Giften tot 1.200 euro hebben geen gevolgen meer voor uitkering
Hengelo wil ruimhartiger omgaan met bijstandsgerechtigden die giften of goederen ontvangen. Tot voor kort moesten mensen elke gift melden, maar het college van B en W wil af van een meldingsplicht voor giften onder de - opgeteld - 1.200 euro per jaar. Daarnaast hebben die giften evenmin gevolgen voor de uitkering. De cliëntenraad Minima en Wmo is er blij mee, 'maar er is nog wel werk aan de winkel'.
Onduidelijkheid
Het is voor veel mensen onduidelijk wanneer het ontvangen van een gift gevolgen heeft voor de bijstand. Daarnaast is het onderwerp 'giften' door de zaak van de gemeente Wijdemeren (zie kader) op de politieke agenda komen te staan. Dit heeft geleid tot het aanpassen van de beleidsregels, waarbij het college heeft besloten giften tot 1.200 per jaar vrij te laten. Met dit bedrag wordt aangesloten bij een op 25 februari in de Tweede Kamer aangenomen motie. Ook is met de nieuwe beleidsregels geregeld dat giften tot 1.200 niet gemeld hoeven te worden. Onder giften vallen ook goederen die een bepaalde waarde vertegenwoordigen.
De cliëntenraad Minima en Wmo is er blij mee, laat voorzitter Maria Groenewoud weten: "Het ophogen van het bedrag tot 1.200 per jaar geeft uitkeringsgerechtigden meer ruimte. Het sluit ook goed aan bij de discussie over de ‘menselijke maat’ in het bijstandsbeleid, die nu volop gevoerd wordt."
Boodschappen
De gemeente Wijdemeren heeft een bijstandsgerechtigde vrouw 7.000 euro laten terugbetalen, omdat haar moeder haar boodschappen had betaald. De zaak leidde in december vorig jaar tot veel verontwaardiging, omdat de gemeente de vrouw zou straffen voor het feit dat haar moeder haar hielp door haar boodschappen te betalen. Ze kreeg een bijstandsuitkering, maar verklaarde hoge vaste lasten te hebben; daarom kon ze haar boodschappen zelf niet betalen. De gemeente heeft op basis van gegevens van het Nibud de waarde van de boodschappen ingeschat, omdat de vrouw daar zelf geen informatie over wilde geven. Zij stapte vervolgens naar de rechter, die de gemeente in het gelijk stelde. Vanwege alle ophef besloot de gemeente Wijdemeren het dossier nogmaals te bekijken, maar het college heeft in januari beslist dat terugvorderen van de bijstand 'een rechtvaardig besluit' is.
Wantrouwende gemeente
In Hengelo is PvdA-fractievoorzitter Marie-José Luttikholt een van de kartrekkers in die discussie. Ook zij is verheugd met dit besluit: "Mensen die een uitkering ontvangen, hebben tot nu toe altijd te maken gehad met een wantrouwende gemeente: 'Jij zegt dat je niet fraudeert? Nou, bewijs het maar!' Nu wordt het omgedraaid. Daardoor ga je al met een prettiger gevoel het gesprek aan. De ambtenaar staat náást je, in plaats van tegenover je."
Voorzitter van de cliëntenraad Maria Groenewoud ontvangt zelf bijstand. Zij is te spreken over het gemeentelijke beleid: "Hengelo luistert goed naar ons. Er zijn echter nog wel verbeterpunten waar we ons sterk voor maken. Zo is er wél veel aandacht en ondersteuning voor kinderen die in armoede leven, maar niet voor volwassenen. Neem de aanschaf van een ID-kaart. Daarvoor betaal je in Hengelo 64 euro. Je moét er een hebben, maar waar haal je het geld vandaan? Hetzelfde geldt voor een laptop of een pc. Nu kun je er als volwassene alleen eentje bemachtigen via een renteloze lening. Of je moet geluk hebben dat je schoolgaande kinderen hebt. Die hebben er wél recht heb."
'Meer tijd voor het echte gesprek'
Een gemeentewoordvoerder geeft aan dat het hier niet bij blijft: "We zijn continu bezig met het verbeteren van de dienstverlening op gebied van werk en inkomen. Daarbij proberen we maatwerk te leveren, binnen de grenzen van de Participatiewet. Zo zijn we bezig met een pilot 'Aanvraag 2.0', waarbij we vooral willen focussen op het gesprek tussen klant en klantmanager. Dat doen we door de aanvraagprocedure en alle documenten die de klant moet aanleveren zoveel mogelijk te verduidelijken en te digitaliseren, zodat er meer tijd overblijft voor het echte gesprek."
'Verschrikkelijke boetes'
Marie-José Luttikholt ziet ook nog wel verbeterpunten: "We moeten als eerste eens af van die verschrikkelijke boetes, die mensen krijgen, omdat ze per ongeluk een vinkje verkeerd zetten. Met een boete ontneem je mensen alle perspectief. Ze hebben al nauwelijks geld om van te leven en dan moeten ze ook nog een deel afstaan, omdat ze beboet zijn. In veel gevallen vanwege een onbewuste actie." De gemeentewoordvoerder zegt dat bij het opleggen van boetes 'geprobeerd wordt om maatwerk te leveren'. "We kijken altijd naar de persoonlijke omstandigheden van de klant. Bijvoorbeeld: heeft iemand bewust een wijziging in zijn inkomsten niet doorgegeven, of is er een grote kans dat hij of zij het oprecht is vergeten en is een boete eigenlijk helemaal niet nodig? En wat als iemand door een eventuele boete nog verder in de problemen komt, welke mogelijkheden hebben we dan om de klant verder te helpen?" Luttikholt zou graag het 'Arnhemse model' op Hengelo toegepast zien worden: na 2 jaar worden boetes kwijtgescholden, zodat mensen weer vooruit kunnen kijken. In Hengelo zijn dit soort plannen er nog niet.
Voedselbank
In het voorstel van B en W zijn giften in de vorm van verstrekkingen van de voedselbank, kledingbank, stichting Leergeld, Jeugdfonds Sport & Cultuur, noodfonds en soortgelijke charitatieve instellingen vrij van meldplicht en dat vindt Luttikholt dan wel weer vreemd. Met name waar het de voedselbank betreft: "Je zou dan boodschappen die je krijgt van je moeder, zoals in het geval in Wijdemeren, wél moeten melden, maar producten van de voedselbank niet. Dat verschil zie ik nog niet. Dat is een van de punten die ik in een politieke markt hierover wel zou willen aansnijden."
De Beleidsregels giften zijn van 12 mei tot en met 22 juni in te zien via www.hengelo.nl/terinzage
Gerelateerd
