Joost Nijhuis bindt met alle Nederlandse gemeenten strijd aan tegen Rijksbeleid

“Dit is een unaniem verhaal van Enschede. We hebben 355 andere gemeenten overtuigd dat financiering van de gemeenten zo niet verder kan”, zegt Joost Nijhuis in de dagelijkse live-uitzending 1Twente Vandaag.

Zijn punt en nu het punt van alle Nederlandse gemeenten is dat het Rijksbeleid ervoor zorgt dat de klassieke gemeentetaken niet meer of zeer slecht kunnen worden uitgevoerd. “Klassieke taken zijn bibliotheek, zwembaden, speeltuinen, groenvoorziening. Eigenlijk alles wat met de infrastructuur van de stad te maken heeft. Het Rijk laat de gemeenten geen andere keus dan te bezuiningen op dat soort voorzieningen.”

De moeilijkheden ontstonden een paar jaar geleden door decentralisatie van Jeugdzorg en Wet Maatschappelijk Ondersteuning (WMO). “We kregen de taken erbij, maar moesten die doen met te weinig geld. Het waren ook nog eens openeindregelingen. Gevolg: er moest constant geld bij”, schetst Nijhuis. Complicerende factor is dat elke gemeente de wettelijke plicht heeft een sluitende begroting te maken. “Dus moet je constant bezuinigen op die klassieke taken, de pinautomaat. Op de voorzieningen dus.

Nijhuis ontwikkelde samen met universitair docent bestuurskunde van de Radbouduniversiteit Johan de Kruijf een rekeninstrument dat inzichtelijk maakt waar het Rijksbeleid financiële steken laat vallen. Weeffouten in het beleid noemt het duo dat. “Het laat zwart op wit zien wat de tekorten zijn en hoe die ontstaan”, aldus Nijhuis.

Daarmee overtuigde hij alles en iedereen om gezamenlijk op te trekken naar Den Haag.

“Het kan ook niet meer. Kijk, de gemeenteraad en de wethouders zijn een gekozen lekenbestuur, dat besluitneemt over hoe de stad eruit moet zien om het welzijn van onze burgers te faciliteren. En wat doen we? Voor het twaalfde achtereenvolgende jaar

mag je vooral besluiten wat niet gefaciliteerd kan worden. Ik ben alleen maar tekorten aan het invullen dat het Rijk aan ons geeft.”

En zo komt het dat Enschede een bijna Noordkoreaanse meerderheid kreeg voor het initiatief. “Eigenlijk zeggen we unaniem: we zitten klem, u moet ons helpen. Dat zal zo vlak voor de verkiezingen niet meer lukken, maar ik vraag al mijn collega’s nu om dit in alle

verkiezingsprogramma’s op te nemen. Dan heb je kans dat het er doorheen komt. We komen nu in Enschede gemiddeld 8 tot 14 miljoen tekort. We willen die miljoenen terug.”