Hoewel het nog jaren zal duren voordat de turbotrein tussen Amsterdam en Berlijn gaat rijden als alternatief voor het vliegtuig, is Van Veldhuizen uitgesproken optimistisch over de kansen voor Twente. De nieuwe hogesnelheidslijn zou naast de al bestaande intercity tussen Amsterdam en Berlijn moeten rijden. Zowel de Duitse als Nederlandse overheid pleit voor zo n ultrasnelle trein die het traject tussen beide hoofdsteden in dik vier uur aflegt. Momenteel wordt nog onderzocht via welke spoorlijn de hogesnelheidstrein moet lopen. Drie opties liggen op tafel: van Amsterdam via Deventer en Hengelo, van Amsterdam via Zwolle en Hengelo, en van Amsterdam via Arnhem en het Roergebied naar Berlijn.
Ondanks dat onderzoek durft Van Veldhuizen een voorschot te nemen op de uiteindelijke uitkomst van de discussie: de turbotrein doet Twente aan. Ik durf te stellen dat we Arnhem van het spoor hebben gejaagd. De burgemeester van Enschede noemt de regionale lobby en de Twentse contacten met Duitse bestuurders en instanties zoals Deutsche Bahn, als redenen voor zijn optimisme. Dat is onder meer een treffen met leden van de Duitse Bondsdag en de ontmoeting die we hebben gehad met de ambassadeurs van Nederland en Duitsland.
Verbinding is van levensbelang
Volgens Van Veldhuizen is een ultrasnelle verbinding tussen Amsterdam en Berlijn ook van levensbelang voor Twente . Niet alleen omdat we dan veel sneller in Berlijn zijn, maar het brengt Twente ook veel dichter bij Amsterdam. Dat is van grote sociaal-economische betekenis.
De Hengelose wethouder Gerard Gerrits bevestigt desgevraagd dat er vanuit de regio flink gelobbyd wordt om de hogesnelheidstrein via Twente te laten lopen. Iedere gelegenheid grijpen we aan. Ik zit nog wel eens met de minister om tafel , zegt Gerrits, die tevens portefeuillehouder mobiliteit is van de Regio Twente. Wat er concreet besproken wordt, laat hij in het midden. Stille diplomatie werkt soms beter.
Turbotrein rijdt niet van vandaag op morgen
Ondanks het optimisme bij de Enschedese burgemeester Onno van Veldhuizen waarschuwen onderzoekers dat de turbotrein tussen Amsterdam en Berlijn niet van vandaag op morgen rijdt. Het rijden met hoge snelheid vraagt om ingrijpende infrastructurele aanpassingen , meldt onderzoeksbureau AT Osborne.
AT Osborne, dat voor het ministerie van Infrastructuur, een quickscan uitvoerde verwacht dat de hogesnelheidslijn tussen de hoofdsteden van Nederland en Duitsland op z n vroegst pas na 2030 gerealiseerd kan worden. Mocht de hogesnelheidstrein via Deventer en Hengelo gaan rijden, dan is er 4,7 tot 6,9 miljard euro nodig voor spooraanpassingen. Via Arnhem worden de kosten geraamd op 1,6 tot 2,2 miljard euro. Ik plaats wel vraagtekens bij die bedragen , zegt Gerrits. Zo is er volgens hem in het totaalbedrag een miljard euro geraamd voor het aanpassen van de sporen rondom station Amersfoort. En dat voor die paar treinen per dag.
Dat de hogesnelheidstrein via Zwolle gaat lopen, noemt onderzoeksbureau AT Osborne minder kansrijk . Er zijn grootschalige infrastructurele maatregelen nodig, waaronder dubbelspoor tussen Zwolle-Wierden. Alleen die kosten bedragen al 600 tot 900 miljoen euro.
Geen voorkeur
Spoorvervoerder NS zegt nog geen voorkeur te hebben voor Hengelo of Arnhem. In deze fase van het onderzoek niet , reageert woordvoerder Erik Kroeze. Wat wij echt willen is sneller internationaal treinverkeer dat concurreert met het vliegtuig, maar daarvoor zijn wij afhankelijk van de aanleg van sporen. Met intercity s, sprinters, goederentreinen en internationale treinen is het spoor in deze regio al drukbezet. Een ultrasnelle trein heeft natuurlijk weinig zin als er een sprinter voor zit.
De minister van Infrastructuur komt naar verwachting dit najaar met de eerste resultaten van het onderzoek. De al bestaande internationale trein blijft in de toekomst trouwens gewoon via Almelo en Hengelo rijden. Vanaf 2023 rijden er nieuwe en moderne Talgo-treinen op het traject. Reizigers zijn met die nieuwe treinstellen zo n half uur sneller op hun eindstation. De grootste tijdswinst wordt behaald bij de halte in Bad Bentheim. Nu duurt een treinritje Amsterdam-Berlijn nog bijna 6,5 uur.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Reinier van Willigen