Een inloopbijeenkomst over windenergie in het buitengebied bij Enschede-Zuid houdt de gemoederen in de lokale politiek bezig. Gemeenteraadsleden waren afgelopen donderdag uitdrukkelijk niet welkom, alleen directe potentiële omwonenden. De enkele politici die het toch probeerden, werd de deur gewezen. Kan dat zomaar?
Bij lokale politici valt de keuze van de organisator van de bijeenkomst, consultancybureau Kr8, in het verkeerde keelgat. Zij vinden dat zij hun controlerende taak moeten kunnen uitvoeren en aanwezige omwonenden moeten kunnen benaderen, ook als de bijeenkomst alleen voor hen bedoeld is. De gebiedsregisseur van Kr8 Consultancy denkt juist dat politieke bemoeienis in deze fase een zorgvuldig proces met inwoners kan verstoren.
Ondanks dat vertegenwoordigers van meerdere partijen, waaronder SP en D66, laten doorschemeren dat zij hun bedenkingen hebben bij het verzoek van de organisatie, bleven de meeste lokale politici donderdag weg bij restaurant Captain Jack in Buurse. PVV-raadslid Alberto Blömer en fractievertegenwoordiger Harold Busschers probeerden het wel, maar werden niet binnengelaten. Een filmpje daarvan deelden zij op Twitter. 'Wat een enorme schoffering', zeggen ze.
Schoorvoetend zijn de PVV'ers weer vertrokken. Voorafgaand aan de eerstvolgende raadsvergadering op maandag 6 maart wil Alberto Blömer in het vragenuurtje wel opheldering van het college. "Het is volstrekt idioot dat wij als volksvertegenwoordigers niet mogen luisteren naar de plannen van één of twee boeren en wat corporaties die belang hebben om windturbines op hun land te plaatsen", aldus Blömer. "Als zelfs raadsleden de toegang al wordt geweigerd, dan is de lokale democratie echt geen knip voor de neus meer waard."
Hij wil op 6 maart horen hoe wat het college ervan vindt dat andere inwoners van Broekheurne en lokale politici donderdag niet welkom waren. Een mogelijke verkenning naar windenergie zou het zwaarbevochten draagvlak onder een 43 hectare groot zonnepark in de buurtschap kunnen doen wegvallen. Blömer vraagt het college of daarmee het hele gebiedsproces in de prullenbak kan.
Fractieleider Barry Overink van Burgerbelangen uitte zich onlangs al kritisch over het feit dat windenergie een gespreksonderwerp is in de buurtschap Broekheurne. Toch ging hij donderdag niet naar Buurse. "Provoceren heeft geen zin", zegt hij. "Als ze me voor de tijd aangeven niet welkom te zijn, dan vind ik daar wel wat van, maar ga ik er ook niet heen." Dat betekent volgens hem niet dat hij zich daarbij neerlegt. "Wel heb ik door dit proces veel belangrijke dingen geleerd voor de toekomst met betrekking tot de gebiedsgerichte aanpak."
De 'gebiedsgerichte aanpak' is het proces zoals dat in Broekheurne is doorlopen: onder begeleiding van een gebiedsregisseur spreken inwoners en overheidsorganisaties over de gewenste toekomstige invulling van een buurtschap. Het gaat daarbij om een bijdrage aan de duurzame energiedoelen van de gemeente, waterhuishouding, natuur en sociale cohesie.
Uitgerekend op 6 maart staat een blauwdruk voor deze werkwijze - zoals die ook in andere buurtschappen moet worden gevolgd - op de agenda van de gemeenteraad. In het raadsvoorstel staat dat de gemeenteraad alleen vooraf kaders meegeeft (en in principe instemt als er binnen die kaders wordt gebleven) en gedurende zo'n proces een terughoudende rol aanneemt.
Gebiedsregisseur Erik Back, die het proces in Broekheurne begeleidt, vindt het jammer dat de inloopsessie voor zo veel politieke commotie heeft gezorgd. "We hebben de politici gevraagd om niet bij de bijeenkomst te komen, omdat we deze bijeenkomst niet politiek willen maken", zegt hij daarover. "We willen eerst met direct betrokken omwonenden een open gesprek en proces voeren, zoals dat ook onze taak in de gebiedsverkenning is. De politiek komt aan bod als dat proces is doorlopen."
Lees verder onder de afbeelding
Daarbij voert hij aan dat er ook geen concrete plannen zijn voor windturbines. Een eerder rapport van Pondera (het adviesbureau dat onder meer de energievisie voor de gemeente Enschede schreef) is als leidraad genomen voor wat er theoretisch aan windenenergie in de buurtschap mogelijk is en het gesprek te faciliteren. Directe omwonenden, binnen een kilometer van deze plekken, zijn uitgenodigd om hun mening te geven. Windunie was volgens de gebiedsregisseur aanwezig vanwege de expertise op gebied van windenergie, coöperatie Enschede Energie vanwege de expertise op gebied van participatie (delen in de opbrengst).
"Als onafhankelijk gebiedsregisseur faciliteer ik alleen het proces en schrijf ik het verslag", aldus Back. Ongeacht de uitkomst, voegt hij daar aan toe. Hoewel hij goede hoop heeft dat boeren, bewoners, provincie en waterschap tot een breed gedragen conclusie komen, kan het dus ook zijn dat de meningen sterk uiteen liggen. "Als dat zo is, dan is dat ook de conclusie."
Het uiteindelijke eindrapport van het gebiedsproces wordt voorgelegd aan de gemeenteraad. Die gaat over welke adviezen worden overgenomen of welke keuze worden gemaakt. De vraag is overigens wel in hoeverre de gemeenteraad iets te zeggen heeft over windturbines. Als Enschede voor 1 juli geen voorkeurslocaties in de Regionale Energiestrategie heeft aangewezen, kan de provincie de regie overnemen. Juridisch gezien kan de provincie dat al bij windprojecten van 5 MegaWatt (twee of drie turbines) op basis van de Elektriciteitswet.