Overijssels gedeputeerde Eddy van Hijum (CDA) moet woensdagavond, in Provinciale Staten, wéér spitsroeden lopen bij het overleg over de affaire Lithium Werks. Eén ding is zeker: toen het positieve besluit over de lening van 7,5 miljoen euro aan het batterijenbedrijf viel, was er geen bedrijfsplan. En Van Hijum wist dat.
Het aanleveren van een bedrijfsplan is een vereiste om een lening te kunnen krijgen uit zowel het Overijsselse innovatiefonds als het innovatiefonds van de Regio Twente. De stelling van Gedeputeerde Staten was tot nu toe dat er zo'n bedrijfsplan was. Daarom kon het dagelijks bestuur van de provincie op 4 september 2018 ook besluiten de lening aan Lithium Werks te verstrekken.
Geen bedrijfsplanMaar uit stukken die De Twentsche Courant Tubantia heeft opgevraagd blijkt iets anders. Dat bedrijfsplan was er nÃet. Gedeputeerde Van Hijum kreeg onder meer op 11 september 2018 schriftelijk de boodschap dat 'de vertaling in een ondernemingsplan die voldoet aan alle technische eisen van het format nog niet is afgerond'. Hij kreeg deze voor behandeling in de Statencommissie.
Op 24 september 2018, voorafgaand aan de behandeling van de lening in Provinciale Staten zelf, werd de CDA'er dat nóg een keer gemeld. Toch zei Van Hijum op 27 februari 2019 tegen Provinciale Staten, nadat door publicaties in De Twentsche Courant Tubantia twijfel was gerezen over het bestaan van een bedrijfsplan: We hebben geen enkele aanleiding te twijfelen over de aanwezigheid van een ondernemingsplan."
Onderzoek
Omdat Provinciale Staten wel aanleiding voor twijfel zagen, kreeg accountant Ernst & Young de opdracht dit uit te zoeken. Uit dat onderzoek bleek inderdaad dat investeringsmaatschappij Oost NL, dat de aanvraag beoordeelde, ten tijde van het besluit over de lening niet beschikte over een bedrijfsplan van Lithium Werks. Iets wat Van Hijum dus al sinds 11 september 2018 wist.
Toch meent Van Hijum dat het onderzoek hem vrijpleit, zo liet hij begin september weten. Ernst & Young vond immers na bijna zes maanden onderzoek wel informatie in diverse presentaties van Lithium Werks, die ook in een bedrijfsplan had kunnen staan. Van Hijum toen: "De materiële vraag is: was er voldoende informatie aanwezig? Het antwoord is: ja. Dus de lening is rechtmatig verstrekt".
De PVV-fractie vindt dat die conclusie niet getrokken kan worden. Fractieleider Erik Veltmeijer komt daarom vanavond met moties om de Staten te laten besluiten tot een eigen extern, onafhankelijk onderzoek.
Via zijn zegsman geeft Van Hijum aan in dit stadium niet inhoudelijk op de aantijging te willen reageren. Wel verwijst de woordvoerder wederom naar het rapport van EY, dat het verstrekken van de lening door Oost NL onderzocht. EY deed echter geen onderzoek naar het informeren van Provinciale Staten door Van Hijum.
Maij kritisch in nasleep van leningGedeputeerde Hester Maij (CDA), partijgenoot van verantoordelijk gedeputeerde Eddy van Hijum, blijkt in de nasleep van de lening voor Lithium Werks zeer kritisch te zijn geweest. Zij vroeg onder meer om het bedrijfsplan, waarvan werd beweerd dat het er zou zijn. In een appje van 14 februari in de WhatsAppgroep van GS beklaagde zij zich erover dat haar punten niet waar meegenomen in een brief aan de Staten. Dus ik kan niet akkoord gaan met het verzenden van deze brief. Wanneer mijn zorgen en inhoudelijke punten net als bij de vorige brief genegeerd worden wil ik graag in de openbare besluitenlijst opgetekend hebben op welke punten mijn zorg en kanttekening zit , appte zij.
De kritische houding van May blijkt uit documenten die deze krant met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur in handen kreeg. In totaal gaat het om 620 bescheiden op een totaal van 1460 documenten van de provincie over Lithium Werks. Het merendeel van de 620 stukken is slechts deels openbaar gemaakt.
Volgens emeritus-hoogleraar Dave Blank, lid van het Investment Committee Directe Investeringen van Oost NL - dat een positief besluit nam over de lening van Lithium Werks - kreeg het comité destijds een stevige presentatie van Lithium Werks. Wij hadden alle informatie om een besluit te kunnen nemen , aldus Blank.
Het Energiefonds Overijssel, dat werkt met 200 miljoen euro van de provincie en investeert in bedrijven die werken aan innovaties op het terrein van energie, vond daarentegen het risicoprofiel van Lithium Werks te hoog. Daarom hebben wij destijds besloten niet verder in gesprek te gaan , zegt fondsmanager Anouk Blüm.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lithium Werks