Nieuws
Enschede
Monumentenambtenaar Bert Haer: Sloop van veel waardevols is eeuwig zonde
Bert Haer bemande jaren in zijn eentje het Monumentenloket van de gemeente Enschede. Deze maand gaat hij met pensioen. Er is steeds meer aandacht voor erfgoed , zegt hij tevreden.
In het verleden is in Enschede veel waardevols gesloopt. Het oude politiebureau, hotel de Graaff, het naastgelegen postkantoor en de statige stadsvilla s aan de Nijverheidsstraat die moesten wijken voor het - volgens velen - spuuglelijke gebouw van Regio Twente. Eeuwig zonde , zegt Bert Haer. Had nooit moeten gebeuren.
Eind 2012 heeft Enschede het erfgoedbeleid vastgesteld. Onderdeel daarvan was het instellen van een Monumentenloket. Het werd de nieuwe werkplek van Bert Haer, die daarvoor een pittige studie in Utrecht volgde.
MisverstandenHet is de taak van het loket om eigenaren van monumenten te ondersteunen bij hun plannen en om in brede zin aandacht te hebben voor erfgoed. Dat kan ook als een monument wordt verkocht. Mensen willen dan graag weten wat kan en niet kan. Haer stuit daarbij nog vaak op hardnekkige misverstanden. Vooral bij makelaars leeft vaak het idee dat alleen de buitenkant van een pand is beschermd, terwijl de bescherming altijd geldt voor binnen én voor buiten.
Bert Haer heeft het loket vanaf het begin in zijn eentje bemand en gaat nu met pensioen. Een opvolger is er al en er is zelfs een vacature voor een nieuwe collega. Het tekent dat de gemeente het behoud van erfgoed steeds serieuzer neemt.
Waardenkaart
Het erfgoedbeleid heeft er ook toe geleid dat er, naast de gemeentelijke en rijksmonumenten, ongeveer 1400 panden in bestemmingsplannen worden beschermd tegen sloop. Deze panden staan op de zogeheten cultuurhistorische waardenkaart. Die is tot stand gekomen op grond van bestaande inventarisaties en er zijn panden aangedragen door erfgoedorganisaties en burgers. Het zijn panden met karakteristieke elementen en die belangrijk zijn voor de identiteit van de stad. Soms omdat ze mooi zijn, soms omdat ze een bijzondere geschiedenis kennen. Bij elk nieuw bestemmingsplan wordt gekeken of er panden bij moeten. Erfgoedorganisaties zijn daar sinds kort actief bij betrokken. En soms gaat er een pand van de kaart af, omdat het toch niet waardevol blijkt.
Erfgoed
Zo ontstaat een steeds beter beeld van het gebouwde erfgoed dat binnen de gemeente aanwezig is. Zodra iemand met een nieuw plan komt, is het belangrijk om dat goed in beeld te hebben. Zodat daar bij nieuwe ontwikkelingen rekening mee gehouden kan worden. In het verleden gebeurde dat te weinig volgens Haer. Maar het gaat steeds beter. Dat komt door het algehele positieve klimaat ten aanzien van erfgoed en doordat daar binnen het gemeentelijke apparaat steeds meer aandacht en begrip voor is.
Werkveld
Voor de toekomst hoopt Haer dat er een voor iedereen goed herkenbaar werkveld erfgoed ontstaat, waarin iedereen is verzameld, die zich bezig houdt met erfgoed binnen de gemeente: archeologie, stadsarchief, erfgoededucatie, monumentenloket. Er zijn in Enschede nogal wat erfgoedorganisaties actief, die onderling goed samenwerken en die verenigd zijn in Forum Erfgoed Enschede. Volgens Haer spelen die organisaties een belangrijke rol bij het behoud van erfgoed.
Participatie
De betrokkenheid van de buitenwereld is volgens Haer sowieso iets dat er aan gaat komen. Over een aantal jaren is er de omgevingswet, waarin participatie een van de belangrijkste elementen is. Volgens Haer is het goed vormgeven van participatie één van de belangrijke taken op het gebied van erfgoed, die zich de komende jaren aandienen.
Haer vindt het ook positief dat er tegenwoordig meer oog is voor naoorlogs erfgoed. Iedereen kan zich voorstellen dat juweeltjes als de synagoge, landgoed Zonnebeek, villa Schuttersveld en De Maere bewaard moeten blijven. Maar dat is bij naoorlogse bouw met zijn rechte lijnen en beton wat minder vanzelfsprekend.
Tijdsbeeld
Toch vertegenwoordigen bijvoorbeeld het appartementencomplex aan de Oliemolensingel en het waterpompstation aan de Weerseloseweg een architectonisch tijdsbeeld en zijn zij om die reden gemeentelijk monument geworden. De in de jaren zeventig door architect Nico Zantinghe ontworpen woonwijk Teesinkbos in Boekelo staat zelfs in zijn geheel op de nominatie voor een monumentale status.
Over een paar weken houdt Haer er dus mee op. Toch laat hij het werk niet helemaal los. Straks heb ik mooi de tijd om met fiets, aanhangertje en boormachine alle monumenten langs te gaan om daar de officiële bordjes voor monumenten af te leveren. Daar was het door alle drukte nog niet van gekomen. En als de mensen het willen, schroef ik ze er ook nog zelf op.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman
Eind 2012 heeft Enschede het erfgoedbeleid vastgesteld. Onderdeel daarvan was het instellen van een Monumentenloket. Het werd de nieuwe werkplek van Bert Haer, die daarvoor een pittige studie in Utrecht volgde.
MisverstandenHet is de taak van het loket om eigenaren van monumenten te ondersteunen bij hun plannen en om in brede zin aandacht te hebben voor erfgoed. Dat kan ook als een monument wordt verkocht. Mensen willen dan graag weten wat kan en niet kan. Haer stuit daarbij nog vaak op hardnekkige misverstanden. Vooral bij makelaars leeft vaak het idee dat alleen de buitenkant van een pand is beschermd, terwijl de bescherming altijd geldt voor binnen én voor buiten.
Bert Haer heeft het loket vanaf het begin in zijn eentje bemand en gaat nu met pensioen. Een opvolger is er al en er is zelfs een vacature voor een nieuwe collega. Het tekent dat de gemeente het behoud van erfgoed steeds serieuzer neemt.
Waardenkaart
Het erfgoedbeleid heeft er ook toe geleid dat er, naast de gemeentelijke en rijksmonumenten, ongeveer 1400 panden in bestemmingsplannen worden beschermd tegen sloop. Deze panden staan op de zogeheten cultuurhistorische waardenkaart. Die is tot stand gekomen op grond van bestaande inventarisaties en er zijn panden aangedragen door erfgoedorganisaties en burgers. Het zijn panden met karakteristieke elementen en die belangrijk zijn voor de identiteit van de stad. Soms omdat ze mooi zijn, soms omdat ze een bijzondere geschiedenis kennen. Bij elk nieuw bestemmingsplan wordt gekeken of er panden bij moeten. Erfgoedorganisaties zijn daar sinds kort actief bij betrokken. En soms gaat er een pand van de kaart af, omdat het toch niet waardevol blijkt.
Erfgoed
Zo ontstaat een steeds beter beeld van het gebouwde erfgoed dat binnen de gemeente aanwezig is. Zodra iemand met een nieuw plan komt, is het belangrijk om dat goed in beeld te hebben. Zodat daar bij nieuwe ontwikkelingen rekening mee gehouden kan worden. In het verleden gebeurde dat te weinig volgens Haer. Maar het gaat steeds beter. Dat komt door het algehele positieve klimaat ten aanzien van erfgoed en doordat daar binnen het gemeentelijke apparaat steeds meer aandacht en begrip voor is.
Werkveld
Voor de toekomst hoopt Haer dat er een voor iedereen goed herkenbaar werkveld erfgoed ontstaat, waarin iedereen is verzameld, die zich bezig houdt met erfgoed binnen de gemeente: archeologie, stadsarchief, erfgoededucatie, monumentenloket. Er zijn in Enschede nogal wat erfgoedorganisaties actief, die onderling goed samenwerken en die verenigd zijn in Forum Erfgoed Enschede. Volgens Haer spelen die organisaties een belangrijke rol bij het behoud van erfgoed.
Participatie
De betrokkenheid van de buitenwereld is volgens Haer sowieso iets dat er aan gaat komen. Over een aantal jaren is er de omgevingswet, waarin participatie een van de belangrijkste elementen is. Volgens Haer is het goed vormgeven van participatie één van de belangrijke taken op het gebied van erfgoed, die zich de komende jaren aandienen.
Haer vindt het ook positief dat er tegenwoordig meer oog is voor naoorlogs erfgoed. Iedereen kan zich voorstellen dat juweeltjes als de synagoge, landgoed Zonnebeek, villa Schuttersveld en De Maere bewaard moeten blijven. Maar dat is bij naoorlogse bouw met zijn rechte lijnen en beton wat minder vanzelfsprekend.
Tijdsbeeld
Toch vertegenwoordigen bijvoorbeeld het appartementencomplex aan de Oliemolensingel en het waterpompstation aan de Weerseloseweg een architectonisch tijdsbeeld en zijn zij om die reden gemeentelijk monument geworden. De in de jaren zeventig door architect Nico Zantinghe ontworpen woonwijk Teesinkbos in Boekelo staat zelfs in zijn geheel op de nominatie voor een monumentale status.
Over een paar weken houdt Haer er dus mee op. Toch laat hij het werk niet helemaal los. Straks heb ik mooi de tijd om met fiets, aanhangertje en boormachine alle monumenten langs te gaan om daar de officiële bordjes voor monumenten af te leveren. Daar was het door alle drukte nog niet van gekomen. En als de mensen het willen, schroef ik ze er ook nog zelf op.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Emiel Muijderman
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
