In de tweede helft van 2020 verdween een groot deel van het Twentse plasticafval linea recta in de verbrandingsoven omdat het te vervuild zou zijn. Nu een tijdelijke oplossing op zijn einde loopt, hebben Twentse gemeenten aan de bel getrokken bij de VNG.
Namens dertien gemeenten (Twenterand zit in een ander afvalcontract) heeft D66-wethouder Jaimi van Essen uit Losser samen met zijn collega uit Wierden op het VNG-congres opgeroepen om de oude criteria te herstellen. Dat houdt in dat een vracht met plastic-, metaal- en drankverpakkingen pas volledig wordt afgekeurd als de vervuilingsgraad hoger is dan 35 procent.
Tot 1 juli 2020 hanteerden de Twentse gemeenten ook die regel, vertelt Van Essen. Het ingezamelde plasticafval ging vanuit deze regio rechtstreeks naar sorteerder Attero in het Drentse Wijster. Vanaf daar wordt het afval aangeboden voor recycling.
Sinds medio vorig jaar gelden er nieuwe regels. Het afval wordt nu eerst gekeurd bij Suez in Hengelo, voordat het naar Wijster wordt vervoerd. Bij die keuring was het uitgangspunt in eerst instantie dat alleen vrachten met minder dan 15 procent vervuiling worden aangeboden voor recycling.
De Twentse gemeenten werden door de nieuwe regels onaangenaam verrast. "Het is een treurig dossier geworden", zegt Jaimi van Essen. Niet alleen stegen de verbrandingskosten voor de gemeenten, maar voor de afgekeurde vrachten hebben gemeenten ook geen vergoeding uit het Afvalfonds gekregen. "In twee, drie maanden heeft dat bij elkaar 4 miljoen euro gekost", aldus Van Essen.
Volgens de Losserse wethouder is dat onnodig. "Voor 1 juli 2020 werd het afval ook gewoon gerecycled, dus waarom zou dat nu niet meer kunnen?" Hij pleit ervoor dat licht vervuild plasticafval alsnog wordt goedgekeurd. "Het is een leuke ambitie dat het zo schoon mogelijk moet zijn, maar als je het toch kan recyclen door er een emmer van te maken, dan moet je dat ook gewoon doen."
In Twente is eind 2020 een tijdelijke oplossing besproken met het Afvalfonds. Sindsdien wordt plasticafval met een vervuilingsgraad tussen 15 en 35 procent toch voor recycling aangeboden en wordt er een gedeeltelijke vergoeding voor gegeven. De bedoeling is dat de gemeenten (met gedragscampagnes) de vervuiling in het ingezamelde plastic terugdringen.
Deze pilot loopt echter op 1 juli 2021, waardoor de strengere criteria weer op de loer liggen. "Maar we hebben er goede hoop op dat er voor die tijd nog een oplossing komt", aldus Van Essen. De motie op het VNG-congres moet daar aan bijdragen, ook al is deze niet in stemming gebracht. "De VNG is direct met het Afvalfonds in gesprek gegaan."