€˜Mooiste meisje van de klas €™ keert terug naar Enschede voor hoofdrol in musical

Vanuit het raam van haar huis ziet ze paleis Schönbrunn, het keizerlijke zomerverblijf aan de rand van Wenen. Het park aan de overkant van de straat herinnert haar aan vroeger. De wind in de bomen, het geluid van de vogels: daar ben ik mee opgegroeid. We woonden in een boerderij, net buiten Enschede. De natuur om ons huis gaf rust. Wonderlijk hoe dat nu opeens terugkomt. Het enige wat ik nog mis, zijn de eiken. Die moet je hier echt zoeken.

Ze is net verhuisd, Susan Rigvava-Dumas. Voor de zoveelste keer in haar leven. Ook in haar vorige woning, eveneens in Wenen, keek ze uit op een paleis: Belvedère. Vrienden zeggen dat dat wel bij me past, zo n keizerlijke omgeving. Maar het belangrijkste voor mij is om me thuis te voelen. Als je op zoveel plekken hebt gewoond als ik, is thuis een relatief begrip. Ik voel me ook zeker geen Weense. Net als mijn eigen ouders in Enschede, ben en blijf ik hier toch iemand van buiten, ook al heb ik alles aan deze stad te danken.

Grote wens
Straks in maart is Susan Dumas, zoals ze destijds in Enschede nog heette, voor het eerst na dertig jaar terug in haar geboortestad. Na haar grote doorbraak in Wenen als de huishoudster in de musical Rebecca in 2006, gaat nu eindelijk ook die andere grote wens in vervulling: een hoofdrol in een productie van het gezelschap dat ze als kind via haar ouders zo goed leerde kennen.

De Reisopera heette toen nog gewoon Opera Forum. Mijn moeder was er hoofd van de kostuumafdeling, mijn vader werkte er als fotograaf. Ik ben opgegroeid met opera en alles wat daarbij komt kijken. Dat ik er nu zelf na al die jaren mag zingen, en nog wel in zo n bijzondere rol, is een soort kroon op alles wat ik heb gedaan. Ik ben een lange weg gegaan, maar kom nu eindelijk thuis. Ergens in mijn leven is er nu een cirkel rond.

Lied van mijn leven
In Enschede zingt ze de rol van de actrice Desirée in de musical A little Night Music van Stephen Sondheim. Paul Groot is haar tegenspeler. Eerder dit jaar, bij de seizoenspresentatie, was ze al even in Enschede voor het zingen van het beroemde lied Send in the clowns . Dat is het lied van mijn leven, het lied ook waarvan ik als jonge zangeres al voelde dat het helemaal bij me paste. Alleen had ik toen nog niet de leeftijd en de levenservaring om het goed te kunnen spelen. Nu heb ik die ervaring wel. Eindelijk ben ik zover, uitgerekend in de stad waar ik geboren ben en die ik, onzeker over mijn toekomst, in 1989 heb verlaten.

Ze is 51, inmiddels. Moeder van twee kinderen en getrouwd met een Russische kunstschilder, haar grote liefde. Toen ik hem ontmoette, viel alles op zijn plek. Tot dat moment was ik alleen maar bezig met mijn carrière. Daarna werden ook andere dingen belangrijk. Vooral ook vanwege mijn kinderen, heb ik sindsdien gekozen voor rollen waar ik langere tijd op één plek kon zijn. En gek genoeg betekende die keuze juist ook mijn doorbraak.

Muziekstijlen
Thuis in Enschede groeide ze op met alle muziekstijlen. In een uitzending die het programma Het mooiste meisje van de klas een paar jaar geleden aan haar wijdde, is te zien hoe ze met een vriendin in glimmende pakjes een talentenjacht van het Jacobuscollege won met een nummer van Abba.

Ik zong van alles in die tijd en begon een klassieke studie aan het conservatorium. Daar zette ik met studiegenoten ook mijn eerste stappen richting jazz en zong ik in bandjes. Thuis draaiden we altijd muziek. Mijn moeder klassiek, mijn vader jazz en met mijn oudste broer waren er The Beatles, Simon and Garfunkel en Led Zeppelin. Als mijn ouders niet thuis waren, draaiden we dat extra luid. Hij was negen jaar ouder. Ik keek tegen hem op. Al die stijlen zaten op een of andere manier in mijn hoofd.

Mogelijkheden
Toch was het juist die veelheid aan mogelijkheden die haar als zangeres aanvankelijk leek op te breken. Ze volgde een klassieke opleiding aan onder meer de Hochschule für Musik und Darstellende Kunst in München en het Mozarteum in Salzburg, maar ergens bleef er altijd iets wringen. Diep in mij was er altijd die hang naar de swing. Ik kon niet kiezen, wist ook niet helemaal wat nu het beste voor me was. De traditionele muziekwereld denkt in hokjes. Iemand als ik past daar niet in. Nu ik zelf les geef aan de universiteit van Wenen, probeer ik daar leerlingen ook in te coachen. In de zangwereld moet je de tijd nemen om je eigen stijl te vinden.

Het grote succes overrompelde haar. Rebecca, gebaseerd op het beroemde boek van Daphne du Maurier, werd een wereldwijd succes. De Weense pers schreef lyrisch over de manier waarop ze een stem en gestalte gaf aan de huishoudster die in deze nieuwe musical een cruciale rol speelt. In de beroemde film van Hitchcock zegt ze niets, hier staat ze opeens te zingen. Ik moest de rol uit het niets creëren. De meeste musicalrollen zijn al talloze keren gespeeld door anderen. Maar in dit geval was ik de eerste Mrs Denvers. Zelfs de grijze lok die ik in m n haar had, is de wereld overgegaan en zie je nu overal terug.

Succes
Na Rebecca volgden andere grote musical-rollen zoals Norma Desmond in Sunset Boulevard, Killer Queen in We will rock you en, onlangs, Rose in Gipsy. Het succes viel me opeens toe. Zo maar. Op het moment dat niemand het meer verwachtte. De Duitsers noemen dat Schicksal . De puzzelstukjes die zo lang niet pasten, vielen in elkaar. Waarom? Geen idee. Ik weet alleen dat ik er klaar voor was, juist door de weg die ik heb afgelegd. Toen het moment daar was, heb ik het ook met beide handen aangepakt.

Ze noemt het nog steeds een wonder dat ze van de muziek kan leven. Als ik hier uit het raam kijk en dat paleis zie, besef ik hoeveel geluk ik heb gehad. Naast haar musicalrollen en lessen aan de universiteit, zingt ze ook met een big band in Jazzland, de jazzclub van Wenen.

Heerlijke stad
Dit is een heerlijke stad om te leven. Het is een cliché, maar alles ademt hier muziek. Ik hou ook van de koffiehuizen, de rommelmarkten. De geschiedenis van de stad vind je terug in wat er hier aan oude spullen wordt aangeboden. Mijn hele huis staat er vol mee. Ik geloof dat ik nog nooit in mijn leven een nieuwe stoel heb gekocht.

Ze ziet uit naar haar rol in A Little Night Music. Send in the Clowns in mijn geboortestad: het is een droom die uitkomt. Helaas is mijn vader er niet meer, maar mijn moeder woont er nog steeds. Eindelijk heb ik dan eens een beetje tijd om weer eens bij haar in de buurt te zijn. Al woon ik ver weg, de band met Enschede zal altijd blijven.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Linda Koprowsk