VIDEO | Niets veranderd, toch 60.000 Euro armer

Het eerste signaal dat er iets loos was aan de IJsbaanweg dateert van anderhalf jaar geleden. Erik en Marie-Gabriëlle van der Endt - bewoners van nummer 121 - hoorden van een buurman dat hij geen hypotheek kon krijgen om zijn zolder aan te pakken. Toen zij zelf wilden oversluiten om te profiteren van de lage rente werd ook dat geweigerd. De taxatie bij de hypotheek werd niet gevalideerd.

De woning van de Van der Endt jes is gebouw rond 1930. Een typische erkerwoning, met een dikke houten voordeur, net als de andere woningen in dit straatje. Uitzondering is het huis van oud-stadsbeeldhouwer Jan van Eijl en zijn echtgenote, eveneens beeldhouwer, Marie Eitink, helemaal aan het eind. Beiden zijn inmiddels overleden, de modernistische atelierswoning uit 1955 staat te koop. Maar een hypotheek wordt een lastig verhaal.

Henk Vastert van 127: Dit huis is gebouwd door mijn opa. Ik woon hier nu achtentwintig jaar. Het is altijd in de familie geweest. Hij kwam er als kind al - ruim zestig jaar - en kent de verhalen van het buurtje van voor zijn tijd. Er zijn hier, voor zover ik weet, altijd kleine bedrijfjes geweest. Maar deze huizen hebben altijd een woonbestemming gehad. Acht of negen jaar geleden heeft hij nog moeiteloos een verbouwingshypotheek gekregen. En nu kan dat dus ineens niet meer.

Ons huis bleek ineens een bedrijfspand te zijn , vertelt Erik. Bij de aankoop, dertien jaar geleden, had hij zich uitgebreid laten informeren bij de gemeente. Alles was in orde, er waren geen belemmeringen. De woning ligt alleen in een gebied met een bestemming voor kleine bedrijfjes, dus we moesten niet zeuren over het geluid van de zaag van een timmerbedrijf. Dat hoorde erbij, als we ervoor kozen om hier te gaan wonen.

Bedrijfspanden zijn in het economische verkeer minder waard dan reguliere woningen. Op het huis van Erik en Marie-Gabriëlle rust een hypotheek voor een woonhuis. Dat is conform de aantekening in het kadaster. Maar in de bestemmingsplannen blijkt iets anders te staan. Erik: Daar heeft ons huis een bedrijfsbestemming. Dat van onze buren ook. En vermoedelijk geldt hetzelfde voor alle woonhuizen in het havengebied.

Maar het huis van Erik en Marie-Gabriëlle is nooit aan een bedrijf verbonden geweest. Dat geldt ook voor de andere woningen. De bewoners van de IJsbaanweg hebben ook altijd WOZ-belasting voor een woonhuis betaald. Die is hoger dan voor een bedrijfspand.

Nou zijn die gegevens in het kadaster noch in bestemmingsplannen ingrijpend veranderd, zo blijkt ook uit de laatste oproep voor een informatieavond over de tienjaarlijkse herziening. Dat was in september 2016. Die brief vermeldt: Er zijn geen grote nieuwe ontwikkelingen die worden meegenomen in dit plan. Bewoners van de IJsbaanweg die de avond bezochten, kregen bij aanmelding op de avond zelf te horen dat er voor hen niets zou veranderen. Dat lijkt terecht: er is waarschijnlijk ook niks veranderd.

Een telefoontje met het Nederlands Woning Waarde Instituut en het Nederlands Register Vastgoed Taxateurs bevestigt dat vermoeden. In 2017, zo blijkt, is de toetsing van taxaties en hypotheken flink aangescherpt. Er is sowieso heel veel veranderd in de afgelopen twee, drie jaar , vertelt een woordvoerster. We keken vroeger alleen naar de gegevens in het kadaster, nu ook naar bestemmingsplannen. Komt de taxatie niet overeen met dat bestemmingsplan, dan kunnen wij niet valideren. Streep erdoor. En door de hypotheek, die gebaseerd is op zo n taxatie.

De gevolgen zijn fors. Behalve gedoe met hypotheken en verkoop, betekent het feitelijk ook dat de bewoners van de IJsbaanweg in een huis wonen waarvan de economische waarde die van hun hypotheek niet meer dekt. In theorie zouden hun geldschieters dat een te groot risico vinden en overgaan tot gedwongen verkoop. Erik: Of we moeten het verschil bijpassen. Hij schat in, op basis van de laatste taxatie van drie jaar geleden, dat hij er zestigduizend Euro bij inschiet. Marie-Gabriëlle: Ik slaap er niet van, soms.

Anita Mulder woont al twintig jaar op nummer 125 en stelt dat haar straatje altijd al een ondergeschoven kindje is geweest. We hebben geen kabel en geen glasvezel, bijvoorbeeld. Nee, dat kon niet. We wonen buiten de bebouwde kom, zo werd ons verteld. En nu dit ¦ Ze wijst. De buurman, even verderop, zit in een verzorgingshuis. Ik vraag me af of hij nog terugkomt, en dan? Dat huis raakt hij nu niet meer kwijt.

Erik en Marie-Gabriëlle begrijpen dat het hier om een administratief probleem moet gaan. Gabriëlle: Dit heeft niemand zo bewust bedacht, hier is een pennenstreek onhandig gezet. We zoeken een oplossing. Er is inmiddels contact gelegd met zowel de gemeente als met raadsleden. We hebben met een adviseur van de gemeente gepraat , vertelt Marie-Gabriëlle, een heel aardige man die zijn best voor ons gaat doen. Maar het ligt ingewikkeld, vertelde hij.

We hebben de gemeente vorige week gemeld dat we het verhaal van de IJsbaanweg gaan brengen en gevraagd om een reactie. Vanochtend kon een woordvoerder nog niet meer zeggen dan dat de zaak in onderzoek is.

Kijk hieronder naar de reportage die we maakten aan de IJsbaanweg.