Het is amper januari en Emma (8) uit Enschede heeft nu al jeuk door de processierups
Of het nu zomer of winter is, de eikenprocessierups zorgt voor problemen. Als het niet het diertje zelf is, dan zijn het wel brandharen die in oude nesten zitten. Emma de Wit (8) uit Enschede ondervond het afgelopen week aan den lijve. Ze zal niet de laatste zijn, vreest deskundige Arnold van Vliet.
De bomen in hun straat hingen er vol mee, en dus had moeder Marlin Scholten er afgelopen zomer nog zo voor gewaarschuwd; blijf uit de buurt van eikenprocessierupsen. Ze liet haar dochter Emma de Wit zien hoe deze eruit zien, waar ze zitten en hoe ze kon voorkomen dat ze onder die jeukende bultjes zou komen te zitten. Met succes. "Ik heb haar er bang voor gemaakt, dat hielp. Ze was alert, liep met een boog om de bomen heen."
Snoeiafval
Maar dat was toen. Nu, in de winter, bleek haar dochtertje minder alert. Toen de 8-jarige Emma in een berg snoeiafval iets vond wat op een dode egel leek, won haar nieuwsgierigheid het van de wijsheid. Ze pakte het op, keek eens goed en zag dat de dode egel geen egel was, maar een nest van de processierups. Snel gooide ze het nest weg. Om het ding tot besluit nog een trap na te geven. Binnen de kortste keren zat Emma - net als het buurmeisje dat erbij was - onder de bultjes. Op haar kin, in haar hals, op haar handen. Het jeukt, al horen ze er thuis weinig over, zegt haar moeder schuldbewust lachend. "Ik ben een beetje boos op haar geworden, ik denk dat ze niet meer durfde te klagen."
Hoewel Marlin Scholten niet zo goed begrijpt waarom haar dochter in vredesnaam een dode egel zou willen oppakken - "Een beetje luguber, wat moet je ermee?" - en ook niet snapt waarom ze er nog een schop tegen gaf, neemt ze het ook voor haar dochter op. Want de processierups, dat is toch iets van de zwoele zomerdag? Die doet in de winter toch geen kwaad?
Maar dat is een misverstand, geeft Arnold van Vliet aan, bioloog aan de Wageningen Universiteit en voorzitter van het Kennisplatform Processierups. Het klopt dat er op dit moment geen rupsen zijn, die zitten nog in hun eitje. Maar niet alleen de rupsen, ook hun nesten zijn gevaarlijk. Het is de schuilplaats waarin ze meerdere keren verveld zijn, en ieder huidje bevatten zo n 800.000 (!) brandharen. En die jeuken nu net zo hard als in de zomer. Vorst of geen vorst. "Zo'n nest zit daar bomvol mee", zegt Van Vliet. "Dat kan nog jarenlang problemen geven."
Hij vindt het niet zo gek dat Emma het nest niet meteen als gevaarlijk herkende. "Bijna niemand doet dat. We herkennen ze wel, hangend in de boom, maar we zijn er nog niet aan gewend dat zo'n nest op de grond ligt.
Mensen rijden er nu nog wel eens overheen met hun grasmaaier, of pakken het bruine, bolvormige ding op, uit onwetendheid over de gevaren. Maar Van Vliet verwacht niet dat dit nog lang gaat duren.
"We gaan niet meer van de eikenprocessierups afkomen", zegt hij. Volgens het platform wordt de overlast van komende zomer nog groter dan vorig jaar en dus zullen mensen er bekender mee worden. Van Vliet wijst erop dat het belangrijk is dat mensen het gevaar van rupsen en hun nesten inzien. "Net als met brandnetels; daar ga je ook niet in zitten."
De gemeente Enschede laat weten het "heel vervelend" te vinden voor Emma. Los daarvan wijst een woordvoerder op het meldpunt dat zij, net als andere Twentse gemeenten, hebben voor gevallen nesten. "Mensen kunnen het doorgeven, dan komen wij deze opruimen."
