Enschedeër Wim Lentink: niet koud of warm van pesterijtjes rond warmtenet

In maart is er door de Raad voor de rechtspraak 3.750 euro op de bankrekening van Wim Lentink gestort. Een schadevergoeding voor het schenden van de redelijke termijn voor een uitspraak door het Hof in Arnhem. Lentink moest 2,5 jaar te lang wachten op het oordeel van de rechters. Met het toekennen van de vergoeding is de zaak is nu definitief afgesloten. Lentink is van het warmtenet af, maar waar hij hoopte dat ook andere Nederlanders van die overwinning zouden kunnen profiteren, gooit een wetswijziging roet in het eten.

Wim Lentink komt dertig jaar geleden naar Enschede en werkt dan als ondernemer op de Universiteit Twente. Hij gaat wonen in de Helmerhoek, in een huurwoning met verplichte aansluiting op de stadsverwarming. Tot zover geen probleem. Maar als hij geen financiering weet te vinden voor zijn vinding op het gebied van de nanotechnologie, moet Lentink de tering naar de nering zetten. Hij besluit te besparen op een grote kostenpost in zijn huishouden: de afname van warmte. Een telefoonabonnement kun je ook opzeggen, dus waarom niet de stadsverwarming? , zegt Lentink vijftien jaar nadat hij zijn verbintenis per brief opzegt bij Essent.

Maar daar denkt warmteleverancier Essent destijds anders over. Die vindt dat alleen de woningeigenaar, corporatie De Woonplaats, de stadsverwarming kan opzeggen en houdt Lentink eerst aan de betaling van het vastrecht en later ook aan het maandelijkse voorschot. Zo is hij 44 euro per maand kwijt zonder dat hij daarvoor bruikbare warmte ontvangt. Want vanaf 2005 neemt hij geen warmte meer af. Dat is me gelukt door twee elektrische kachels en een snelkoker aan te schaffen. Een investering van 67 euro. De vaste lasten voor Essent heb ik in eerste instantie onder protest betaald. Ik wilde voorkomen dat ik van de elektriciteit zou worden afgesloten. In 2009 stapte ik over naar Greenchoice.

Juiste gronden
Dat is ook het moment dat hij stopt met betalen voor stadswarmte. Na een jaar corresponderen met een deurwaarder dreigt Lentink een jurist in te schakelen vanwege poging tot oplichting, waarop Essent hem in 2013 voor het kantongerecht daagt. De rechter oordeelt dat de Enschedeër op juiste gronden de stadsverwarming heeft opgezegd. Een grote overwinning, want als Lentink zich zonder meerkosten kan laten afsluiten van het warmtenet, dan geldt dat ook voor honderdduizenden andere gebruikers. Hij wil hen daarbij helpen als adviseur en schrijft zich als zodanig in bij de Kamer van Koophandel. Maar eerst gaat Essent in hoger beroep.

De zaak bij het Gerechtshof Arnhem is spraakmakend. Eind 2013 wordt Wim Lentink gedagvaard, maar een uitspraak wordt door de rechters negentien keer uitgesteld zonder enige motivering. Begin 2017 is er een tussenvonnis. Dat luidt dat Lentink in zijn recht staat en dat Ennatuurlijk (voorheen Essent) hem niet kan dwingen om vaste lasten te betalen. Voor zijn plan om medestanders te steunen is de uitspraak te laat. Intussen is er een wijziging van de Warmtewet in voorbereiding, met extra eisen voor het afsluiten van stadsverwarming. In het kort houdt de wijziging in dat het voor een particuliere huurder welhaast onmogelijk is geworden om de verbintenis op te zeggen.

Toeval? Wim Lentink denkt er het zijne van. Hij wijst op het Energy Charter Treaty, een internationaal verdrag op basis waarvan energiebedrijven landen kunnen aanklagen als zij schade lijden door overheidsbeleid. Stel je voor dat mensen massaal van stadsverwarming afstappen. Dat zorgt voor enorme kosten. Een aspect waar in de nieuwe Warmtewet die per 1 juli ingaat ook rekening mee wordt gehouden: afsluiting van percelen of gebouwen mag niet leiden tot onevenredige kosten voor andere verbruikers.

Met de wijze waarop de uitspraak tot stand is gekomen gaat Lentink niet akkoord. De forse overschrijding van de uitspraaktermijn is in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Hij klaagt de Staat der Nederlanden aan. Ik ben zeven maanden op zoek geweest naar een advocaat. Uiteindelijk heb ik een kantoor in Amsterdam gevonden waar ze dat zagen zitten. Het blijkt een succes. Een verzoekschrift voor geleden immateriële schade wordt door de Raad voor de rechtspraak erkend. Na een half jaar steggelen over de hoogte van het bedrag gaat de Raad in december 2018 akkoord met 3.750 euro. Het bedrag heb ik pas in maart ontvangen.

Pesterij
Lentink ziet het als pesterij, maar wordt er niet warm of koud van. Zijn engelengeduld staat symbool voor hoe hij in de zaak staat. Toen ik ooit begon met procederen tegen stadsverwarming heb ik me vier dingen afgevraagd: is het zinvol, is het financieel haalbaar, heb ik er tijd voor en durf ik in de media te komen? Het antwoord op al die vragen was ja . Als dat niet het geval was geweest had ik stress gekregen. En als je er stress van krijgt, ga je eraan onderdoor. Voor mij is dit een sport.

Zelf is Lentink verlost van stadswarmte. Hij ziet met lede ogen aan hoe het Warmtenet in Enschede wordt uitgebreid. Mogelijk richting Twekkelerveld, dat als eerste wijk van het gas af moet. Lentink heeft er vele berekeningen op losgelaten en met deze krant gedeeld. Je ziet in de Helmerhoek dat veel mensen een houtkachel aanschaffen en geen warmte meer afnemen van de stadsverwarming. Bij de verbranding van hout gaat per verkregen gigajoule energie twee keer zoveel CO2 de lucht in als bij verbranding van Gronings aardgas via een HR-ketel. Het in stand houden van stadsverwarming noemt hij contraproductief, vanwege bijstook van biomassa in de energiecentrale en het warmteverlies tijdens het transport naar woningen. Uiteindelijk is de CO2-uitstoot volgens hem daardoor aanzienlijk groter dan bij een gasaansluiting.

Lentink blijft zijn sport voorlopig beoefenen. Via Milieudefensie in Leiden en via de Werkgroep Houtstook-vrij zet hij schadelijke gevolgen van verbranding van biomassa op de agenda. Hij benoemt de luchtverontreiniging door giftige stoffen, waaronder ultrafijnstof, dat direct in de bloedbaan van mensen kan worden opgenomen. Thuis redt hij zich prima zonder warmtenet. Maar hij heeft nog meer in petto. Ik heb een vinding gedaan die mij in staat stelt om heel weinig energie te gebruiken. Mijn doel is om in 2025 dankzij vergevorderde waterstoftechnologie en verbeterde zonnepanelen ook los te komen van het elektriciteitsnet.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman