waar de groep zich vaak ophoudt. Ook maatregelen op de parkeerplaats achter coffeeshop De Molen en vast overlastmeldpunt worden onderzocht. Bewoners willen echter ook een uitbreiding van het cameratoezicht en het samenscholingsverbod.

Steun voor agenten

Toch vrezen raadsleden, zoals PVV-fractieleider Jan Willem Elferink, dat het niet genoeg is. “Ik vind het een klein beetje jammer dat mensen die zich niet aan de wet houden, toch op een wettelijke manier aangepakt moeten worden.” Elferink pleit het liefst voor een harde aanpak, maar ziet en hoort van politieagenten welke wettelijke beperkingen er zijn. Deze week diende de PVV’er een motie in waarin de steun aan agenten en handhavers wordt uitgesproken.

Maar Elferink wil de agenten ook meer middelen geven. “Het is mij ter ore gekomen dat het samenscholingsverbod rond het Wilminkplein in augustus niet meer verlengd wordt. Dan zouden agenten een van de weinige handvatten die ze hebben op dit soort jongens aan te pakken verliezen.”

Lees verder onder de foto

PVV: 'Breidt verbod op samenscholing uit'

Loco-burgemeester Niels van den Berg kon deze week in de raadsvergadering noch bevestigen of ontkennen dat het samenscholingsverbod binnenkort definitief afloopt, maar als dat al zo zou zijn is dat nu van tafel.

Een motie van de PVV, die oproept om samenscholingsverboden te verlengen en uit te breiden is door een kleine meerderheid van de gemeenteraad aangenomen. Elferink: “Het zijn zware maatregelen waarover een rechter zich moet buigen. Als een gemeenteraad zich daarvoor uitspreekt kan dat hopelijk voorkomen dat een rechter zegt: ‘jullie hebben het al zo vaak verlengd’.”

5.000 euro boete voor drugshandel?

Ook wordt het college verzocht om te onderzoeken of drugsgerelateerde overlast in Enschede ook via het bestuursrecht aan te pakken is. Elders in het land zijn succesvolle ervaringen met het opleggen van een last onder dwangsom aan straathandelaren en hun afnemers. Een last onder dwangsom houdt in dat de overtreder bij de eerstvolgende overtreding een boete van zo’n 5.000 euro tegemoet kan zien. Boetebedragen kunnen door herhaaldelijke overtredingen oplopen tot 20.000 euro.