Verkeer
Stuur appje
Zoek
Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede

Boekhandel Broekhuis na 150 jaar niet meer weg te denken uit Twente

323309 broekhuis

Boekhandel Broekhuis bestaat 150 jaar. Reden tot jubel. Maar toch, ook al ziet iedereen het belang van dit Twentse instituut, onaantastbaar is het niet.

Boekhandel Broekhuis bestaat 150 jaar. Reden tot jubel. Maar toch, ook al ziet iedereen het belang van dit Twentse instituut, onaantastbaar is het niet.Boekhandel Broekhuis bestaat deze week 150 jaar. Deze vestiging, aan de Weemenstraat in Hengelo, werd in 2002 geopend, nadat de zaak jaren beeldbepalend was geweest aan de Enschedesestraat. Op 7 februari 1868 begon Egbert Broekhuis een boekhandel annex boekbinderij. Hij voer mee op de golven van de tijd. Meer en beter onderwijs, kortere werkdagen, iets meer vrije tijd. Honger naar kennis, lering en vermaak.

Ook elders gingen in de tweede helft van de 19e eeuw veel boekhandels open. Vaak familiebedrijven, Broekhuis niet uitgezonderd. Later zouden Egberts zoons Lambert en Johan de zaak voortzetten. Ook nadat zij het bedrijf hadden overgedaan aan Cor van der Maar, in 1951, bleef een familietraditie intact. Dat wil zeggen: Van der Maar deed de zaak weer over aan zijn zoon, Gerard. Sinds 2012 is Kees Schafrat eigenaar en directeur, heeft Broekhuis vier vestigingen in Twente en verzorgt het de inkoop voor boekhandel Praamstra in Deventer.

Monopoliepositie
In vogelvlucht is dat de geschiedenis van de boekhandel die niet weg te denken is uit Twente. Het is niet overdreven om te spreken van een monopoliepositie. In geen van de vier plaatsen heeft Broekhuis concurrentie te duchten van winkels met zo n breed assortiment. Klinkt wellicht mooi, maar feit is ook dat de markt in Twente voor boeken niet groter is. Om het op z n Twents te zeggen: je kijkt er mooier op dan dat je erin kijkt.

Niet makkelijk
Het kwam Schafrat niet slecht uit, zegt hij tussen neus en lippen door, dat de Bruna van Thiemsbrug naar Groot-Driene verhuisde. Zo n kleine buurman, zou je denken. ,,Je kon het direct merken. Boekhandels hadden het de laatste jaren niet makkelijk. Een antwoord op de fanatieke internethandel, van met name bol.com, lekker pesterig in het wereldje de dikke blauwe genoemd, liet op zich wachten. Het duurde even voordat de lokale winkels hun websites en logistiek op orde hadden.

Schafrat zette in 2013 bovendien een tegenactie in: Weet waar je koopt . Winkels in steden, en daarmee de steden zelf, kunnen alleen floreren als het publiek daar de inkopen doet. Internet is niet het enige vraagstuk.

'Altijd hier'
Bij de kast met boeken voor jongeren staat Zoëy Küpers (15) naar de ruggen van Engelse fantasy te kijken. ,,Zo heel af en toe kom ik hier , zegt ze. Bij boekhandel Broekhuis in Hengelo. ,,Als ik naar een boekhandel ga, is het altijd hier. Ze houdt van het werk van Cassandra Clare. ,,De reeks Kronieken van de Onderwereld vind ik mooi. Zoiets zoekt ze nu in de originele taal. ,,Om mijn Engels bij te spijkeren. Vrijwillig.

Netflix
In de Hengelose vestiging staat Anita Lammers (52) met haar zus bij een wand met thrillers. Hun middagpauze gaat deels op aan Broekhuis. Ze hadden nog boekenbonnen liggen. De keuze valt op een deel van het vervolg op de Millenniumreeks van Stieg Larsson. ,,Het is dat we die bonnen hadden. Boeken lees ik niet veel meer. Ik lees alles op de ereader. Dat leest makkelijk. Als ze nog leest. ,,Het komt er niet vaak meer van , bekent ze. Netflix? ,,Nee, dat kijk ik niet. Er komt eigenlijk niets voorin de plaats.

Maar als ze dan nog naar de boekhandel gaat, dan naar Broekhuis. ,,Als ik echt wat moet hebben. Vroeger kwam ik altijd hier, zeker in de tijd dat ik schoolboeken nodig had. Hengelo is Broekhuis en andersom. Die horen bij elkaar.

Twents instituut
Zo is het. Broekhuis is een instituut. Niet weg te denken uit de binnensteden. Veelzeggend is dat de burgemeesters van de vier plaatsen met een vestiging Hengelo, Enschede, Oldenzaal en Almelo naar het jubileumfeest komen, maandag in de Schouwburg Hengelo. Burgemeester Theo Schouten van Oldenzaal: ,,Het is belangrijk de jeugd op te laten groeien in een omgeving waarin boeken zijn, om de fantasie te prikkelen, de kunst van taal te ontdekken en kennis op te doen. Hoe meer plekken er zijn waar dat voorhanden is, hoe beter.

Cultureel ondernemer
De boekhandel als bastion van kunst en cultuur. Waar Gerard van der Maar(1942-2007) voorkeur gaf aan boekverkoper boven boekhandelaar, ziet Schafrat zichzelf als cultureel ondernemer. Toch zou Schafrat het Van der Maar zo nazeggen: We hebben in dit vak te maken met twee belangen. Een cultureel belang en een commercieel belang. Aldus Van der Maar in het jubileumboek van Joep Scheffer, in een citaat uit een interview uit 1993.

Met beide belangen houdt het in Twente niet over. Wat dat betreft viel het Schafrat niet mee. ,,Ik kwam hierin 2009. Ik heb me cultuurhistorisch moeten inlezen. Twente is van oudsher een arme regio. Geen grote, oude steden. Dat zie je terug en haal je moeilijk in.

Antiquariaat
In Enschede zit Broekhuis pas sinds 1989. Met het antiquariaat van de voormalige overbuurman De Slegte op de bovenetages is Enschede nu het flagship van het bedrijf. Schafrat investeerde drie ton. ,,Dat een stad als Enschede maar één grote boekhandel heeft, zegt iets over de stad. We zijn qua omzet nu net Hengelo voorbij. Maar dan heb je het wel over 150.000 inwoners versus 80.000.

Geen ondernemer die geen optimist is. Schafrat kon een goede deal sluiten, omdat de familie Van der Maar, nadat de schoolboekenpoot was verkocht, graag wilde dat Broekhuis in de geest van zou doorgaan. ,,We hebben een goede naam in de regio. Ik zie ons de 175 wel halen.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Carlo ter Ellen
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.