Wat is er fout gegaan in je leven dat je op vrouwen valt? Willen jullie een trio? Je moet eerst écht met een man zijn geweest om te weten dat je op vrouwen valt , het is slechts een greep uit de reacties die Stefanie en haar vriendin Lisa krijgen als ze op welke manier dan ook kenbaar maken dat ze een stel zijn.
Het gebeurt elke dag. Wij wonen op de campus van een universiteit in een westers land, je zou toch verwachten dat jonge hoogopgeleide mensen hier niet raar staan te kijken van een homoseksuele relatie , zucht Stefanie. Niks is minder waar, stelt ze. Homoseksuele vrouwen worden volgens de twintiger enorm geseksualiseerd. We krijgen bijna standaard de reactie dat onze relatie heel geil is.
Het is een van de onderwerpen die Stefanie wil tonen in haar documentaire. Een film voor en over vrouwen die op vrouwen vallen. Hard nodig volgens de Enschedese. Homoseksuele mannen krijgen veel meer media-aandacht. Denk aan de jaarlijkse botenparade bij de Gay Pride in Amsterdam, mannelijke homoseksuele artiesten, maar ook zaken als geweld tegen mannelijke homo s. Het verhaal van de homoseksuele vrouwen ontbreekt. Tijd voor verandering dus. Met haar film Unapologetically Us wil Stefanie inzicht bieden in de positie van vrouwen binnen de lhbtq+-community wereldwijd en de samenleving in het algemeen.
Het is een document waar zij als tiener enorm behoefte aan had. Toen ik op mijn zestiende uit de kast kwam, zocht ik naar documentaires over lesbiennes. Ik kon niks vinden waar ik mij mee kon identificeren. Ze stuitte vooral op stereotyperingen: vrouwen met mannelijke karaktereigenschappen en uiterlijke kenmerken. We zijn niet allemaal potten met kort haar en een tuinbroek . De diversiteit van vrouwen binnen de lhbtq+-gemeenschap is enorm. Dat wil ik laten zien, zodat we die stereotypes kunnen doorbreken.
Rusland
De jonge filmmaakster, die momenteel afstudeert aan Hogeschool Utrecht voor Journalistiek, is in januari begonnen aan haar eerste docu. Een ambitieus project waarvoor ze meerdere landen binnen en buiten Europa bezoekt. Ik breng evenementen als Gay Prides in beeld, interview vrouwen uit verschillende landen en culturen en spreek met organisaties die opkomen voor rechten van homoseksuele vrouwen. Stefanie heeft al gesproken met vrouwen uit Rusland, Peru en Duitsland. Ook een stel uit haar eigen Enschede komt in de documentaire voor. Een wereldreis hoeft ze dankzij alle moderne communicatiemiddelen niet te maken. Vrouwen kunnen ook zelf beelden insturen.
De documentairemaakster kiest er bewust voor om de breedte in te gaan en niet te veel in te zoomen op persoonlijke verhalen. Ik stel elke vrouw dezelfde vragen. Bijvoorbeeld over hoe homoseksuele vrouwen worden gerepresenteerd door landelijke media, of ze mogen trouwen en of er politici zijn die opkomen voor hun rechten.
Discriminatie
Astrid Oosenbrug, voorzitter van COC Nederland, onderschrijft het belang van de documentaire. Als je de verhalen niet kent over seksualisering, discriminatie en pesterijen kun je er ook niks aan doen. Zichtbaarheid is ontzettend belangrijk. Vertel die verhalen, laat zien dat er een hele gemeenschap is en toon vrouwen dat ze niet alleen zijn. Vergelijkbare documentaires kent ze niet. Als ze er al zijn, zijn ze niet prominent aanwezig. De belangenorganisatie is momenteel zelf bezig met een onderzoek naar de positie van vrouwen binnen de lhbtq+-gemeenschap. Ook bij ons leeft het gevoel dat de positie van die vrouwen onderbelicht is.
Dat homoseksuele vrouwen het makkelijker zouden hebben dan homoseksuele mannen, klopt volgens Oosenbrug niet. Beiden hebben te maken met verbaal en non-verbaal geweld, discriminatie en pesterijen. Tegen vrouwen uit zich dit vaak in seksistische opmerkingen, tegen mannen vaker in geweld. Voor mensen die denken dat je in Nederland gewoon jezelf kan zijn en dat het allemaal niet uitmaakt heeft Oosenbrug dan ook een duidelijke boodschap. Het maak echt wel uit. We zijn er nog niet.
In 2021 moet Stefanies documentaire klaar zijn. Het doel is om met de docu, die volledig in het Engels is, aan te kloppen bij roze filmfestivals in onder meer Amsterdam, Toronto en San Francisco. En dan hoop ik dat een stel zoals wij over een paar jaar niet meer van die gekke opmerkingen krijgt.
KADER: CROWDFUNDING
Om de documentaire te maken zoals Stefanie die in haar hoofd heeft, zoekt de Enschedese nog sponsoren. Nu bekostig ik alles zelf. De reizen, het productieproces, de promotie, noem het maar op. Om zo veel mogelijk vrouwen te bereiken, heb ik geld nodig. Ze is daarom een crowdfundingscampagne gestart. Het streefbedrag is 5500 euro. De teller staat momenteel op 660 euro. Het project steunen kan via voordekunst.nl/projecten/8579.
LHBTQ+?
L: Lesbisch; een vrouw die zich romantisch en/of seksueel uitsluitend aangetrokken voelt tot andere vrouwen.
H: Homoseksueel; Iemand die zich romantisch en/of seksueel uitsluitend aangetrokken voelt tot hetzelfde geslacht of gender.
B: Bi is iemand die zich (potentieel) romantisch en/of seksueel aangetrokken voelt tot meer dan één geslacht of gender.
T: Transseksueel; als sekse (geslacht) niet overeenkomt met genderidentiteit.
Q: Queer; iemand die zichzelf niet een vaststaande gender en/of seksuele identiteit toekent of dit afwijst. In het Engels is queer juist een parapluterm voor alles wat niet heteroseksueel en/of cisgender is. Cisgender is iemand waarvan de sekse (geslacht) overeenkomt met genderidentiteit.
+: Omvat alle andere variaties die niet heteroseksueel en/of cisgender zijn en/of geslachtskenmerken hebben die binnen de gebruikelijke definities van vrouwelijk of mannelijk vallen.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Carlo ter Ellen DTCT