Woningcorporatie Welbions onderzoekt nieuwe methodes om sociale huurwoningen te verduurzamen. In de Hasseler Es draait een proef waarbij twee eengezinswoningen zijn verduurzaamd door ze thermisch te compartimenteren. Het is de bedoeling dat 120 woningen op deze manier worden aangepakt.
Bij thermisch compartimenteren worden woongedeeltes als de woonkamer en keuken optimaal geïsoleerd, andere plekken, zoals een ingebouwde berging of de slaapkamers wat minder. De type woningen in de Hasseler Es zijn gebouwd in de jaren zeventig en tachtig en die zijn de komende jaren allemaal aan de beurt voor renovatie. "Deze woningen zijn minimaal geïsoleerd, dus we hebben hier heel wat te winnen. Dan wil je dat ook op een betaalbare manier doen", zegt Bert Schipper, adviseur strategie en beleid bij Welbions.
Volgens Schipper zijn veel huurders in de wijk erg geïnteresseerd in de aanpak van Welbions. Op een informatiemiddag kwam vorige week zestig procent van de huurders af om bijgepraat te worden. "Mensen reageren positief op het verhaal en willen liever vandaag dan morgen beginnen." Toch moeten bewoners nog even geduld hebben. Het komende jaar worden de twee woningen eerst gemonitord, waaronder de opbrengst van de zonnepanelen en het verbruik van de installaties. De metingen worden door Hogeschool Saxion uitgevoerd door middel van sensoren in de woning. "Blijkt na een jaar dat zowel de ervaringen van de bewoners alsook de andere metingen positief zijn, dan wil Welbions 120 soortgelijke woningen in de Hasseler Es op deze manier verduurzamen", aldus Eric Markvoort, directeur-bestuurder van Welbions.
Het project in Hengelo komt mede tot stand dankzij de provincie Overijssel. Die wil de energietransitie versnellen en heeft daarom een speciaal inkoopprogramma opgezet dat ondernemers veel ruimte geeft om met vernieuwende oplossingen te komen. Welbions doet mee aan dat programma en koos voor een concept van bouwonderneming Oude Wolbers, waarmee op een goedkopere en effectievere manier wordt verduurzaamd.
Tijs de Bree, gedeputeerde Energie van de provincie Overijssel, is enthousiast over het project in Hengelo: "Ontzettend veel huizen in Nederland zijn helaas nog niet zo zuinig dat ze van het aardgas af kunnen." De Bree zegt erg geïnteresseerd te zijn in oplossingen die de markt te bieden heeft, als het gaat om verduurzamen van woningen en ook om te zien wat dat oplevert aan besparing. "Ik hoop dat we dit straks wijk na wijk en straat na straat gaan doen, want eigenlijk heeft iedereen recht op zo'n prachtige woning."
Bouwonderneming Oude Wolbers en installateur Pactum voerden de verbeteringen aan de woning in de Hasseler Es door. Oude Wolbers houdt zich bezig met traditionele schiloperaties, waarbij glas, spouw of gevel, dak en vloer van woningen worden verduurzaamd. "Dat zijn vaak complexe en kostbare operaties. Vanuit die gedachte zijn we gaan kijken of het ook op een andere manier kan om een hap uit de energierekening te krijgen en om C02 te besparen", zegt directeur Bart Oude Wolbers. Volgens de bouwondernemer is het unieke van thermisch compartimenteren dat met zo minimaal mogelijk bouwkundige- en installatiemaatregelen én met hele simpele en goedkope componenten een woning van het gas gehaald kan worden.
"Er zit helemaal niet zo'n hoogwaardige techniek in. Het is een mix van maatregelen die we nemen. We pakken de grootste verliezen aan door het compartimenteren van woonkamer en keuken. De woning wordt helemaal tochtdicht gemaakt. Daardoor kunnen we met een kleinere installatie toe. Voor de helft van het geld van een traditionele renovatie maken we deze woningen gasloos."
Het concept thermisch compartimenteren is niet helemaal nieuw. Er is echter nog niet veel bekend over hoe de deels nieuwe installaties presteren en wat de ervaring van bewoners is. De bouwondernemer geeft toe dat er mogelijk in de twee pilotwoningen nog dingen zitten, waarvan nog niet helemaal duidelijk is hoe het gaat uitwerken. "Dat is ook de reden dat er een jaar lang gemonitord zal gaan worden. We kunnen aan de achterkant heel veel berekenen, maar dan blijkt aan de voorkant toch dat de praktijk én hoe mensen leven anders is. Het is de bedoeling dat er over een jaar een concept staat dat zich heeft bewezen én dat werkt."
Het artikel gaat verder onder de foto.
Oude Wolbers benadrukt dat het belangrijk is dat dit soort projecten voortdurend worden doorontwikkeld. Doordat de Twentse wooncorporaties samen optrekken wordt dat mogelijk gemaakt. Zo is het bedrijf in Tubbergen al bezig met een nieuw prototype woning. "Door te innoveren ontstaat er uiteindelijk een concept dat op grote schaal toepasbaar is en waardoor doelstellingen op het gebied van de energietransitie gehaald kunnen worden."
De bouwondernemer geeft een voorbeeld van het doorontwikkelen van het concept: "In een voorlaatste type woning was nog een warmtepomp aanwezig, dat qua investering nog een heel stuk duurder is. Bij de woningen in de Hasseler Es hebben we besloten om met elkaar de volgende stap te nemen: een all-electric variant. Dan zijn we minder kosten kwijt en is de woning voor een nog lagere prijs gasloos gemaakt."
Remie Suthof, projectleider bij Welbions, laat in de proefwoning zien wat er allemaal onderhanden is genomen. Alle buitengevelkozijnen boven en beneden zijn vervangen met beneden trippelglas (HR+++) en boven HR++ glas. In alle deuren zit tochtwering om de koude en warme compartimenten goed te scheiden. In de woonkamer en de keuken is een complete, geïsoleerde voorzetwand tegen de bestaande buitenmuur aangezet. Die wand is zo'n 8 cm dik. Dat gaat iets ten koste van de ruimte, maar de vertrekken zijn daardoor wel optimaal geïsoleerd.
De woning is volledig gasloos. De woonkamer, keuken en badkamer worden elektrisch verwarmd, opgewekt door 23 zonnepanelen op het dak. In de slaapkamers boven zijn de radiatoren verwijderd. Er kan wel worden bijverwarmd met een elektrische infraroodkachel, als de bewoner dat wenst. Op zolder staat een slimmer boiler, die monitort het gebruik. "Hij warmt dus niet continue op volle warmte op, maar alleen als er vraag is. Op die manier besparen we ook energie."
Het bericht gaat verder onder de foto.
Welbions-bestuurder Markvoort zegt dat de Twentse wooncorporaties, die samen optrekken binnen WoON Twente, van elkaar proberen te leren als het gaat om het verduurzamen van woningen. "De ene keer hebben wij een initiatief en de andere keer zijn het andere wooncorporaties. Als je samenwerkt, dan is het niet zo dat de langzaamste het tempo bepaalt, maar de snelste. De langzaamste kijkt wanneer het gebruik kan maken van de ervaringen van anderen."