VIDEO | "Negenennegentig komma negenennegentig procent is geen racist"
Demonstraties in tal van steden wereldwijd, ook in Enschede. Kamerdebatten. Krantenkoppen. Een opeenstapeling van incidenten, ernstig en minder ernstig. Zwart en wit - hoe je dat dan ook precies moet afkaderen - lijken soms lijnrecht tegenover elkaar te staan. "Maar 99,99 procent van de Nederlanders is geen racist", stelde Janarthanan Sundaram in 1Twente Vandaag.
Ernst Bergboer | 1Twente
Sundaram - voormalig raadslid voor D66 in Enschede - trekt zich de discussie aan. Hij nam het initiatief voor een avond over 'institutioneel racisme', die aanstaande dinsdag vanuit de studio van 1Twente live wordt uitgezonden op internet.
Instituten, regels en systemen
Nederlanders zijn geen racisten. Sundaram: "Enkele gekkies daargelaten, maar daar hebben we het niet over." Maar dat wil, volgens Sundaram, niet zeggen dat er in Nederland geen racisme zou bestaan. Niet mensen of bevolkingsgroepen zijn de zere plek waarop hij de vinger wil leggen, maar instituten, regels en systemen.
"Je kunt bijvoorbeeld vaststellen dat een bepaalde bevolkingsgroep oververtegenwoordigd is, ook statistisch, bij misdaden. Dat kan er zomaar toe leiden dat je zegt: 'Die groep moeten we extra in de gaten houden.' En daarmee institutionaliseer je een bevoordeelde benadering van groepen mensen." Sundaram signaleert een vicieuze cirkel, waarin dat negatieve beeld van specifieke groepen voortdurend wordt bevestigd.
Op zoek naar gelijke kansen
Voorbeelden zijn ethnische profilering bij opsporing en handhaving door politie, selectie in het onderwijs, waar kinderen met een allochtone afkomst vaker en makkelijker een lager schooladvies krijgen. Maar ook de toeslagenaffaire, waarbij een overgroot deel van de getroffen ouders een niet-Westerse achtergrond heeft. Mensen krijgen minder kansen en zijn eerder de klos, enkel en alleen omdat ze een andere achtergrond hebben. Niet omdat individuele leerkrachten, ambtenaren of agenten racistische neigingen hebben, maar omdat die in het systeem zijn geslopen.
Het is om die reden dat Jan Paternotte, Tweede-Kamerlid voor D66, dinsdagavond hoofdgast is. Aan institutioneel racisme valt met wet- en regelgeving iets te doen. Paternotte komt vooral luisteren. Hij is, net als de meesten van zijn collega's, op zoek naar het antwoord op de vraag hoe we ervoor kunnen zorgen dat iedereen in Nederland werkelijk dezelfde kansen heeft. Ongeacht afkomst.
Andere gasten dinsdag zijn Kemal Rijken, publicist en historicus, Johan Almekinders, Statenlid voor Forum voor Democratie, inclusiviteitsspecialist Mpanzu Bamenga en jurist Marishka Neekilappillai. Kijkers kunnen online vragen stellen en meedoen aan het gesprek in de studio.
Institutioneel racisme
Dinsdag 7 juli, 20:00 uur vanuit studio Balengebouw
Livestream in elk geval via de kanalen van 1Twente (website, Facebook en YouTube)
Kijk hieronder terug naar het gesprek met Janarthanan Sundaram bij 1Twente Vandaag.
Beeld: Ernst Bergboer, © 1Twente
Janarthanan Sundaram over racisme-bijeenkomst aanstaande dinsdag bij 1Twente
