Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede
Twente en Achterhoek hebben de meeste soorten mieren
Uit onderzoek blijkt dat veel mierensoorten zeldzaam zijn geworden. Hun soms complexe leefwijze maakt de bescherming niet eenvoudiger.
Delen van Twente en de Achterhoek behoren tot de gebieden met de meeste soorten mieren in Nederland. In sommige gebieden in de regio zijn meer dan 30 soorten mieren te vinden. Dat is niet verwonderlijk, want veel mierensoorten houden van zandgrond.
Omstandigheden
Hier vinden ze optimale omstandigheden voor het maken van ondergrondse nesten, ook al zijn er soorten die ook boven de grond indrukwekkende nesten kunnen bouwen. In gebieden met zware kleigronden, zoals in de IJsselmeerpolders, Groningen en Friesland valt vrijwel geen mier te bekennen.
Plaaggeesten
Dat blijkt uit de deze maand verschenen Ecologische atlas van Nederlandse mieren van het Eis Kenniscentrum Insecten in Leiden.Veel mensen maken kennis met lastige mieren, die in tuinen en zelfs de keuken opduiken. Ze ondergraven bestratingen of leggen een geurspoor naar de suikerpot. De plaaggeesten zijn een beperkt aantal inheemse soorten, maar het aantal exoten in huizen neemt toe. Dat zijn mierensoorten die meereizen in bananendozen, op kamerplanten en met tal van andere producten die door de wereldhandel in ons huis komen.
Natuurgebieden
Inmiddels zijn er 27, regelmatig in verwarmde gebouwen voorkomende, exotische mierensoorten vastgesteld en nog eens 84 soorten incidenteel. Ook hebben 9 exotische mierensoorten inmiddels een plekje in de Nederlandse natuur veroverd. Veruit de meeste soorten mieren leven in Oost-Nederland in natuurgebieden, bossen, houtwallen, bermen, graslanden en ruige terreinen.
Eisen
Iedere soort stelt z'n eigen eisen aan de leefomgeving. In het algemeen zijn mieren liefhebbers van warmte, zoeken open plekken bijvoorbeeld in heidevelden maar ook in bossen en houtwallen. In bossen zoeken mieren vooral zonnige plekken in de bosrand op of vestigen zich op open plekken, bijvoorbeeld langs bospaden.
Leefgebieden
Het nieuwe onderzoek naar het voorkomen van mieren in Nederland bevestigt dat vooral mieren die leven in heel specifieke leefgebieden het moeilijk hebben. Dat zijn bijvoorbeeld mieren die uitsluitend leven in veengebieden of stuifzanden.
Een voorbeeld is de amazonemier die nog maar op een enkele plek in de Achterhoek en Brabant is gevonden. In Harreveld bij Lichtenvoorde is recent nog een nest gevonden van deze mier met een bijzondere leefwijze. Zo legt de koningin van de amazonemier eitjes in een nest van renmieren na eerst de renmierkoningin te hebben gedood. De eitjes en nieuwe generatie amazonemieren worden vervolgens vrijwel geheel door de renmieren verzorgd die als een soort slaven het nest onderhouden en voor voedsel zorgen.
Relatie
Er zijn meer mierensoorten die een ingewikkelde relatie met andere mieren of plantensoorten onderhouden. Sommige mierensoorten zijn ook van groot belang voor andere dieren.
Bossteekmier
Een voorbeeld zijn de moerassteekmier en bossteekmier, die voorkomen in natte dopheidegebieden en venen. Deze beide mierensoorten zijn een levensvoorwaarde voor een in Nederland zeer zeldzaam vlindertje, het gentiaanblauwtje. Deze vlinder zet eitjes af op bloeiende klokjesgentianen. Als rups worden ze vervolgens meegenomen door bossteekmieren en moerasteekmieren waar ze in he mierennest overwinteren. Om vervolgens in het voorjaar te verpoppen en weer als vlindertje rond te vliegen.
Gentiaanblauwtjes
In Oost-Nederland is het Buurserzand nog een van de weinige plaatsen waar deze ingewikkelde samenleving tussen mieren en gentiaanblauwtjes is te zien. Herstel van dit vlindertje naar andere Twentse en Achterhoekse natuurgebieden vanuit het Buurserzand is echter alleen mogelijk als in nieuwe leefgebieden ook een van beide mierensoorten voorkomt.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - Foto: Pixabay
Omstandigheden
Hier vinden ze optimale omstandigheden voor het maken van ondergrondse nesten, ook al zijn er soorten die ook boven de grond indrukwekkende nesten kunnen bouwen. In gebieden met zware kleigronden, zoals in de IJsselmeerpolders, Groningen en Friesland valt vrijwel geen mier te bekennen.
Plaaggeesten
Dat blijkt uit de deze maand verschenen Ecologische atlas van Nederlandse mieren van het Eis Kenniscentrum Insecten in Leiden.Veel mensen maken kennis met lastige mieren, die in tuinen en zelfs de keuken opduiken. Ze ondergraven bestratingen of leggen een geurspoor naar de suikerpot. De plaaggeesten zijn een beperkt aantal inheemse soorten, maar het aantal exoten in huizen neemt toe. Dat zijn mierensoorten die meereizen in bananendozen, op kamerplanten en met tal van andere producten die door de wereldhandel in ons huis komen.
Natuurgebieden
Inmiddels zijn er 27, regelmatig in verwarmde gebouwen voorkomende, exotische mierensoorten vastgesteld en nog eens 84 soorten incidenteel. Ook hebben 9 exotische mierensoorten inmiddels een plekje in de Nederlandse natuur veroverd. Veruit de meeste soorten mieren leven in Oost-Nederland in natuurgebieden, bossen, houtwallen, bermen, graslanden en ruige terreinen.
Eisen
Iedere soort stelt z'n eigen eisen aan de leefomgeving. In het algemeen zijn mieren liefhebbers van warmte, zoeken open plekken bijvoorbeeld in heidevelden maar ook in bossen en houtwallen. In bossen zoeken mieren vooral zonnige plekken in de bosrand op of vestigen zich op open plekken, bijvoorbeeld langs bospaden.
Leefgebieden
Het nieuwe onderzoek naar het voorkomen van mieren in Nederland bevestigt dat vooral mieren die leven in heel specifieke leefgebieden het moeilijk hebben. Dat zijn bijvoorbeeld mieren die uitsluitend leven in veengebieden of stuifzanden.
Een voorbeeld is de amazonemier die nog maar op een enkele plek in de Achterhoek en Brabant is gevonden. In Harreveld bij Lichtenvoorde is recent nog een nest gevonden van deze mier met een bijzondere leefwijze. Zo legt de koningin van de amazonemier eitjes in een nest van renmieren na eerst de renmierkoningin te hebben gedood. De eitjes en nieuwe generatie amazonemieren worden vervolgens vrijwel geheel door de renmieren verzorgd die als een soort slaven het nest onderhouden en voor voedsel zorgen.
Relatie
Er zijn meer mierensoorten die een ingewikkelde relatie met andere mieren of plantensoorten onderhouden. Sommige mierensoorten zijn ook van groot belang voor andere dieren.
Bossteekmier
Een voorbeeld zijn de moerassteekmier en bossteekmier, die voorkomen in natte dopheidegebieden en venen. Deze beide mierensoorten zijn een levensvoorwaarde voor een in Nederland zeer zeldzaam vlindertje, het gentiaanblauwtje. Deze vlinder zet eitjes af op bloeiende klokjesgentianen. Als rups worden ze vervolgens meegenomen door bossteekmieren en moerasteekmieren waar ze in he mierennest overwinteren. Om vervolgens in het voorjaar te verpoppen en weer als vlindertje rond te vliegen.
Gentiaanblauwtjes
In Oost-Nederland is het Buurserzand nog een van de weinige plaatsen waar deze ingewikkelde samenleving tussen mieren en gentiaanblauwtjes is te zien. Herstel van dit vlindertje naar andere Twentse en Achterhoekse natuurgebieden vanuit het Buurserzand is echter alleen mogelijk als in nieuwe leefgebieden ook een van beide mierensoorten voorkomt.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede - Foto: Pixabay
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
Download onze app
