€˜Staalnaalden van veegmachine €™ zorgen voor lekke banden in fietsstad Enschede

Arjan te Bogt | Tubantia

Een kan, twee ook. Maar meer dan twintig identieke lekke banden in twee weken tijd? Dat is wel heel veel, zegt fietsenmaker Zwaantje van Dijk uit Enschede.

Het viel haar eerst niet op. Iemand bracht een fiets met een lekke band, zij plakte deze en ging verder met het volgende klusje. Business as usual. Maar in diezelfde week kwamen meer mensen, met precies hetzelfde probleem. En toen begon het Zwaantje van Dijk op te vallen. Al die twintig lekke banden waarvoor klanten haar hulp nodig hadden, werden veroorzaakt door kleine, stalen pinnetjes, van ongeveer een centimeter lang. Afkomstig van veegmachines met stalen borstels, waarmee ze de tegels schoonmaken , is haar sterke vermoeden.

Twee weken geleden is hier in de buurt, in de Enschedese wijk Stadsveld, namelijk het onkruid verwijderd. Dat gebeurt al tijden niet meer met een chemisch goedje, maar met een machine met borstels, met stalen naalden. Of die kuren vertoont? Van Dijk weet het niet. Ze ziet wat ze ziet en dat zijn lekke fietsbanden, met naalden erin.

Eerste vrouwelijke fietsenmaker van Nederland
De Enschedese was de eerste afgestudeerde vrouwelijke fietstechnicus. Begonnen met het plakken van bandjes, na school, voor de hobby, besloot ze om een bijpassende opleiding te volgen. In 1986 kreeg ze haar diploma. Rijwielmonteur, heette het nog, toen ze begon. Ach, het is maar een omschrijving, zegt ze. Iemand die de pot schoonmaakt noemen ze tegenwoordig ook sanitair verzorger, maar het blijft iemand die wc s poetst.

Er is in die jaren veel veranderd, zegt Van Dijk. Een kettingkast monteren, spaken vervangen of wiel vlechten; het waren belangrijke onderdelen van de opleiding. Maar hoe vaak doet ze dat nu eigenlijk nog? Je bent haast elektricien geworden , doelt ze op de vele elektrische fietsen die vandaag de dag binnen worden gebracht. Juist dat geeft het vak ook weer een toekomst. Fietsen zijn er al tig jaar, en fietsen zullen er altijd blijven.

Pleister
Op haar werkbank liggen meerdere pinnetjes, die ze na de zoveelste keer maar is gaan bewaren. Het is duidelijk geen punaise, of een nietje , zegt ze. Die heb ik ook wel gehad, maar dit is anders. Om een van de vingers van Van Dijk zit een pleister. Ze zijn best scherp, aan een van die dingen heb ik me opengehaald. Geeft niet, voegt ze toe, met een wegwerpgebaar. Risico van het vak, hoort erbij.

Deze vrijdagochtend heeft ze er weer een. Deze is nog vers. Het puntige naaldje steekt uit de buitenband, met een tangetje haalt ze hem eruit. Het gaatje is klein, makkelijk te plakken, dat is het probleem niet. Maar niemand zit hier op te wachten. Fietsers niet en ik ook niet. Ja, het is werk, maar ik heb genoeg werk.

En het is allesbehalve goede reclame voor Fietsstad Enschede, geeft ze toe. Maar ze hebben me gezegd dat ze het op gaan pakken.

Wonderlijk
Teamleider stadsdeelbeheer Rien van Faassen van de gemeente Enschede noemt het wonderlijk . Heel vreemd. We werken al heel lang met deze staalborstels, en die slijten, maar daar breken geen stukken af. We hebben er niet eerder klachten over gehad. Hij gaat intern na of hier meer meldingen over binnengekomen zijn.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Reinier van Willigen