Ayfer Koç over brandbrief Diaconaal Platform: “Er moet een extern onderzoek komen”

Koç reageerde op de brandbrief die het Diaconaal Platform Enschede vorige week naar college en raad stuurde. Daarin laakte het platform de handelswijze van de gemeente bij beslissingen over uitkeringen. Gisteren vergaderde het college over die brief. In een eerste reactie zinspeelde loco-burgemeester op een juridische check van de beweringen die het vrijwilligersplatform in die brief deed. Saillant is dat Koç partij bij de totstandkoming van streng sociaal beleid in de coalitie zat.

Koç toonde zich kwetsbaar. Dat bleek eind vorig jaar al, toen zij zich met collega Yara Hümmels (PvdA) onomwonden uitsprak voor een kentering: minder streng, meer vertrouwen, het geluk van inwoners bovenaan. “Maar we zien problemen, met zoals het Diaconaal Platform aankaartte. Als je de effecten van beleid op inwoners ziet en merkt dat het niet tot oplossingen leidt maar de situatie voor mensen verergert, dan moet je je gaan afvragen of je op deze manier moet doorgaan.”

Volgens Koç was het beleid destijds ingegeven door geld. Het rijk bezuinigde al vanaf 2001 op de budgetten van gemeenten voor hulp aan kwetsbare inwoners en de broekriem werd steeds strakker aangehaald. “Tot 2000 kregen we negentig van het budget vergoed. De rest moest je bijleggen. In 2001 was dat nog maar vijfenzeventig procent. Dat geld moet je ergens vandaan halen. Maar dat gaat knellen.”

Signalen dat het knelt op plekken waar je dat niet wilt, zijn onvoldoende opgepakt, oordeelde Koç. “Het aantal bezwaarzaken stijgt, adviezen van de klachtencommissaris leidden niet tot verandering. We praten al jaren over dezelfde dingen, terwijl die klachtencommissaris was bedoeld om te leren. Maar het leervermogen van de organisatie is heel gering.” Koç vindt dat de tegenmacht van burgers - de mogelijkheid om je te verzetten tegen beslissingen of effecten van gemeentelijk beleid - onvoldoende ruimte krijgt.

Om die reden is de CDA’er van mening dat er een onafhankelijk extern onderzoek moet komen. “Ik begrijp ook niet goed wat daar het bezwaar tegen is. Er heerst angst, maar dit speelt al jaren. Laten we kwetsbaar durven zijn.” Zo’n extern onderzoek is nodig, vindt Koç, omdat het om een complex samenspel gaat. “Het zit niet alleen in de uitvoering. Het gaat ook om landelijk beleid, om lokaal beleid, om de toetsing van dat beleid in de raad, om die checks and balances, de tegenstem van burgers en organisaties, en om lerend vermogen.”

De fractievoorzitter begrijpt dat er een vertrouwensbreuk is ontstaan. Ze noemde het Diaconaal Platform een ‘parel van de stad’. “Die zetten zoveel vrijwilligers in en doen zoveel goed werk. Dat is onbetaalbaar.” Ook Sociaal Hart kaart problemen aan. “Op hun eigen manier. Maar dat soort tegenkrachten heb je nodig in de samenleving.”

De gemeente wilde of kon niet precies vertellen wat de voorgestelde juridische toets naar de beweringen van het Diaconaal Platform precies inhoudt. Op de vraag of er in het college gesproken is over het morele appèl van het platform en waarom gekozen is om toch eerst een juridische toets te doen, hebben we vooralsnog geen antwoord gekregen. In de komende dagen komt het college met een formele reactie in de vorm van een brief aan het Diaconaal Platform. Of daarmee de grieven van dat platform van tafel zijn, is zeer de vraag. Het Diaconaal Platform zelf wil pas reageren als die brief er ligt.