De overtreffende trap van waterberging zit aan Roessinghsbleekweg
Naast revalidatiecentrum Roessingh in Enschede ligt een joekel van een waterberging. Ondergronds. Groter - en vooral veel ouder - dan bijvoorbeeld de nieuwe waterberging onder de Museumgarage in Rotterdam. In 1974 bouwde Enschede een waterbak van 15 miljoen liter omdat de Roombeek de water- en vuilvloed te vaak niet meer aankon en buiten zijn oevers trad.
Twente veranderde met de opkomst van grootschalige textielnijverheid in een open riool. Fabrieken loosden op beken waarin vrijwel geen fris water meer stroomde door grondwateronttrekking. De stank van de gele, groene of blauwe drab - het hing er maar vanaf met welke verfstof werd gewerkt - was soms niet te harden. Waterlopen werden gedempt en werden een ondergronds riool. Met de aanleg van nieuwbouwwijk Deppenbroek kon de Roombeek het niet meer aan.
Lonneker loosde haar overtollig water al op de beek, nu kwam daar een nieuw stuk stad met hectaren bestrating en dakoppervlak bij. Het gevolg: bij iedere fikse regenbui spuwde de Roombeek troep op de straten en in het buitengebied.
“De riolering van de noordelijke helft van de stad Enschede kan bij grote regenval het hemelwater op enkele plaatsen niet verwerken en het vuile water komt dan op straat te staan,” meldt een brochure over de aanleidingen en vorderingen van de bouw. Diezelfde brochure spreekt over regelmatige overstromingen 'in het stroomgebied van de Roombeek'. Een onhoudbare situatie, vooral in en rond de Roessinghsbleekweg, het laagste punt.
De oplossing werd gezocht in de aanleg van een ondergrondse waterberging, waar regenwater tijdelijk kon worden opgevangen in het geval het riool de vloed niet aankon. Dat er toen al werd gekozen voor een capaciteit van 15 miljoen liter is tekenend voor de omvang van het probleem. Een unicum in Nederland. En nog steeds.
Natuurlijk is de waterberging bij het Roessingh in de loop der jaren gemoderniseerd. Hij werkt volautomatisch; op een computerscherm in het Stadskantoor wordt in de gaten gehouden of het allemaal goed gaat. Maar in grote lijnen functioneert het bassin zoals het is ontworpen.
De grootste van Nederland?
De waterberging van het Rotterdamse Museumpark - opgeleverd in 2011 en met een capaciteit van 10 miljoen liter - wordt vaak de grootste van Nederland genoemd, maar dat klopt dus niet. De grootste ligt toch echt al in Enschede, al bijna vijfenveertig jaar.
Zo’n twintig keer per jaar wordt de enorme vijzelpomp van 2,5 meter doorsnee in werking gezet om de bak te spoelen en te legen. "Dat spoelen gaat met enorm geweld", weet Jan van Baaren, een van de mensen die belast is met het toezicht op de gemeentelijke riolering. "Al staat er maar dertig centimeter water, je wordt compleet van je sokken geslagen." Het leegpompen gaat een stuk rustiger. Van Baaren: "Als we dat op dezelfde stand zouden doen, knallen overal de deksels van de riolen. Alleen al door de luchtdruk."
In 2012 is er een aanpassing gedaan waardoor de berging, als die vol zit, via natuurlijke laagten loost op drie velden bij de Maatmanweg. "Dat is tot nu toe twee keer gebeurd", vertelt Van Baaren. Met de verwachte heviger regenval als gevolg van klimaatverandering zal dat in de toekomst ongetwijfeld vaker voorkomen. En als die velden vol zijn? Van Baaren haalt de schouders op: "Dan houdt het op." En toch… Als er een voorbeeld is waaruit blijkt dat Enschede een vooruitziende blik heeft als het om waterbeheer gaat, dan moet het deze waterberging aan de Roessinghsbleekweg zijn.
Gerelateerd
