Met landschapsarchitect Wim Voogt heeft Hengelo een zwaargewicht in huis gehaald om het nieuwe marktplein vorm te geven. Voogt, mede-eigenaar van OKRA Landschapsarchitecten, was betrokken bij projecten in binnen- en buitenland. Zelf bouwde hij tien jaar aan het station in Utrecht en zijn bureau heeft ook veel in de Rotterdamse binnenstad gedaan, zoals de Binnenrotte, een straat in het centrum tussen het Pompenburg en de Blaak. “Dat was voorheen één groot waaigat, waar je niet dood gevonden wilde worden." Twee jaar geleden is dat opgeleverd en met succes. "Eigenlijk door het weer te verbinden met de stad. Er is een markthal gekomen en het is een plek geworden waar je graag naartoe wilt gaan."
De hand van Voogt is op dit moment al terug te zien in Hengelo. Zo is hij verantwoordelijk voor de herinrichting van de Enschedesestraat. De afgelopen weken heeft de landschapsarchitect hard gewerkt aan vier mogelijke scenario’s voor het marktplein. Die ontwerpen worden zaterdag 31 oktober aan de inwoners gepresenteerd via de website van de gemeente Hengelo. Voogt kijkt tevreden terug op het co-creatieproces in Hengelo waarin inwoners van de stad zijn betrokken bij de realisatie van een nieuw marktplein. “Er is heel veel werk verzet om van al die individuele meningen te komen tot een gezamenlijk verhaal.”
Toch zal niet iedereen zijn of haar ideeën terugzien in de ontwerpen. “Er waren uitschieters bij die buiten de boot vallen. Sommige mensen vinden het mooi om van de markt weer een parkeerterrein te maken. Anderen zijn zo gefascineerd door de wederopbouw dat ze het leeg willen houden. Er zijn ook mensen die het willen dichtbouwen.”
Ondanks verschillen in opvatting, was een meerderheid het op hoofdlijnen met elkaar eens, bleek tijdens de Droomfase en Maaksessie. De markt moet weer een plek worden waar je met plezier naar toe gaat. In alle vier de ontwerpen wordt uitgegaan van onder meer groen, water en zitplekken. Dat zijn zaken die mensen graag zien. Als het gaat om inrichten van de openbare ruimte in binnensteden, dan speelt de klimaatsverandering ook een grote rol. “Het wordt steeds heter zomer's, in het najaar valt er veel te veel water, dus daar moeten we iets mee. Het is niet alleen maar een beautycontest, maar ook echt een maatschappelijke opgave om de openbare ruimte beter te maken.”
In één van de ontwerpen is het oude marktplein onherkenbaar en veranderd in een fraaie stadstuin. “Je ziet in dit scenario dat de beren een centrale plek op het plein hebben gekregen en zoals de scholieren van het Bataafs Lyceum al adviseerden: maak van het hart van een plein een tuin en een soort verblijfsplek.” In het ontwerp is verder aan de zonkant van het plein bij de kiosk een kleine hal toegevoegd met daar bovenop een soort rooftopbar, waarmee het plein ook een extra horecafunctie krijgt.
Volgens Voogt is het straks geen kwestie van kiezen. De verschillende scenario’s zijn meer een meetmoment om te zien of alles wat in het co-creatieproces is aangedragen en gezegd door inwoners in de plannen zit. “Het is een beetje zoals het op de basisschool ging vroeger en dat je tips en tops mag noemen. Het kan ook heel goed zijn dat we nog mengen uit de verschillende ontwerpen om uiteindelijk nog een vijfde model te maken wat dan het beste model is.”
Het marktplein in Hengelo houdt al jaren de gemoederen bezig, terwijl over de herinrichting van het Burgemeester Jansenplein lang niet zoveel te doen was. Opmerkelijk? “Ik denk dat het marktplein symbool staat voor een grotere onvrede over hoe het nu gaat met de binnenstad. De andere kant van het verhaal is dat je wel fantastisch kunt wonen in hengelo. Alle buitenwijken hebben hun eigen winkelcentrum en scholen. Dat is precies de reden dat het met de binnenstad niet zo goed gaat, want ja waarom zou je naar de binnenstad gaan als je het ook in de buitenwijken hebt.”
De landschapsarchitect vindt dat de gemeente en ook de ondernemers in de binnenstad samen echt een opgave hebben om mensen naar de binnenstad te trekken. Hoe je dat doet, is makkelijker gezegd dan gedaan. Met een mooi ingericht plein heb je nog niet meteen een vitale binnenstad. “Ik denk dat mijn plein alleen goed wordt als ook de wanden van het plein een goede functie krijgen.”
Wat dat laatste betreft, heeft Voogt nog wel een advies voor de gemeente Hengelo. Hij wijst op mogelijkheden op begane grond van de Telgenflat, die recent is omgebouwd. “Ik zou het heel aardig vinden als het de gemeente lukt om de begane grond te huren en om er een publieke functie in te stoppen die interactie met de markt heeft.” “Een kunsthal op de begane grond van de Telgenflat zou fantastisch zijn, een soort cultuurhuis met een café of iets dergelijks.”
Vanaf 31 oktober kunnen inwoners reageren op de vier scenario’s. Het is de bedoeling dat er op sinterklaasavond een nieuw synthesemodel wordt gepresenteerd, waarin de feedback van inwoners is verwerkt. Op dat ontwerp kunnen inwoners dan opnieuw reageren. Het is de bedoeling dat het definitieve ontwerp in januari wordt voorgelegd aan de gemeenteraad. Het plan moet dan ook zijn doorberekend en getoetst aan de kaders die vooraf zijn vastgesteld.
Alle ontwerpen voor het marktplein zijn vanaf zaterdag 31 oktober te bekijken via de website van de gemeente Hengelo.