De keuze voor een alternatief voor aardgas in De Nijverheid wordt met anderhalf jaar opgeschoven. Wordt de wijk aangesloten op een warmtenet, worden het warmtepompen of komt er nog een ander energiebron uit de hoge hoed? Pas komend najaar neemt de gemeenteraad een besluit, terwijl in de oorspronkelijke plannen de raad al in het voorjaar van 2020 een besluit zou nemen. Vanwaar deze forse vertraging?
In de nieuwsbrief die onlangs werd verspreid doen vier partijen uit de doeken welk alternatief hun voorkeur heeft. Dit zijn de gemeente Hengelo, wooncorporatie Welbions en de bewonerscomités van De Nijverheid en 't Genseler. Allereerste de gemeente. Die heeft de voorkeur voor aansluiting op een warmtenet: "Dit is wat ons betreft een definitieve oplossing voor aardgasvrij wonen, waarbij isoleren minder noodzakelijk is."
Even voor de duidelijkheid: eerst zal er overal in de wijk geïsoleerd gaan worden. Isoleren zorgt voor minder energiegebruik en daarmee voor lagere energielasten en minder CO2-uitstoot. En dáár gaat het om. Maar bij aansluiting op een warmtenet is isoleren geen halszaak, zoals dat wel het geval is bij het alternatief 'warmtepompen'. Zowel het Bewoners Overleg Nijverheid (BON) als Wijkcomité 't Genseler opteren daarvoor. Die zijn niet zo gecharmeerd van een warmtenet. Hoofdredenen: te grote afhankelijkheid van een of twee marktpartijen en hoge investeringen in leidingnetwerk en Decentrale Energie Centrales (DEC's).
Eerst naar de mening van het BON. Daar willen ze naar hybride warmtepompen (die deels nog op aardgas werken) voor slecht te isoleren woningen en naar all electric warmtepompen voor de goed te isoleren woningen. Uiteindelijk wil men het aardgas vervangen voor duurzaam gas ofwel opgewaardeerd biogas. "Wij zijn geen voorstander van warmtenet omdat dat een onevenredig grote investering vraagt en huurders en woningeigenaren jaarlijks extra kosten zullen krijgen", aldus het BON in de nieuwsbrief.
In 't Genseler zijn ze nog steeds gecharmeerd van waterstof, hoewel de gemeente die optie twee jaar geleden al liet afvallen, omdat 'de ontwikkeling van deze techniek nog minstens tien jaar gaat duren'. In de laatste nieuwsbrief stelt de adviescommissie van ’t Genseler desondanks waterstof voor als alternatief. Volgens een door hen aangehaald onderzoek van cv-ketelfabrikant Remeha is de verwachting 'dat 40% van alle woningen tussen 2030 en 2040 worden verwarmd door waterstof'. De adviescommissie vraagt de gemeente daarom actief mee te werken om dit alternatief verder te ontwikkelen.
De vierde partij die zich roert is Welbions, dat ongeveer 1.100 huurwoningen in De Nijverheid bezit. Da's bijna de helft van het totale aantal woningen in de wijk, inclusief 't Genseler. Welbions zit op de lijn van de gemeente Hengelo en wil ook graag inzetten op een warmtenet.
De Nijverheid heeft 4,25 miljoen euro gekregen van het Rijk om de buurt aardgasvrij te maken. Het Rijk stelt geld beschikbaar aan 46 wijken in het land om ervaring op te doen met het aardgasvrij maken van de wijken. Die ervaring is hard nodig, want volgend jaar gaat de gaskraan dicht in Groningen en in 2050 wil Nederland aardgasvrij zijn. Dit is nodig, omdat de verbranding van fossiele brandstoffen, zoals aardgas, zorgt voor klimaatverandering. De temperaturen stijgen wereldwijd en dit heeft enorme gevolgen voor de leefbaarheid op aarde.
De vier partijen hebben de afgelopen periode samengewerkt aan een businesscase waarin staat wat de kosten zijn voor de verschillende alternatieven voor aardgas en hoeveel warmte het oplevert. Daarna is de businesscase getoetst door een onafhankelijke partij, het Expertise Centrum Warmte (ECW). "Het ECW heeft tips gegeven waar we als werkgroep mee verder kunnen. We moeten volgens het ECW bijvoorbeeld nauwkeuriger berekenen wat de noodzaak van isoleren is. En om een nog beter beeld te krijgen, adviseert het ECW ook om uitgebreider te kijken naar de verschillende typen huizen in de wijk en de berekeningen daarop aan te passen", aldus de projectgroep Nijverheid Aardgasvrij in de nieuwsbrief.
Komende zomer moet de businesscase af zijn. Dan kunnen bewoners en andere betrokkenen er nog één keer hun mening over geven. In het najaar moet de gemeenteraad een besluit nemen en vanaf 2022 kunnen bewoners een aanbod krijgen van de organisatie die het alternatief gaat regelen. Dit kan Welbions zijn of een warmtebedrijf of een aannemer/installateur.
Om op de beginvraag terug te komen. Vanwaar deze vertraging van anderhalf jaar? Die heeft te maken met het feit dat het opstellen van de businesscase meer tijd vroeg dan gedacht, maar ook met de gevolgen van de coronacrisis; er kon minder makkelijk overlegd worden met de bewoners. De gemeente verkondigt de laatste tijd steeds duidelijker dat de investeringen die gedaan worden, moeten worden terugverdiend door een lagere energierekening. En daar zit een derde bottleneck: het rijk moet haar toezeggingen op dat vlak ook nakomen.