Het Hengelose marktplein heeft 'kwaliteit van de Koopgoot' in huis

In een korte serie duiken we samen met Hans de Gruil van Stichting Erfgoed Hengelo in verleden van de stad. Deze week kijken we onder meer naar de ontwikkeling van straten in het centrum tot winkelgebied en de plannen die er zoal zijn gemaakt voor het centrum. “Als je kijkt naar de periode vanaf de wederopbouw tot aan het huidige stadsbestuur dan is dat vooral een periode van ontzettend veel plannen. Daarvan is het nodige uitgevoerd, maar we praten nog steeds over de herinrichting van de markt.”

In de jaren zeventig werden steeds meer straten in steden autovrij. Ook in Hengelo ontstonden zogenaamde stadserven, winkelgebieden waar de auto niet meer mocht komen en waar voetgangers voorrang kregen. In die periode werd ook Hengelo City opgericht, een stichting die middenstanders in de binnenstad slagkracht moest geven om van het centrum een échte winkelkern te maken en de leefbaarheid in de binnenstad te vergroten.

“De stad groeide in die tijd en wilde graag profiteren van al die inwoners. Er moesten winkels bijkomen en de kwaliteit moet vergroot worden. Er is toen een begin gemaakt met instellen van een voetgangersgebied. Veel straten waren doorgaande wegen waar je met de auto kon doorrijden, zoals de Enschedesestraat. In Hengelo had in de jaren zeventig met de Nieuwstraat een primeur. De straat werd als eerste afgesloten en werd een winkelpromenade met etalagekasten voor producten. “Dat was uniek, want in die tijd had je bijna nog geen voetgangersgebieden.”

Het instellen van het voetgangersgebied in de Nieuwstraat was het begin van de ontwikkeling van de binnenstad tot stadserf. ‘Dat resulteerde in het definitief afsluiten van de Enschedesestraat. “Dat was heel bijzonder in die periode, want het was toch de doorgaande weg van Enschede naar Borne en Almelo.” Ook de aangrenzende straten werden voetgangersgebied, zoals de markt.

Het ging zo goed met Hengelo dat het stadsbestuur al snel meer wilde om het centrum van de stad naar een nog hoger niveau te tillen. Er kwam een masterplan voor het stationsgebied en het huidige stadserf werd onder handen genomen met onder meer nieuwe bestrating. Daarvoor is het college van B en W op werkbezoek geweest naar de Koopgoot in Rotterdam, een winkelkwartier met terrazzobestrating. Dat maakte indruk, want het bestuur wilde dit ook in Hengelo. “Wie goed kijkt op het huidige marktplein ziet dat een deel van die bestrating nog is terug te vinden.” zegt De Gruil. “Die is van dezelfde kwaliteit als van de koopgoot, dat is écht kwaliteit.” De terrazzoplaten vallen op het grote plein echter nauwelijks op. Dat heeft maken met de omliggende grijze klinkers.

Het lijkt haast niet meer voor te stellen, maar na het voltooien van de nieuwe bestrating werd de Hengelose markt uitgeroepen tot de beste markt van Nederland. “We klagen nu ontzettend over de markt, maar dit voorbeeld geeft aan dat toen de markt werd aangepakt het de béste markt van Nederland werd.”