Voormalig directeur van SE-Fireworks Rudi Bakker heeft kabinetsinformateur Mariëtte Hamer gevraagd het onderzoek naar de Vuurwerkramp mee te nemen in besprekingen rond de vorming van een nieuw kabinet. Bakker deed dat in een officieel rekest, opgesteld en verzonden door zijn advocaat.
‘Finale afwikkeling vuurwerkramp’ staat er boven het rekest. Met als toevoeging het verzoek dat onderwerp als politiek agendapunt onder de aandacht te brengen bij en tijdens de kabinetssamenstelling. De reden: een eind maken aan twintig jaar onrecht en herstel van vertrouwen in overheid en rechtsstaat, zo valt op te maken uit het hele document.
In het rekest verwijst Bakker naar een handvol misstanden rond het onderzoek naar en de strafrechtelijke afwikkeling van de Enschedese Vuurwerkramp van 13 mei 2000. Die misstanden gaan over misleiding door het Openbaar Ministerie, het achterhouden van informatie door ministeries en advocaten en rechters die scheve schaatsen rijden.
Voor een deel zijn dat geen nieuwe aantijgingen. Wel is het zo, volgens Bakker, dat er in de loop der tijd steeds meer informatie boven water is gekomen die ze bevestigen en bewijzen. “Dit moet op de politieke agenda”, zegt Bakker. “Dat vindt ik niet alleen, dat vinden heel veel mensen.”
Bakker verwijst naar verschillende zaken waarbij de overheid laakbaar handelde - onder andere de Toeslagenaffaire - en naar het vertrouwen van burgers in de rechtsstaat, dat steeds verder wegzakt. “Er zijn mogelijkheden om de politiek aan te spreken, die benut ik”, stelt Bakker. “Maar er zijn recente ontwikkelingen waardoor ik deze mogelijkheid nu wel moet benutten.”
Eén van die recente ontwikkelingen betreft een stapeltje documenten dat hij, na een uitspraak van de Raad van State, boven water kreeg. Daaruit blijkt dat al ver voor de ramp en het strafproces bij het ministerie bekend was dat aanduidingen op de verpakking over de kracht van vuurwerk eigenlijk niets zeggen.
Bakker werd veroordeeld omdat er te zwaar en teveel vuurwerk bij zijn bedrijf zou zijn opgeslagen. Voor die vaststelling ontbreekt de juridische grond, blijkt nu. En het ministerie wist dat, maar hield die kennis onder de pet.
In het rekest noemt Bakker nog een andere recente ontwikkeling. Hij heeft nieuwe bewijsstukken in handen waaruit blijkt dat de gemeente Enschede drie jaar voor de ramp, in geheime raads- en commissievergaderingen, een voorkeursrecht op plek van het ontplofte vuurwerkbedrijf vestigde. Dat gebeurde met het oog op de ontwikkeling van een Vinex-wijk 'Groot Roombeek'.
Ook vuurwerkonderzoeker Paul van Buitenen stelde iets dergelijks al vast in een review die ruim een jaar geleden verscheen. Bakker zegt nu over aanvullende informatie te beschikken, maar wil daar buiten wat er in zijn verzoek aan Hamer staat nog niets over kwijt.
Het rekest bevat verder een oproep aan een nieuw kabinet voor de oprichting van een Constitutioneel Hof. Dat is een centrale rechtbank die toetst of nieuwe en bestaande wetten wel grondwettelijk zijn. Nederland heeft een dergelijk hof niet.
Bakker stelt mede op grond van rammelende wetgeving veroordeeld te zijn, maar nergens naartoe te kunnen, net als de gedupeerden van de Toeslagenaffaire.