Weer tekorten op thuishulp in Enschede
De huishoudelijke hulp verdient een loonsverhoging en die rekening wordt indirect door gemeenten betaald. Ook de gemeente Enschede moet daarom in 2019 in de buidel tasten. Het tekort op ondersteuning in het huishouden is aankomend jaar 1,3 miljoen euro. En daar blijft het mogelijk niet bij.
Het wordt op de krappe arbeidsmarkt steeds moeilijker om geschikt personeel voor de uitvoering van hulp in het huishouden te vinden. In de hoop de zorgsector een boost te geven is dit jaar de cao voor verpleging, verzorging en thuiszorg aangepast. Per 1 april zijn de oude loonschalen vervangen en in het najaar kwam daar nog eens een aanvullende loonsverhoging van 4 procent bij.
Loonsverhogingen
Uiteindelijk draait de gemeente voor de extra kosten op. Werkgevers en vakbonden gaan over loonsverhogingen in de cao, maar de gemeente is verplicht om die verhoging in de gehanteerde tarieven voor de huishoudelijke hulp door te berekenen, zonder dat zij invloed te kunnen uitoefenen op de bedrijfsvoering van zorgaanbieders. Voor Enschede betekent dit dat de uitvoering van de huishoudelijke hulp met terugwerkende kracht nog 380.000 euro extra kost over 2018. Komend jaar is de kostenstijging zelfs 1,7 miljoen euro.
De extra kosten van dit jaar waren al voorzien en vormen dus geen vervelende financiële verrassing. Maar voor 2019 hield de gemeente rekening met een hogere kostenpost van 'slechts' 400.000 euro. Het ziet er niet naar uit dat hiervoor een compensatie komt vanuit Den Haag, dus moet Enschede nog eens 1,3 miljoen euro toeleggen. Ook voor de komende jaren wordt een jaarlijkse extra stijging van de loonkosten verwacht, dus moet er voor komende zomer worden ingegrepen om gaten in de begroting te voorkomen.
Nog meer tegenvallersDe uitdaging voor het college wordt nog groter, doordat er meer ontwikkelingen zijn binnen ondersteuning in het huishouden die financiële gevolgen hebben. Vanaf 1 januari 2020 treedt het zogeheten abonnementstarief in werking, wat betekent dat WMO-cliënten een vast maandelijks tarief betalen. Omdat cliënten straks goedkoper uit zijn, verwacht de gemeente minder inkomsten. Tegelijkertijd worden de uitgaven waarschijnlijk groter vanwege een verwachte stijging van het aantal gebruikers.
Tot slot zijn er eind dit jaar ook uitspraken gedaan door de Centrale Raad van Beroep, het hoogste orgaan in het bestuursrecht, over de wijze waarop gemeenten in Nederland het beleid voor huishoudelijke hulp toepassen. Het 'resultaatgericht werken', waarbij niet of beperkt wordt gestuurd op de tijdsduur van een bepaalde activiteit bij het schoonmaken, wordt ingeperkt. Dat heeft mogelijk ook gevolgen voor het beleid in Enschede. In 2017 werd de gemeente al opgedragen om de beleidsmethode 'schoon en leefbaar huis' beter te omschrijven en nieuwe keukentafelgesprekken te voeren. De extra kosten waren toen 1 miljoen euro.
Het college laat alle ontwikkelingen binnen de huishoudelijke hulp in kaart brengen en zal dan met voorstellen komen om de tekorten terug te brengen. Dat kan met financiële maatregelingen (bezuinigingen), maar het wordt niet uitgesloten dat het hele beleid op de schop gaat.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Pixabay
Loonsverhogingen
Uiteindelijk draait de gemeente voor de extra kosten op. Werkgevers en vakbonden gaan over loonsverhogingen in de cao, maar de gemeente is verplicht om die verhoging in de gehanteerde tarieven voor de huishoudelijke hulp door te berekenen, zonder dat zij invloed te kunnen uitoefenen op de bedrijfsvoering van zorgaanbieders. Voor Enschede betekent dit dat de uitvoering van de huishoudelijke hulp met terugwerkende kracht nog 380.000 euro extra kost over 2018. Komend jaar is de kostenstijging zelfs 1,7 miljoen euro.
De extra kosten van dit jaar waren al voorzien en vormen dus geen vervelende financiële verrassing. Maar voor 2019 hield de gemeente rekening met een hogere kostenpost van 'slechts' 400.000 euro. Het ziet er niet naar uit dat hiervoor een compensatie komt vanuit Den Haag, dus moet Enschede nog eens 1,3 miljoen euro toeleggen. Ook voor de komende jaren wordt een jaarlijkse extra stijging van de loonkosten verwacht, dus moet er voor komende zomer worden ingegrepen om gaten in de begroting te voorkomen.
Nog meer tegenvallersDe uitdaging voor het college wordt nog groter, doordat er meer ontwikkelingen zijn binnen ondersteuning in het huishouden die financiële gevolgen hebben. Vanaf 1 januari 2020 treedt het zogeheten abonnementstarief in werking, wat betekent dat WMO-cliënten een vast maandelijks tarief betalen. Omdat cliënten straks goedkoper uit zijn, verwacht de gemeente minder inkomsten. Tegelijkertijd worden de uitgaven waarschijnlijk groter vanwege een verwachte stijging van het aantal gebruikers.
Tot slot zijn er eind dit jaar ook uitspraken gedaan door de Centrale Raad van Beroep, het hoogste orgaan in het bestuursrecht, over de wijze waarop gemeenten in Nederland het beleid voor huishoudelijke hulp toepassen. Het 'resultaatgericht werken', waarbij niet of beperkt wordt gestuurd op de tijdsduur van een bepaalde activiteit bij het schoonmaken, wordt ingeperkt. Dat heeft mogelijk ook gevolgen voor het beleid in Enschede. In 2017 werd de gemeente al opgedragen om de beleidsmethode 'schoon en leefbaar huis' beter te omschrijven en nieuwe keukentafelgesprekken te voeren. De extra kosten waren toen 1 miljoen euro.
Het college laat alle ontwikkelingen binnen de huishoudelijke hulp in kaart brengen en zal dan met voorstellen komen om de tekorten terug te brengen. Dat kan met financiële maatregelingen (bezuinigingen), maar het wordt niet uitgesloten dat het hele beleid op de schop gaat.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Pixabay
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Gerelateerd
