Het bestuur van de stichting Twente Hart Safe (THS) laat zich graag uitnodigen door de gemeente Hengelo om onderzoek te doen naar de aed-dekking van Hengelo. De gemeenteraad heeft woensdag een door Lokaal Hengelo ingediende motie vóór zo'n onderzoek aangenomen. De motie werd mede ingediend door GroenLinks, PVV, Lid Janssen en Lid Capelle.
Seviye van Wier-Koca is verantwoordelijk voor het opstellen van de motie: "Het wordt tijd dat de gemeente haar verantwoordelijkheid neemt. Kijk hoe het in andere Twentse gemeentes gaat. In Rijssen-Holten bijvoorbeeld is de gemeente verantwoordelijk voor plaatsing en onderhoud. Waarom kan dat in Hengelo niet? Ik ben blij dat 23 van de 37 raadsleden het met mij eens zijn en dat dat onderzoek er dus komt."
Henk Poort, bestuurslid en oprichter van de stichting, vindt het fijn dat er aandacht is voor een 'hartveilig Hengelo', maar vindt ook dat er verkeerde cijfers aan de motie ten grondslag liggen. Die cijfers zijn afkomstig van HartslagNu. Poort daarover: "Er zouden 94 aed's zijn aangemeld bij het reanimatieoproepsysteem van HartslagNu, maar slechts ongeveer de helft daarvan is dag en nacht bereikbaar. De rest hangt bijvoorbeeld in winkels of kantoorpanden. Ook zouden er in Beckum géén aed's hangen, maar in Beckum en Oele samen hangen er 4 en daarmee is dat gebied redelijk afgedekt. Aan de andere kant zijn er in Hengelo nog teveel witte vlekken, met name in Veldwijk-Zuid, Slangenbeek en de Hasseler Es."
Voorzitter van THS Pim Lammertink zou niet zozeer méér aed's in de stad willen zien, maar meer aed's die dag en nacht toegankelijk zijn: "Wij willen niet op de stoel van de politiek gaan zitten, maar als ik één advies mag geven is dat: stimuleer bedrijven met een eenmalige 'verhuisbijdrage' om hun aed naar buiten te verplaatsen." Het voordeel van deze aed's is dat ze al in beheer zijn van een partij die zich verantwoordelijk voelt. Dat is vaak anders bij aed's die bijvoorbeeld door een wijkvereniging met subsidie zijn aangeschaft. Lammertink: "De aanschaf is één ding, maar als na een aantal jaren de batterijen vervangen moeten worden of als het ding is afgeschreven, geeft zo'n vereniging vaak niet thuis. Vervolgens halen wij de aed weg, omdat we niet meer in kunnen staan voor de goede werking ervan en dan staat de buurt op zijn achterste poten. Maar wij hebben geen keus: onze naam staat er op!"
Poort vindt het schrijnend dat juist in Hengelo, de stad waar hij veertien jaar geleden met Twente Hart Safe begonnen is, de boel nog steeds niet goed geregeld is: "In Haaksbergen, Wierden, Rijssen-Holten, Twenterand en straks ook Enschede heeft de gemeente plaatsing van aed's op zich genomen. We helpen hen daarbij en bij het onderhoud. In Hengelo moeten we ons nog steeds druk maken om het zoeken naar geld. Dat kost teveel tijd. We moeten er ook in Hengelo naar toe dat het onderhoud structureel geregeld wordt."
Lammertink: "Wij zijn al continu in gesprek met de gemeente en met HartslagNu, het landelijk oproepsysteem voor reanimatie (zie kader). De motie mikt op een aantal zaken waarmee we al bezig zijn, maar de roep om zo'n onderzoek is wat mij betreft altijd goed. Ik neem aan dat de gemeente ons gaat vragen het onderzoek te doen naar de dekking. Wij hebben de kennis en kunnen het kosteloos doen. Het past ook binnen het belang dat wij hebben: de dekking met altijd bereikbare aed's voor Hengelo zo groot mogelijk maken."
Belt iemand 112 met het vermoeden van een hartstilstand, dan roept HartslagNu automatisch burgerhulpverleners op in de buurt van het slachtoffer. Zij krijgen de opdracht om te reanimeren of de dichtstbijzijnde AED op te halen die is aangemeld bij het systeem. Zo krijgt het slachtoffer snel de juiste hulp terwijl de ambulance onderweg is.
Henk Poort heeft nog twee dingen die hem van het hart moeten: "In de conceptversie werd gevraagd om de opleiding van burgerhulpverleners te bekostigen. Zo'n jaarlijkse bijscholing kost 25 euro. In 80 procent van de gevallen vindt de hartstilstand plaats in of om de eigen woning. Moet de gemeente dat betalen, zodat jij je eigen familielid of buurman kunt reanimeren? Nee, toch!? Gelukkig hebben ze dat uit de motie gehaald. En ook werd er in de oorspronkelijke motie gezegd dat 'Hengelo met vier aed-drones helemaal gedekt zou zijn', maar dit soort drones zijn nog helemaal niet inzetbaar. Voorlopig is dat echt science fiction."
Iets waar voor Poort wel voor zou willen pleiten is dat het netwerk dermate dekkend wordt dat het geen 6 minuten duurt voordat begonnen kan worden met reanimeren, maar 3 minuten: "Op het moment dat iemand in elkaar zakt, begint de klok al te lopen en niet op het moment dat iemand de melding doet. Vaak zit daar nog weer een paar kostbare minuten tussen."
Pim Lammertink, zelf werkzaam bij Brandweer Twente, heeft altijd een aed bij zich en ook alle politieauto's zijn ermee uitgerust. Hij wil maar zeggen dat er naast de vaste aed's ook heel wat rijdende aed's in Hengelo zijn: "En die kunnen, net als een ambulance, binnen no time ter plekke zijn." Zelf redde Lammertink deze week nog het leven van een Hengeloër met zijn eigen aed.
Het stoort Seviye van Wier-Koca dat de wethouder bij de bespreking van de motie aangaf dat 'de beschikbare ambtelijke capaciteit door corona al zeer wordt belast': "Met andere woorden: voor zo'n onderzoek is nu geen tijd. Maar hier gaat het ook over leven en dood. Gelukkig was het merendeel van de raad het met mij eens."
Het raadslid van Lokaal Hengelo wil dat het onderzoek voor de zomer is afgerond, zodat de benodigde middelen kunnen worden opgenomen in de eerstvolgende kadernota.