Zijn film is in première gegaan tijdens de Art Brut Biënnale. Dat evenement biedt een podium aan kunstenaars met een beperking of met psychiatrische problematiek. Rode lopers, smoking, gala en veel, heel veel applaus. Thomas Verlaek knikt. Het Syndicaat werd heel goed ontvangen. Hier in Hazemeijer, het oude fabriekspand in Hengelo, hangen ook tekeningen van Thomas Verlaek. Hij is een veelzijdig kunstenaar. Iemand die alles geprobeerd wil hebben voor hij oud en grijs achter de geraniums komt te zitten. Het zijn zijn eigen woorden. Ik zie mijzelf als een verhalenverteller. Een verteller die een taal spreekt die mensen bij elkaar brengt.
Chronisch ziek
Het is niet aan hem te zien dat hij chronisch ziek is. TSC, een zeldzame chromosomenafwijking, waarbij dingetjes komen kijken als epilepsie en goedaardige tumoren. De rode adertjes in zijn gezicht heeft hij weg laten laseren. Dat heeft mij veel meer zelfvertrouwen gegeven.
Mensen overschatten hem soms, vertelt hij. Ik snap het wel: je ziet niks aan mij. Maar ik heb vaak genoeg gedacht: Geef mij maar het syndroom van Down, dan hoef ik niets uit te leggen . Dat meent hij niet echt. Maar ik kan intens genieten van die mensen. Zij hebben niet de zorgen die wij hebben. Ik ben een piekeraar.
Zorgenkindje
Thomas Verlaek. Hij komt uit Enschede, uit een warm nest. Zijn ouders hebben pleegkinderen, zo lang hij zich kan herinneren. Zij hebben een groot hart. Ik heb veel aan hen gehad. Dat hij nu op zichzelf woont, heeft de band alleen maar sterker gemaakt. Ik was thuis toch altijd het zorgenkindje. Nu kijken ze naar de volwassen Thomas.
Geen gezinnetje
De volwassen Thomas heeft moeten accepteren dat een gezinnetje er voor hem niet in zit. Ik heb altijd geweten dat niet alles helemaal oké was met mij. Maar het heeft lang geduurd voor ik doorhad wat mijn ziekte echt betekent. Als ik een kind zou krijgen, is de kans 50 procent dat het mijn ziekte krijgt. De kans dat het veel erger wordt, is 80 procent. Dat kan ik een kind niet aandoen. Dus.
Heel zelfstandig
Hij woont in Oldenzaal, begeleid. Maar ik ben heel zelfstandig. Oldenzaal is echt mijn plekje. Ik speel toneel, heb een auto en ga overal heen. Vier dagen per week gaat hij naar Enschede, naar kunstatelier t Meera van Aveleijn, dat wordt geleid door Mojgan Lira. Daar werkt hij aan zijn tekeningen. Mojgan inspireerde hem ook om de metershoge striptekening te maken met alle karakters die in zijn film voorkomen. Het doek hangt op de Art Brut Biënnale in Hazemeijer, net als zijn meest recente werk, silhouetten met popsterren uit vroeger tijden erin. Tijdens Art Brut ging ook zijn tweede film in première.
Misdaadfilm
Het Syndicaat is een misdaadfilm. De jonge rechercheur Robin Zwart speelt hij zelf. Het verhaal gaat verder waar zijn eerste film stopte. Robin Zwart denkt de moord op een kunstenaar te hebben opgelost, maar er is veel meer aan de hand. Een getuige wordt vermoord en de politie moet het opnemen tegen een duistere criminele organisatie.
Locaties
Thomas Verlaek heeft een team van zo n dertig mensen zo ver gekregen om keihard aan de film te werken. Zijn vader was de producent. Elvira van Eijl (curator van Art Brut) nam opnieuw de camera op haar schouders en strikte haar man Harry Abels voor de locaties. Zo kon er worden gefilmd bij zijn architectenbureau IAA, dat fungeert als politiebureau. Bij de voormalige melkfabriek aan de Raiffeissenstraat wordt het lijk gevonden. De café-scènes spelen zich af in de bar in de achtertuin van een Oldenzaalse kennis.
De rollen worden gespeeld door mensen uit de kring van Thomas. Vrienden, familie, kennissen. Mensen die ik ontzettend lief heb, niemand kon nee zeggen. Ze hebben zich drie weekenden lang helemaal uit de naad gewerkt voor mij. Maar het was prachtig. Er is een familie ontstaan. Wie had dat gedacht.
Baantjer
Dat het een detective moest worden, stond vast. Ik ben een heel groot liefhebber van Baantjer. Als jongetje van een jaar of 14 mocht ik voor het eerst langer opblijven en de spannende series kijken die later op de avond op tv waren. Baantjer vond ik meteen fantastisch. Toen ik van school af was, ben ik gaan schrijven. Ik wilde een boek maken. Halverwege besloot ik dat het een script voor een film moest worden. Ik klopte bij Elvira van Eijl aan en zij zei meteen: We gaan het doen . Hij lacht. Er zaten wel zes moorden in mijn script. Het heeft heel wat zweten gekost voor ik er een kloppend geheel van wist te maken.
De moeilijkste scènes waren de romantische. Anne, een van mijn beste vriendinnen, speelt mijn geliefde. Het huwelijksaanzoek hadden we niet gerepeteerd. Een hart van waxinelichtjes op tafel, ik zat met klamme handjes tegenover haar met de ringen. Dat zie je terug op het doek. Het heeft iets natuurlijks en aandoenlijks, de gehele zaal riep Aaahhh . Ik ben een romanticus , zegt hij. Maar tot nu toe alleen in de film met succes.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede